Dierenarts is uitgeblust en op

Orde slaat zelf alarm: aantal zelfdodingen vier keer hoger dan bij algemene bevolking

Onderzoekers van de VUB gaan analyseren hoe het gesteld is met het welzijn van de Vlaamse dierenartsen. Helemaal niet best, denken de dierendokters zelf. Internationaal onderzoek spreekt over een hoge graad van depressie, burn-out en zelfdoding. Om na te gaan hoe alarmerend de situatie bij de Vlaamse dierenartsen is, vroegen zij zelf om het onderzoek. “Elke dierenarts kent wel een collega die ten onder gegaan is aan de job.”

Ze voelt, na bijna dertig jaar in het vak, persoonlijk de problemen aan waarmee zo veel collega’s kampen, zegt Ann Janssens, voorzitter van de Vlaamse tak van de Orde der Dierenartsen. Ze zijn moe, uitgeblust, op.

Niet dat ze hun job niet meer graag doen, maar het is vandaag moeilijk om die op een ordentelijke manier te beoefenen, zegt Janssens.

Vele oorzaken

Ze ziet daar verschillende redenen voor. “De klanten zijn om te beginnen een pak mondiger geworden. Ze hebben zich met de hulp van dokter Google al een beeld gevormd over wat er mis is met hun dier en ze verwachten een behandeling op maat. Een behandeling die liefst ook niet meer kost dan een consult bij de huisdokter, waar er natuurlijk tussenkomst van de ziekteverzekering is. Daarbij evolueert de diergeneeskunde pijlsnel, waardoor we ons constant moeten bijscholen. En er studeert een enorm aantal dierenartsen af, waardoor de concurrentie moordend wordt en veel dierenartsen het financieel moeilijk hebben.”

Moeilijke beslissingen

Dat komt bovenop de “gewone” werkdruk van een dierenarts.

Die werkt gemiddeld zo’n zestig uur per week, met uitschieters tot honderd uur, en wordt gemiddeld twee nachten per week uit zijn bed gebeld. “We moeten áltijd beschikbaar zijn”, zegt Janssens. “En we moeten baasjes vaak helpen om moeilijke beslissingen te nemen, over euthanasie of amputatie. Dat vreet energie.”

En het leidt tot een waslijst aan issues. Stress, depressie, burn-out. Veel dierenartsen lopen rond met zwarte gedachten of grijpen effectief

naar de

Ann Janssens Orde der Dierenartsen

“Elke dierenarts kent een collega die ten onder gegaan is aan zijn job.”

dodelijke middelen die ze simpel in hun kabinet uit de kast te nemen hebben. “Iedere dierenarts kent wel een collega die zich van het leven beroofd heeft”, zegt Janssens.

Een andere dierenarts zegt het zo: “Ik kan zo vier namen opnoemen van collega’s die zelfmoord gepleegd hebben.”

Afgelopen weekend nog werd een jonge Vlaamse dierenarts begraven die zelfdoding pleegde.

Onderzoek komend najaar

“Er wordt in onze sector veel gesproken over de slechte psychische gezondheid van veel dierenartsen, maar niemand heeft er ooit echt onderzoek naar gedaan in Vlaanderen”, zegt Marc Vangheluwe, bestuurder bij Savab Flanders, een vereniging van dierenartsen voor gezelschapsdieren. “In Groot-Brittannië en de Verenigde Staten zijn dergelijke onderzoeken wel gebeurd en daaruit blijkt een hoge graad van depressie, burn-out en zelfmoord bij dierenartsen.”

Volgens die studies heeft één dierenarts op de vijf zelfmoordgedachten en ligt het effectieve zelfmoordcijfer bij dierenartsen viermaal hoger dan bij de algemene bevolking. Om te weten te komen hoe het nu precies zit in Vlaanderen, heeft Savab Flanders de Vrije Universiteit Brussel (VUB) gevraagd om een onderzoek uit te voeren.

“De alarmerende berichten over de context waarin de dierenartsen moeten werken, zijn anekdotisch. Eigenlijk weten we niet hoe het er met hen aan toegaat”, zegt professor gezondheidspsychologie Elke Van Hoof. “Dus zullen we alle Vlaamse dierenartsen, in alle wetenschappelijke onafhankelijkheid, bevragen over hun welbevinden. We peilen naar hun arbeidsomstandigheden én naar hun mentale gezondheid. We hopen komend najaar met het onderzoek van start te gaan, zodat we begin 2019 de cijfers kunnen voorleggen.”

Wie met vragen zit over zelfdoding, kan terecht bij de Zelfmoordlijn op het gratis nummer 1813 en op de site www.zelfmoord1813.be

JESSE VAN REGENMORTEL

FOTO KRIS VAN EXEL