Gazet van Antwerpen Stad en Rand
“Een zwáre inlevering voor ambtenaren”
Hoogleraar en pensioenspecialiste Ria Janvier
Volgens Ria Janvier, pensioenspecialiste aan de universiteit Antwerpen, zouden de ambtenaren, van postbodes over leerkrachten tot magistraten, allemaal behoorlijk tot veel inleveren op hun pensioenregeling met het voorliggende ontwerpakkoord.
Stel dat dit ontwerp ook wet wordt, wat dan? We legden het voor aan professor Ria Janvier. Dit zijn haar eerste vaststellingen.
MEER DAN DE HELFT
Het lijkt erop dat minstens de helft van alle ambtenaren een erkenning als zwaar beroep zou krijgen. Dat is behoorlijk veel.
LEERKRACHTEN
Dat alle leerkrachten erbij zijn, maakt een groot verschil voor het pensioenbudget. Het is niet duidelijk op welk criterium dit gebaseerd is. Kleuterleiders hebben wel een fysiek zwaar beroep, maar de anderen toch niet? Ook zijn er geen noemenswaardige veiligheidsrisico’s of nachtelijke shifts in het onderwijs. Stress wel, maar dat telt alleen in combinatie met de andere criteria.
MINDER VOORDELIG
Toch zal ook voor alle leerkrachten de inlevering aanzienlijk zijn. Omdat de bestaande, gunstige regeling (met de voordelige loopbaanbreuk, het zogenaamde tan
tième) wordt afgeschaft. Door de erkenning als zwaar beroep komt er wel een soort van compensatie daarvoor. Maar de compensaties zullen altijd een stuk minder voordelig uitvallen dan de regeling vandaag. Leerkrachten zouden iets vroeger met pensioen kunnen gaan dan de ambtenaren zonder zware functie, maar in dat geval komen ze nooit aan een volledig pensioen (zie verder). Als leerkrachten geen gebruik maken van die mogelijkheid om vroeger te stoppen en nog doorwerken, krijgen ze daarvoor een soort van bonus, maar die is beperkt.
HOOGLERAREN EN MAGISTRATEN
De zwaarste inlevering komt er voor hoogleraren en magistraten. Zes jaar geleden kwamen zij nog aan een volledig (en hoog) pensioen na 22,5 jaar. Dat werd in 2012 al opgetrokken tot 36,5 jaar en wordt nu 45 jaar, zoals bij elke werknemer. Niemand zal echter die 45 jaar halen. Ze hebben ook geen zwaar beroep en krijgen dus
geen compenserende regeling.
DERTIGERS, PAS OP
De nieuwe regeling zou al worden toegepast vanaf 2020. Voor de voorbije jaren, de verworven rechten, blijft de pensioenberekening hetzelfde, vanaf 2020 verandert die. Voor een dertiger scheelt dat een flinke slok op de borrel.
BEZUINIGING?
Algemeen genomen zou dit absoluut een grote bezuiniging zijn in de ambtenarenpensioenen. Maar wat als je, wat een logische volgende stap zou zijn, ook zware beroepen gaat erkennen in de privésector? Dan krijg je daar weer een forse mééruitgave. Want vandaag bestaan er geen gunstregelingen in de privé. Iedereen krijgt pas zijn maximumpensioen na 45 gewerkte jaren, volgens een gelijklopende berekening. Voor elk beroep dat je in de privé erkent als zwaar, verhoog je dus onmiddellijk de pensioenuitgaven.
Maar als je de criteria en keuzes voor de ambtenaren aanvaardt, dan moet je die ook aanvaarden voor de privé. Je kunt niet een verpleegkundige in een publiek rust- en verzorgingstehuis eerder met pensioen laten gaan dan een verpleegkundige in een private instelling. Dan ga je dus alleen al voor deze beroepscategorie vele tienduizenden werknemers vroeger met pensioen moeten laten gaan.