Rouw dwingt politiek tot extra bescherming

In een zelden gezien mediaoffensief probeert minister van Justitie Koen Geens (CD&V) de discussies na de aanslag in Luik onder controle te houden. Allereerst over zijn eigen verantwoordelijkheid. Maar ook over hoe het nu verder moet. Zoals altijd na een dramatische gebeurtenis, pakken verschillende partijen uit met daadkrachtige voorstellen. Zo vraagt Open Vld dat rechters zouden beslissen over penitentiaire verloven, niet langer de diensten van justitie. N-VA-voorzitter Bart De Wever vindt dat geradicaliseerde gevangenen niet mogen vrijkomen “zolang we in oorlog zijn met IS”. De Wever haakt daarmee in iets krachtigere termen in op een eerder voorstel van Hans Bonte (sp.a), die pleit voor een terbeschikkingstelling zoals die bestaat voor gevaarlijke pedofielen. Geens zegt open te staan voor dit debat, denkt aan een mogelijke preventieve “administratieve detentiemaatregel”, maar een “Guantanamo creëren” (naar de Amerikaanse gevangenis waar verdachten in een soort van juridisch vacuüm voor onbepaalde tijd vast worden gehouden) ziet hij niet zitten. Hij wijst erop dat geradicaliseerden hoe dan ook opgevolgd worden door politie, lokale taskforces, Staatsveiligheid en justitiehuizen. Het debat is belangrijk. De geradicaliseerden in de gevangenis vormen een probleem waar we nog niet eerder mee werden geconfronteerd. Bij ‘gewone’ misdadigers is het risico op recidive ongeveer bekend. Maar wat gaan de vele tientallen moslimextremisten, ex-Syriëstrijders en figuren zoals Fouad Belkacem doen als ze weer op vrije voeten komen? Tot nu toe komt nog altijd de voorspelling uit die ethicus Etienne Vermeersch deed in de periode na de aanslagen in Brussel en Parijs: dat de echt georganiseerde IS-terreur, vergelijkbaar met die van Osama bin Laden, zo goed als voorbij was, maar dat wel nog labiele figuren en kleine criminelen zich op sleeptouw zouden laten nemen door de jihadistische ideologie en aanslagen plegen. Helaas kan één gestoord individu evenveel leed aanrichten als hele terreurgroeperingen. Zo bleek bij het bloedbad met 86 doden in Nice. En ook voor de nabestaanden van de agentes en de jongeman in Luik zal deze analyse geen troost zijn. Hun rouw dwingt de politiek ertoe om bijkomende stappen te doen, voor de bescherming van de burgers en met respect voor de rechtsstaat. Dat is een lastige evenwichtsoefening.