Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Pays de Waes
Dat zoiets in de krant komt! Als er schuim op een e-mail had kunnen staan, konden de olifanten van Planckendael een jaar in luxe baden. Ik kreeg op mijn donder van een aandachtige lezer. En terecht, want in een ideale wereld zouden op flauwe grappen strenge tuchtstraffen moeten staan. De eerste keer dat het volgende winter nog eens 10 graden onder nul vriest, zal ik in een korte broek naar de Lourdesgrot van Ranst kruipen om aan OnsLieve-Vrouwke vergiffenis af te smeken.
In een artikel over de verdwenen cafés van de Scheldekaaien had ik in alle onnozeliteit geopperd dat Pays de Waes op de Sint-Michielskaai een café voor Franstalige Waaslanders was. “Research is dood of wat?” fulmineerde de bezorgde lezer. “Kloefkapper!” Met het schaamrood op de wangen las ik verder. Dat de Pays de Waes de naam was van een legendarische treinlocomotief, én van een ondertussen verdwenen station. En dat ik, als ik per se wilde schrijven, me beter aan boodschappenlijstjes zou houden.
Ik beken: ik wist het niet, van Pays de Waes. Mijn parate kennis van namen van treinlocomotieven beperkt zich tot De Pijl, De Olifant en De Stephenson: trekkers van de eerste treinen op het Europese vasteland in 1835. Geleerd van meneer Leys in het derde studiejaar en nooit meer vergeten. De Pays de Waes – zo weet ik nu – is iets jonger. De locomotief werd vanaf 1845 ingezet op de toenmalige privéspoorlijn van Antwerpen naar Gent en is nog steeds te bewonderen in Train World, het spoorwegmuseum van de NMBS in Schaarbeek.
Tunnels waren er nog niet. Treinen uit Gent arriveerden aan het Vlaams Hoofd, een fort op de plaats waar de voetgangerstunnel ligt. De reizigers moesten daar overstappen op een boot die hen afzette aan de Sint-Michielskaai. Wie verder naar Mechelen wilde sporen kon daar op een trein stappen in het station Pays de Waes, in de volksmond verbasterd tot Pietje Waes. Het station werd in 1935 afgebroken, maar het gelijknamige café bleef dus nog een hele tijd bestaan. In 1950 stond het alleszins nog in het telefoonboek op nummer 41, het pand waar tot voor kort Stereo Bar gelegen was en dáárvoor Hangar 41.
En dát had ik u dus allemaal moeten vertellen in plaats van een beschamend flauwe grap te maken. Lieve lezer, u hebt gelijk. Nederig buig ik het hoofd.