Gazet van Antwerpen Stad en Rand
“We mikken op zo’n 140 deelnemers”
Universiteit Antwerpen voert onderzoek naar nieuwe vaccinatie tegen hepatitis B en zoekt proefpersonen
Universiteit Antwerpen is op zoek naar proefpersonen om een nieuw vaccin tegen hepatitis B te testen. Preciezer gaat het om mensen die niet antwoorden op het gewone vaccin. Naar schatting is dat zo’n 5 à 10% van de volwassenen die ingeënt worden tegen het virus.
“Eigenlijk is het hepatitis B-vaccin het eerste antikankervaccin”, zegt vaccinoloog Pierre Van Damme, professor aan de UAntwerpen. “Het beschermt tegen leverkanker, zoals het HPV-vaccin dat doet tegen baarmoederhals- en andere kankers.”
Zowat 96% van de baby’s in ons land wordt viermaal gevaccineerd tegen Hepatitis B in een combinatie-inenting. “Zij zijn daarmee levenslang beschermd”, zegt Van Damme. “Maar wie zich boven de 18 heeft laten vaccineren, maakt 5 tot 10% kans om geen antistoffen te maken en is dus niet beschermd.” Het virus dat blijft sluimeren, kan leiden tot chronische leverontsteking. De lever zwelt op en er komt druk op de bloedvaten, wat het immuunsysteem ondermijnt. De behandeling is levenslang. Dat is vooral belangrijk om weten voor gezondheidswerkers die via bloedcontact het risico van hepatitis B-besmetting lopen, of zelf patiënten kunnen besmetten. In het Nederlandse Ede is een paar dagen geleden naar buiten gekomen dat een orthopedisch chirurg mogelijk tientallen mensen heeft besmet.
In onze ziekenhuizen wordt medisch personeel wel getest, maar mogen ze wel nog werken indien ze risico lopen. “In sommige landen, zoals Groot-Brittannië en Duitsland, mogen ze vanaf een bepaalde waarde in hun bloed – de mate waarin het virus actief is – niet werken”, zegt Van Damme. “Bij ons verschilt het per ziekenhuis hoe er precies mee wordt omgegaan.”
Daarnaast is er een beroepscategorie die wel meer risico heeft op hepatitis B-overdracht. “Denk aan politiemensen en ambulanciers, de gehandicaptenzorg of leerkrachten in het buitengewoon onderwijs”, aldus Van Damme. Risicopatiënten zijn ook mannelijke homoseksuelen, sekswerkers, druggebruikers en mensen die naar de tropen reizen. Een eenduidige reden waarom het vaccin bij bepaalde mensen minder goed werkt, is er niet. “Maar een aantal factoren speelt wel een rol: genetisch, roken of zwaarlijvigheid. Het gaat ook om meer mannen dan vrouwen.”
Campagne
Een oplossing voor die mensen is een herhalingskuur van het vaccin, maar dat bereikt slechts effect bij 5 à 6 op de 10 patiënten, en dat is niet genoeg. Daarom is er een nieuw vaccin in onderzoek: het klassieke vaccin waaraan een hulpstof is toegevoegd die de immuniteit stimuleert. “Fase 1 – met een kleine groep patienten – is afgerond en geeft goeie respons bij 9 op de 10 proefpersonen”, legt studie-arts Philippe De Smedt uit. “Daarom zijn we nu in fase 2 beland, waarin we een grotere groep onderzoeken. Daarvoor zijn we nog op zoek naar mensen.”
De Universiteit Antwerpen werkt voor deze studie samen met onderzoekscentra in Genk en Maastricht. Samen hebben ze inmiddels een tachtigtal proefpersonen bijeen. “We mikken op 140 deelnemers”, zegt De Smedt. “Daarom doen we een oproep naar het grote publiek. Momen- teel zijn de meeste proefpersonen in Antwerpen dertigers en veertigers die in de gezondheidszorg werken, maar deelnemen kan tussen 18 en 59 jaar.”
Wie dus als volwassene is ingeent, daar een bewijs van heeft en weet dat hij of zij geen antistoffen heeft, kan zich online aanmelden of contact opnemen met Philippe De Smedt, via onderstaande weg. Deelname houdt een traject van vier maanden in, met vier visites – vaccinaties en bloedafnames – aan de UA. Deelnemers hebben 75% kans om het nieuwe vaccin te krijgen, 25% – de controlegroep – krijgt een klassiek vaccin. Deelnemers krijgen per keer 50 euro ter vergoeding.
Eind vorig jaar heeft minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open Vld) een campagne gelanceerd om nog meer mensen op te roepen om deel te nemen: “Want zij zijn het die werken aan de gezondheid van toekomstige generaties.”
Philippe De Smedt
Studie-arts UA
“De meeste proefpersonen zijn dertigers en veertigers die in de gezondheidszorg werken, maar deelnemen kan tussen 18 en 59 jaar.”