Opel-site grijpt naast batterijenfabriek Umicore

Materialengroep Umicore kiest niet voor Antwerpen maar voor Nysaom er Europese fabriek voor grondstoffen voor herlaadbare batterijen te bouwen

Materialengroep Umicore gaat zijn nieuwe fabriek voor batterijonderdelen niet op de Antwerpse Opel-site bouwen, maar wel in Polen. Dat maakte CEO Marc Grynberg gisteren bekend. “Te hoge loonkosten zijn inderdaad een reden”, luidt het. “Maar er is in België ook te weinig geschoold personeel.” Volgens burgemeester Bart De Wever is er wat anders aan de hand: “De lozingsvoorwaarden voor zout zijn in Polen minder streng, maar wij concurreren niet met landen waar ze het niet zo nauw nemen met milieufactoren.” Ook VOKA roert zich. “De krappe arbeidsmarkt doet ons de das om. Te veel bedrijven zitten met de handen in het haar en vinden niet het juiste personeel.”

Marjolein Scheers

Woordvoerster Umicore

“Dat Polen betere lozingsvoorwaarden heeft? Dat is een verwijzing naar een productieproces dat niet echt voorkomt in onze activiteiten.”

Bart De Wever

Burgemeester Antwerpen

“Wij kijken hier net iets anders tegen milieufactoren aan. Wij kunnen en willen dus niet met Polen concurreren op vlak van loonkosten en milieufactoren.”

Pech voor Antwerpen en per uitbreiding voor ons land, want Umicore kiest niet voor de voormalige site van Opel om er zijn Europese fabriek voor materialen voor herlaadbare batterijen te bouwen. Wel voor het Poolse Nysa, dichter bij zijn Oost-Europese klanten. Maar ook het tekort aan geschoold personeel in ons land heeft de beslissing in het voordeel van Polen gekeerd.

Umicore liet in februari weten dat het een grote investering wilde doen in een nieuwe Europese fabriek voor de productie van kathoden voor herlaadbare batterijen. Topman Marc Grynberg zei dat België een optie was en dat de fabriek goed zou zijn voor vierhonderd bijkomende banen. Het Antwerpse stadsbestuur deed vervolgens alles om Umicore ertoe te bewegen de fabriek op de oude Opel-site neer te poten, maar Umicore bedankte zopas beleefd: het wordt Nysa, in het zuiden van Polen, dicht bij de Tsjechische grens. Dat Umicore daarvoor kiest heeft volgens insiders alles te maken met het feit dat Samsung daar een batterijfabriek wil bouwen. Umicore zou er de basisgrondstoffen aan leveren. De investering van 660 miljoen omvat ook een investering in China. De nieuwe fabriek in Polen moet eind 2020 operationeel zijn.

Criteria

“We hebben alle opties overwogen, maar we hadden een aantal criteria vastgelegd en op basis daarvan is beslist”, zegt Umicorewoordvoerster Marjolein Scheers. Ze weerlegt het gerucht en de opinie van de vakbonden dat Antwerpen eigenlijk nooit een kans maakte tegen de veel goedkopere loonkosten in Polen. “Loonkosten spelen mee in het hele pakket, maar voor de vestiging van de nieuwe fabriek hadden we drie criteria naar voor geschoven”, zegt Scheers.

1. Dicht bij de klanten: “We zien dat het zwaartepunt voor de markt van herlaadbare batterijen voor elektrische wagens richting Oost-Europa is verhuisd. De nabijheid van onze klanten is natuurlijk belangrijk. Zo heeft Umicore ook fabrieken die de materialen voor herlaadbare batterijen aanleveren in China en Korea. De markt van batterijen vestigt zich daar al een poos in de buurt waar ook de auto’s worden geproduceerd en dus volgt de toeleveringsindustrie.”

2. Beschikbaarheid geschoold personeel: “Geschoold technisch personeel is in Vlaanderen moeilijk te vinden. Dat kan de operationaliteit van de fabriek beinvloeden.”

3. Beschikbaarheid duurzame energie: “De aanwezigheid van groene-energiebronnen is belangrijk. In Polen zal de opstart van de nieuwe fabriek volledig gecoverd zijn door wind- en hydro-energie en stroom uit fotovoltaïsche cellen.”

Concurrentiehandicap

In een eerste reactie zegt het Havenbedrijf Antwerpen “te betreuren” dat Umicore niet kiest voor Antwerpen. Volgens woordvoerster Nathalie Van Impe was er “een aantal gesprekken en bezoeken”.

Volgens Marjolein Scheers werd de beslissing pas recent genomen. “Zeker niet vooraf. We hebben alles op een rijtje gezet en het bedrijf besloot snel te communiceren na de genomen beslissing.” Marjolein Scheers doorprikt ook het ballonnetje dat Antwerps burgemeester Bart De Wever opliet in verband met betere lozingsvoorwaarden voor zout in Polen: “Dat is een verwijzing naar een productieproces dat niet echt voorkomt in onze activiteiten in Polen.” Op zijn beurt verklaarde Bart De Wever dat het “al langer geweten is dat de “zoutlozingen” (in de Schelde) die noodzakelijk zouden zijn bij de batterijproductie in Antwerpen niet mogelijk is. Het gaat, aldus zijn woordvoerder, “om milieufactoren waar wij ietwat anders tegenaan kijken dan in Polen. Wij kunnen en willen dus niet met Polen concurreren op vlak van loonkosten en milieufactoren. Bovendien staan er momenteel honderden vacatures open in de haven en tientallen bij Umicore zelf.” Marc Grynberg, CEO van Umicore, noemt de beslissingen “belangrijke mijlpalen voor Umicore”. “Ze zullen enorm bijdragen aan het initiatief van de Europese Unie voor de bevordering van een toonaangevende industrie van herlaadbare batterijen, gebaseerd op vernieuwende technologieën en een duurzame toeleveringsketen.”