Gazet van Antwerpen Stad en Rand
“Ik blijf geen priester, door het celibaat”
Opvallende biecht van Pieter
De Mol blijft geen priester. Pieter Delanoy zal “eerder vroeg dan laat” zijn kazuifel aan de haak hangen, zegt hij. De reden: het celibaat. “Niet iets van deze eeuw.” De Belgische bisschoppen, en zelfs de paus, hebben al gezegd dat ze niets tegen getrouwde priesters hebben. Waarom is dat verplicht celibaat er dan eigenlijk nog? “Pleinvrees”, zegt Rik Torfs. “Geen paus wil de geschiedenis ingaan als Hij die het celibaat heeft afgeschaft.”
“Het is niet fair dat ik de mooie kant van mijn job moet afwegen tegenover een totaal gebrek aan intimiteit en lichamelijkheid”, zegt Pieter Delanoy, pastoor in Assebroek en de meest recente Mol, in Humo. “Ik heb ervoor gekozen om priester te zijn, niet om celibatair te leven. Ik weet dat het er nu eenmaal bij hoort, en dat Rome niet meteen zal zwichten. En ik zal dus ook vroeg of laat – maar eerder vroeg dan laat – consequent moeten zijn en een keuze moeten maken. Het celibaat zal ervoor zorgen dat ik niet tot mijn 80ste priester zal zijn.”
Delanoy vindt dat het celibaat niet thuishoort in de 21ste eeuw en noemt een Kerk die het handhaaft “een seksloze mannenclub die zich opsluit in een ivoren toren”.
“Als de Kerk haar voorgangers laat trouwen, dan laat ze liefde en warmte toe. Wat kun je daartegen hebben? Ik ben goed in wat ik doe en ik ben gelukkig. Maar eigenlijk zou ik graag kunnen zeggen: ik heb iemand die me nóg gelukkiger maakt.”
Herman Gabriëls (60) herkent het gevoel. Hij was pastoor in Neerpelt tot hij eind 2009 besliste om zijn priesterschap op te geven. “In mijn eerste jaren als priester zat ik vol idealisme. Het maakte niet uit dat ik celibatair moest leven, dacht ik. Ik had veel vrienden. Maar op een zeker moment miste ik iets. Ik wilde dat er iemand zou zijn als ik zou thuiskomen. Dat gemis werd sterker. En toen leerde ik iemand kennen. Ik zou met heel veel plezier pastoor gebleven zijn, als het kon. Maar ik moest kiezen, vond ik. Pas op, ik verwijt de Kerk niets. Zij heeft mij niet verplicht om priester te worden. Al zou ze op het vlak van het celibaat best wat vrijer mogen zijn.”
Volle seminaries
Velen vinden dat met hem. Uit een bevraging van enkele jaren geleden bleek dat driekwart van de Vlaamse priesters het celibaat liefst afgeschaft ziet. Ook hogerop vinden ze dat er iets mag bewegen. Paus Franciscus zei vorig jaar dat de Kerk moet overwegen om getrouwde mannen tot priester te wijden. Kardinaal Jozef De Kesel, baas van de Belgische Kerk, zit op dezelfde lijn.
Er is een maar. Het gaat in dat model om getrouwde mannen die op latere leeftijd tot priester gewijd worden. Het eigenlijke celibaat staat niet ter discussie, zegt Geert De Kerpel, woordvoerder van De Kesel. “Dat gaat terug op de oorsprong van het christendom. Jezus zelf was niet getrouwd. De gedachte is dat een priester zich volledig ten dienste stelt van het evangelie, zonder dat hij het engagement voor een vrouw en kinderen erbij neemt. En natuurlijk stellen we vast dat nog weinig jonge mannen zich geroepen voelen voor het priesterschap. Dat heeft ook met het celibaat te maken, maar niet uitsluitend. Jongeren lopen minder warm voor geloof en Kerk, en ze hebben er meer in het algemeen moeite mee om zich levenslang te engageren. Het is veel te kort door de bocht om te denken dat de seminaries weer zullen vollopen als het verplicht celibaat wordt afgeschaft.”
Eenzame pastoors
Nochtans is er geen fundamenteel religieus bezwaar om het af te schaffen, zegt professor kerkelijk recht Rik Torfs van de KU Leuven.
“In de eerste tien eeuwen van het christendom werd het celibaat niet opgelegd. Pas later wilde men verhinderen dat rondtrekkende priesters dingen zouden doen waarvan negen maanden later de gevolgen duidelijk werden. Men wilde de versnippering van familiefortuinen tegengaan. Er waren dus eerst praktische redenen om het celibaat te verplichten, pas achteraf kwamen de religieuze argumenten.”
Overigens stond in 1971 paus Paulus VI al op het punt om het verplicht celibaat af te schaffen. “Maar hij heeft het niet gedaan omdat hij niet de geschiedenis wilde ingaan als de paus die dat gedaan had. Geen enke-
Herman Gabriëls Voormalig pastoor Neerpelt
“Ik zat vol idealisme als priester. Tot ik iets miste, en iemand leerde kennen.”
Pieter Delanoy Pastoor in Assebroek
“Het is niet fair dat ik de mooie kant van mijn job moet afwegen tegenover een totaal gebrek aan intimiteit en lichamelijkheid.”
le paus durfde dat. Terwijl het blijvende verplichte celibaat voor veel priesters de reden is geweest om ermee te stoppen, of niet aan het priesterschap te beginnen. Het is de reden waarom veel priesters vereenzamen.”
Er is nog een reden waarom het celibaat nog niet is afgeschaft. De Europese Kerk zit niet helemaal op dezelfde golflengte als de Kerk in andere delen van de wereld. “Daarom lijkt het mij verstandig als de paus de bisschoppen de vrijheid laat om de kwestie voor hun land op te lossen. Anders lijkt de Kerk in landen als het onze wel erg wereldvreemd.”