Voor Mswati III is niets te gek

De koning die Swaziland in eSwatini herdoopte, is een geval apart

Als koning Mswati III zich naar de camera richt, dan wacht er vaak een verrassing. Als cadeautje voor zijn verjaardag heeft hij beslist dat hij niet langer koning van Swaziland is, maar van eSwatini. Zijn beslissing schrikte zelfs het parlement op. Niet dat de koning daar wakker van ligt. Hij is de laatste absolute monarch van Sub-Sahara-Afrika en is met voorsprong de meeste bizarre leider van het continent.

Het laatste spoor van de kolonisatie wiste Mswati weg door de naamsverandering. Op 6 september viert het voormalige Britse protectoraat, het tweede kleinste land van het continent, de vijftigste verjaardag van de onafhankelijkheid. Om die datum met de nodige luister te kunnen vieren, heet het land vanaf nu vertaald “land van de Swazis”. Het was een beslissing bedoeld als een verjaardagscadeau. Donderdag werd de monarch 50.

Advies van mama

Dat Mswati teruggrijpt naar de oorspronkelijke naam van zijn land, is op zich niet verrassend. Een belangrijk deel van zijn macht gaat terug naar rigide tradities die hij uit eigenbelang in ere houdt. Als hij in de lokale folklore niet vindt wat hij wil, dan zorgt hij er wel voor dat er een passend decreet komt. Tegenspreken zal het parlement hem niet doen.

Veel stelt die vergadering ook niet voor. De zetelende leden behoren niet tot echte politieke partijen. Die zijn net als elke vorm van georganiseerde oppositie sinds 1973 verboden. Van de 66 leden worden er tien aangesteld door de koning en de rest wordt per stam verkozen, na een selectie gecontroleerd door koning Mswati zelf. Zes familieleden zetelen er en de Kamervoorzitter is een broer van de koning. Wetten kunnen niet passeren zonder zijn fiat. De regering en de premier stelt hij zelf aan en ontslaat die als hij daar zin in heeft, net als de rechters. Daarvoor moet hij wel advies vragen aan zijn moeder die de titel Indlovukati draagt, de grote zij-olifant, en een raad bestaande uit dorpsoudsten, familieleden en medicijnmannen. Tegenwind kreeg hij maar een keer. Toen hij in 2002 een privévliegtuig van 45 miljoen euro wilde kopen met staatsgeld, vreesde het parlement de woede van het volk. Uiteindelijk kreeg hij het vliegtuig toch. Tien jaar later voor zijn 44ste verjaardag, een DC9 nog wel. Een gift van een anonieme bewonderaar, kondigde de regering aan, al wordt vermoed dat het geld via een omweg uit de staatskas kwam.

1 euro per dag

Het vliegtuig heeft ondertussen al zowat 15 miljoen gekost aan herinrichting en onderhoud, wat meer is dan de regering jaarlijks uittrekt voor de ontwikkeling van de rurale gebieden. Deze maand kwam er een vijftien jaar oude Airbus A340-300 bij, zijn verjaardag was nakend, met een factuur van 15 miljoen euro.

Het parlement volgt de grillen van de koning. In 2004 gaf hij een slordige 12 miljoen staatsgeld uit aan nieuw onderdak voor zijn vrouwen, een jaar daarna deed hij hen elk een Mercedes cadeau. In mei 2014 liet hij zich een loonsverhoging van 10% toekennen, wat zijn huishoudbudget optrok naar 55 miljoen per jaar.

Forbes dicht hem een geschat vermogen van 90 miljoen euro toe, terwijl 60% van zijn onderdanen het met 1 euro per dag moet stellen. Zowat 60% van het land is zijn eigendom. Het neemt niet weg dat de wereldvreemde heer-

FOTO EDWIN REMSBERG Elk jaar organiseert de koning een festival waar hij een bruid kan kiezen.

FOTO EPA-EFE Mswati ontvangt Tsai Ing-wen, president van Taiwan.