Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Dan doen ze het wel zelf
Burgers moeten inspraak hebben in het beleid en daarvoor vertrouwen activisten de politici niet. Dus schieten in Antwerpen en in Gent onafhankelijk van elkaar burgerlijsten uit de grond. Maar ook in de burgerparticipatie steken politieke kwalen de kop op.
De macht moet weg bij burgemeester en schepenen. Burgerparticipatie is het codewoord. Daar wil de Burgerlijst de Antwerpse kiezer tot verleiden. Inspiratie halen de initiatiefnemers in het Britse Frome. In die gemeente van 25.000 man hebben de burgers het voor het zeggen. Als het daar kan, moet het in Antwerpen ook lukken. “Al hebben we dat initiatief natuurlijk wat moeten uitbreiden naar een stad met een half miljoen inwoners”, zegt drijvende kracht Thomas Goorden. “Maar het moet. Nu kies je één keer in de zes jaar je vertegenwoordigers. Die doen daarna wat ze willen.”
Debatteren en beslissen
Hij gelooft niet in partijprogramma’s – “momentopnames die onmogelijk zes jaar geldig blijven” – of coalitievorming – “een verwatering van waar je voor stemde”.
De overheid moet zijn burgers durven te informeren en dan laten debatteren en beslissen.
“Natuurlijk niet over elke kleine scheet, maar voor grote thema’s zoals mobiliteit of ruimtelijke ordening is het de toekomst. Doe je het niet, dan kom je in situaties terecht zoals bij de Gedempte Zuiderdokken in Antwerpen. De werken liggen er stil omdat de buurt er niet volledig achter staat.”
Toch moeten ze zeker deels toegeven aan de huidige politieke orde. “Gemeenteraadsleden zijn wettelijk onvermijdelijk”, zegt Goorden. “Maar dan leiden we die wel op in participatie. En als we in een coalitie kunnen stappen, dan willen we onze schepenportefeuille volgens ons systeem invullen. Geen schepen, wel overleg met de burgers.”
In Gent trekt de lijst Gentse Burgers naar de kiezer. Die is ontstaan op Facebook uit verzet tegen het circulatieplan. Zij hebben wel een partijprogramma van twintig standpunten. “Al kunnen die natuurlijk wel veranderen na overleg”, schrijven de initiatiefnemers Hervé Schrans, Gert Coppens en Glenn Bouckaert op hun site.
Vervellen tot gewone partij
Allemaal goed en wel, zeggen experts, maar al die mooie streefdoelen zomaar inpassen is makkelijker gezegd dan gedaan. “Kie- zers willen weten waar ze aan toe zijn”, zegt professor politicologie Herwig Reynaert (UGent). “Zo maar zeggen: ‘Stem voor ons en we zien later wel wat we doen’, is moeilijk als je moet optornen tegen partijen. Veel van die burgerlijsten vervellen vroeg of laat tot een gewone partij.”
Wat precies is wat de Antwerpse variant denkt van de Gentse. “Met een traditioneel programma kun je nooit aan burgerparticipatie doen.”