Gazet van Antwerpen Stad en Rand
“Eindelijk meer antwoorden over de oorsprong van deze plaatsnamen”
Nazaten professor Van den Eeckhaut schenken unieke toponymiestudie over Brecht en Sint-Lenaarts
Dankzij de kinderen van Raphaël Van den Eeckhaut is de gemeente een uniek archief over de geschiedenis en toponymie (plaatsnaamkunde) van Brecht en Sint-Lenaarts rijker. De professor maakte er als student tussen 1942 en 1958 een studie over.
Het archief van Van den Eeckhaut, die heeft lesgegeven in het Sint-Pietersinstituut in Turnhout en het Kardinaal Van Roey-instituut in Vorselaar en professor was aan de toenmalige Ufsia, bevat een onderzoeksrapport, grote zelfgemaakte kaarten en foto’s uit de naoorlogse periode. “Het gemeentearchief beschikt momenteel niet over veel foto’s. De foto’s in dit archief geven een beeld van hoe de gemeente Brecht er ongeveer 65 jaar geleden uitzag. Een deel ervan werd getrokken vanuit de toren van de Sint-Michielskerk en dus geven ze een vogelperspectief op Brecht-centrum en de omgeving”, benadrukt archivaris Hans Vanhulle de meerwaarde. Zo is er een foto van Huis Rome, waar rond 1510 de Latijnse school werd gesticht.
“Mijn vader maakte de studie als doctoraat in de richting letteren en wijsbegeerte aan de KU Leuven”, vertelt dochter Monique Van den Eeckhaut bij de plechtige overhandiging. “Waarom hij voor Brecht koos, weten we niet. Hij woonde er zelf niet.”
Unieke bronnen
“De gedetailleerde studie van Van den Eeckhaut helpt de gemeente om heel wat vragen te beantwoorden over de oorsprong van de verschillende plaatsnamen in Brecht, Sint-Lenaarts en Sint-Antonius
(dat tot 31 december 1976 bij Brecht hoorde, red.).
Hij gebruikte voor zijn studiewerk unieke, minder toegankelijke bronnen zoals de leenboeken van het privéarchief van de vorsten van Salm-Salm, de laatste heren van Brecht en Hoogstraten, die bewaard zijn in het Duitse Anholt”, verduidelijkt Vanhulle.
Het volledige dossier werd in 2014 door Monique Van den Eeckhaut geschonken aan het stadsarchief van Turnhout, waar professor Van den Eeckhaut aan het einde van zijn leven woonde. Aangezien de documenten uitsluitend over Brecht handelen, besloot de gemeenteraad van Turnhout in januari van dit jaar dat het beter op zijn plaats was in het Brechtse archief. Daar kan het vanaf nu geraadpleegd worden door onderzoekers en andere ge- ïnteresseerden. De plannen en de foto’s werden gedigitaliseerd.
De kinderen van Van den Eeckhaut zijn bij monde van Monique heel blij met de overdracht. “We mochten dit werk nooit weggooien. Hij zag het liever naar Brecht gaan, vandaar de schenking.” Het onderzoek verscheen van 1979 tot 1991 al wel in verschillende delen in het tijdschrift De Handelingen van de Koninklijke Commissie voor Toponymie & Dialectologie. De gemeente plant nog een expo over de studie.
Raphaël Van den Eeckhaut was een eeuwige student. “Hij studeerde elke avond. Hij was dan ook een wandelende encyclopedie. Wij groeiden op tussen de boeken en de piano, want ook muziek was zijn passie. Hij componeerde zelf en was organist in de Heilig Hartkerk in Turnhout. Hij was ook een eeuwige optimist, zijn bijnaam was de ‘Bloem van Hawaï’”, lacht dochter Monique.