Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Zeker 52 doden aan Gazastrook
Israëlisch leger schiet op Palestijnen die betogen tegen opening ambassade VS
Bij zware Palestijnse protesten tegen de inhuldiging van de Amerikaanse ambassade in Jeruzalem, pal op de zeventigste verjaardag van Israël, zijn tientallen doden en duizenden gewonden gevallen. Wat president Trump omschreef als “een grote dag voor Israël” draaide in realiteit uit op de dodelijkste dag sinds de Gazaoorlog in 2014.
Aan de grens tussen de Gazastrook en Israël is het gisteren tot de voorspelde confrontaties gekomen tussen Palestijnse betogers en Israëlische soldaten. De balans is loodzwaar: minstens 52 doden en rond de duizend gewonden, van wie zeker 450 met kogelwonden, zegt het Palestijnse ministerie van Gezondheid.
Het Israëlisch leger sprak van “standaardprocedures” in reactie op “tienduizend gewelddadige oproerkraaiers” en zei dat zich onder de Palestijnse doden “minstens drie gewapende terroristen” bevinden. Het voerde ook een luchtaanval uit op “vijf terroristische doelwitten in een militair trainingskamp van Hamas”, in het noorden van de Gazastrook.
Rode lap op een stier
Directe aanleiding tot de protesten is de inhuldiging van de Amerikaanse ambassade in Jeruzalem. President Donald Trump had Jeruzalem in december erkend als hoofdstad van Israël en opdracht gegeven om de ambassade te verhuizen van Tel Aviv naar Israëls ‘ondeelbare’ hoofdstad. Het Amerikaanse Congres had die verhuizing al in 1995 goedgekeurd, maar geen enkele Amerikaanse president had tot dusver aangedurfd ze uit te voeren. Trump wél.
De Palestijnen zien de erkenning van Jeruzalem als een pure provocatie: voor hen is Oost-Jeruzalem de rechtmatige hoofdstad van de Palestijnse staat die hun zeventig jaar geleden beloofd was. Dat de ambassade precies nu, op de zeventigste verjaardag van de stichting van Israël, wordt ingehuldigd, werkt dan ook als een rode lap op een stier. Want ‘zeventig jaar Israel’, dat betekent ook ‘zeventig jaar
Nakba (letterlijk ‘ramp’): de vlucht en verdrijving van honderdduizenden Arabieren uit Palestina. In de Gazastrook blijven scholen, banken en bedrijven dicht. Luidsprekers aan moskeeën roepen burgers op om met “een miljoen” Palestijnen langs de grens te stappen. Al uren voor de opening van de ambassade kwamen duizenden Palestijnen op straat. Kleine groepjes probeerden tot bij het zwaar beveiligde hek op de grens met Israël te komen. Volgens de Israëlische veiligheidsdienst Shin Bet zijn gewapende Hamas-militanten van plan de grens met Israël over te steken nadat Palestijnse demonstranten het fameuze hek hebben neergehaald.
“Gevaarlijk gedrag”
Het geweld in Gaza leidt wereldwijd tot grote ongerustheid. Iran beschuldigde de Amerikanen ronduit van “gevaarlijk gedrag”, terwijl de Turkse president Erdogan zei dat de VS “hun rol als bemiddelaar in conflicten in het Midden-Oosten verloren” hebben. Moskou stelde dan weer dat de verhuizing van de Amerikaanse ambassade “regionale spanningen” kan voeden en een “gevaar voor de vrede” is.
In naam van de Europese Unie maande Federica Mogherini Palestijnen en Israëli aan “tot de grootste terughoudendheid om nog meer mensenlevens te vermijden”.
Ook onze minister van Buitenlandse Zaken Didier Reynders (MR) riep op “om elk disproportioneel gebruik van geweld te vermijden en de dialoog met het oog op een duurzame oplossing voor het conflict zo snel mogelijk opnieuw op te starten”.
En Antonio Guterres, de secretaris-generaal van de Verenigde Naties, is “bijzonder ongerust bij het zien van wat zich in Gaza afspeelt en bij het grote aantal doden”. Maar dat maakte gisteren in Jeruzalem én Washington allemaal weinig indruk.