Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Kritiek op “Belgische schrootreactors” zwelt aan in Nederland en Duitsland
Het lek in kernreactor Doel 1, waarbij water is weggelopen uit een noodleiding die direct is gelinkt aan het reactorvat, veroorzaakt veel ongerustheid in onze buurlanden. “De Belgische schrootreactors”, zo worden de kerncentrales van Doel genoemd in de Duitse pers. Verscheidene Nederlandse grenssteden willen dat de centrales worden gesloten.
Het stond in de sterren geschreven dat een lek in het nucleaire gedeelte van Doel 1, de oude en kleinste reactor van Doel, een tsunami van reacties zou uitlokken. Ook al was er volgens alle officiële instanties niets ernstigs aan de hand. Het incident van maandag 23 april bleef beperkt tot een van categorie nul op de zogenaamde INES-schaal. Die schaal om de ernst van nucleaire incidenten aan te duiden, gaat van nul (geen enkel gevaar) tot zeven (grootschalig ongeval zoals Tsjernobyl of Fukushima).
Onveiligheidsgevoel
Europarlementslid Kathleen Van Brempt (sp.a) greep gisteren in het Europees Parlement het bezoek van premier Charles Michel (MR) aan om hem te wijzen op de internationale impact. “Mijn Duitse en Nederlandse collega’s zijn toch redelijk verontrust en stellen me er heel wat vragen over, omdat zij er zelf door hun bevolking over worden aangeklampt. Het onveiligheidsgevoel rond de Belgische centrales, na de onophoudelijke reeks incidentjes, leeft daar sterk. Ik denk dat er op wettelijk vlak ook tekorten zijn. In Nederland en Duitsland zijn kerncentrales onbeperkt verantwoordelijk voor de schade als er iets misloopt. Hier niet. En toen men besliste om Doel 1 en Doel 2 langer op te houden, was er niet eens een milieu-effectenrapport nodig. Meer zelfs: in België had men het vooral over de zekerheid van onze stroombevoorrading en veel minder over de veiligheid. Dat beroert onze buurlanden blijkbaar meer.”
Onjuiste info verspreid
In de lokale Nederlandse pers hebben politici uit de grenssteden Bergen op Zoom en Roosendaal het zelfs over een mogelijke nucleaire grondwaterbesmetting. De Veiligheidsregio Zeeland (VRZ) en de gemeente Hulst bleven nuchterder en hadden eerder kritiek op de gebrekkige communicatie. “Daardoor is onrust ontstaan en door derden onjuiste informatie verspreid. Dat de volksgezondheid in gevaar zou zijn, is absoluut niet het geval.” Meer zelfs: volgens de VRZ zijn zowel de Nederlandse tegenhanger van het Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle (FANC) als de gouverneur van Zeeland “meteen ingelicht door de Belgische toezichthouder FANC”.
In Nederland stelt de Partij voor de Dieren (PvdD) via haar Limburgse parlementslid Frank Wassenberg twee schrijftelijke vragen aan de Nederlandse regering. Maar omdat het Nederlandse parlement met reces is tot en met 14 mei, zal de vraag pas nadien beantwoord worden. Hoe dan ook stond op 17 mei al een parlementair debat over kernenergie gepland in de Tweede Kamer. Gegarandeerd zal het nieuwste Belgische incident dan centraal staan.
Dat de Belgische kerncentrales in Nederland al lang met argusogen worden gevolgd, blijkt onder meer uit het feit dat er tot dusver in de Tweede Kamer al 73 vragen zijn gesteld over de kerncentrale van Doel en dat er zeven moties zijn gevolgd.
“Stap te ver” Maar ook in ons worden er steeds meer vragen gesteld. In het
parlement heeft minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon (N-VA) donderdag mondelinge vragen gekregen van onder meer sp.a en regeringspartij CD&V. “Dit was de eerste keer dat er een incident was in het nucleaire gedeelte van de kerncentrale. Het moet ook de laatste keer zijn. Dit is een stap te ver”, zei CD&V-Kamerlid Leen Dierick.
Volgens Jambon heeft uitbater Engie het FANC te laat op de hoogte gebracht van zijn inschatting van het risico, “want dat moet binnen de twee dagen”. Het FANC publiceerde de inschaling van het risico pas op 2 mei, terwijl het incident gebeurde op 23 april.
Kathleen Van Brempt Europarlementslid (sp.a)
“Mijn Duitse en Nederlandse collega’s zijn verontrust en stellen me hier heel wat vragen over, omdat zij er zelf door hun bevolking over worden aangeklampt.”
Klein lek
“Strikt genomen heeft de minister gelijk”, zegt woordvoerster Nele Scheerlinck van de kerncentrale van Doel. “Het FANC is meteen op de dag van het incident op de hoogte gesteld
(om 11.40u de melding van het lek plus de mededeling dat de centrale stilgelegd werd, red.),
maar een inschaling konden wij niet direct geven omdat we pas op donderdag exact konden vaststellen waar het lek zich had voorgedaan. Dat was dus meer dan twee dagen later. Maar duidelijk is er op geen enkel ogenblik enig risico is geweest voor de volksgezondheid. Het gelekte water uit het primaire circuit, waarvan het FANC meldt dat het ‘een klein lek’ was, is zoals dat is voorzien opgevangen. Het hele reactorgebouw is overigens voorzien op een veel ernstiger waterverlies.”
“Op een de INES-schaal is het niveau nul het allerlaagste niveau”, vult Scheerlinck nog aan. “Dat betekent dat er geen enkele veiligheidsbarrière is doorbroken. Geen enkele instelling ter wereld verspreidt persberichten bij een incident van die categorie.”