Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Onderzoek bevestigt: verpleegkundige is zwaar beroep
Bijna twee derde van de beroepsgroep slikt zelfmedicatie
Meer dan 60% van de leerkrachten en de verpleegkundigen in Vlaanderen en Nederland slikt zelfmedicatie zonder raadpleging van een dokter. Bijna 30% van de verpleegkundigen linkt de medische klachten rechtstreeks aan hun beroep. “Verpleegkundige is terecht een zwaar beroep”, zegt doctoraatsstudent Elyne De Baetselier (36).
“Het verbaast me niet dat verpleegkundigen zijn opgenomen in de lijst van zware beroepen. Verpleegkundige is een stevig onderschat knelpuntberoep”, zegt De Baetselier, zelf verpleegkundige van opleiding. Ze deed onderzoek bij negen verschillende beroepsgroepen naar het gebruik van zelfmedicatie. Bij leerkrachten ligt dat het hoogst. Verder bevroeg De Baetselier ook de link naar klachten met de job. “Bij bouwvakkers is dat met 46% het hoogst, maar zij nemen relatief weinig zelfmedicatie.” Leerkrachten slikken het meeste zelfmedicatie van de onderzoeksgroepen, al is daar maar 22% van de zelfmedicatie jobgerelateerd.
Lichamelijke belasting
Voor De Baetselier springt de beroepsgroep verpleegkundigen het meest in het oog. “26% van de
Elyne De Baetselier Doctoraatsstudent
“Zelfmedicatie houdt ook risico’s in. Door foute medicatie kunnen we langer ziek zijn.”
zelfmedicatie bij hen is jobgerelateerd. Verpleegkundige is een belastende job voor het lichaam. Je moet bijvoorbeeld vaak patiënten verplaatsen. Ergonomische technieken zijn in de praktijk niet altijd haalbaar omdat het te druk is of omdat een collega afwezig is. Rugklachten worden al eens met een pijnstiller bestreden. Verder zijn er ook stressgerelateerde klachten bij verpleegkundigen, zoals hoofdpijn en maag-darmproblemen. Ook het werken in onregelmatige shiften speelt een rol.”
Filip Haegdorens (30) is al acht jaar verpleegkundige bij het Universitair Ziekenhuis Antwerpen. “Ik schrik niet van de resultaten. Volgens mij heeft de zelfmedicatie een groot deel te maken met de collegialiteit van de verpleegkundige. Ziek thuisblijven betekent een collega opzadelen met nog meer werk, terwijl de werkdruk nu al gigantisch hoog is. Daarom slikken we sneller een pijnstiller en werken we door, ondanks pijn of ziekte”, zegt Haegdorens. “Veel verpleegkundigen gebruiken ook slaapmedicatie. We werken soms een paar nachten na elkaar door en zeker tijdens warme zomerdagen is overdag slapen niet evident. Zorgverleners weten ook welke medicatie
Filip Haegdorens
Verpleegkundige “Zorgverleners weten welke medicatie ze kunnen gebruiken en wat gecombineerd kan worden.”
ze kunnen gebruiken en welke medicatie gecombineerd kan worden. Dat maakt de drempel misschien lager, al is het chronisch nemen van slaapmedicatie uiteraard niet de juiste oplossing voor slaapproblemen.”
Voordelen, maar ook risico’s
Volgens De Baetselier hoeft zelfmedicatie geen probleem te zijn. “Dat heeft voordelen op economisch vlak. Voor wat hoofdpijn hoeven we de gezondheidszorg niet te belasten en kunnen we zelf een pijnstiller nemen. Maar zelf- medicatie houdt ook grote risico’s in. Vlamingen gooien niet graag dingen weg en houden ook vaak restjes medicatie van vorige behandelingen bij. Die medicatie wordt achteraf nog vaak gebruikt bij gelijkaardige symptomen en dat kan gevaarlijk zijn. Door foute medicatie te nemen kunnen we langer ziek zijn. In Canada worden daarom inleverdagen georganiseerd, waarbij inwoners worden aangespoord hun overschot aan medicatie af te geven.”