Ook recidivisten kunnen vroeger vrijkomen

Grondwettelijk Hof scheert alle gedetineerden over zelfde kam

Dik tegen zijn zin moet minister van Justitie Koen Geens (CD&V) voortaan ook recidiverende criminelen de kans geven om na een derde van hun straftijd te vragen om voorwaardelijk vrij te komen. “Toch denk ik dat een recidivist in de praktijk altijd langer zal moeten zitten dan een primaire delinquent”, reageert strafpleiter Sven Mary.

Gedurende meer dan 130 jaar was het in ons land de regel dat een hervallen crimineel strenger moest worden aangepakt dan iemand die voor de eerste keer over de schreef ging. Daarom moest die recidivist ook minstens twee derde van zijn straftijd uitzitten alvorens hij sinds enkele jaren bij de Strafuitvoeringsrechtbank zijn vervroegde vrijlating kon aanvragen. Tweemaal langer dan een primaire delinquent, en net dat vindt het Grondwettelijk Hof discriminerend. Voortaan kan elke gedetineerde na één derde van zijn straf naar de SURB stappen.

“Hopelijk besluit het brede publiek hier niet uit dat alle criminelen, ongeacht de feiten die ze gepleegd hebben, na één derde van straf sowieso vrijkomen”, zegt meester Sven Mary. “De vrijheid vragen kan nu sneller, ze krijgen is nog altijd iets anders. Ik denk dat een recidivist altijd wel langer zal moeten zitten dan iemand die dezelfde feiten voor de eerste keer gepleegd heeft.”

Tweemaal extra gestraft

Zijn collega Kris Luyckx vindt de afschaffing van de tweederderegel voor recidivisten ronduit een goede maatregel. “Tot dusver werden recidivisten tweemaal extra gestraft. De rechter sprak meestal een zwaardere straf uit dan bij de eerste veroordeling, omdat de beklaagde zijn lesje niet geleerd had. Bovendien moest de recidivist tweemaal langer wachten alvorens de deur naar de vrijheid op een kier werd gezet. Terwijl de gevangenis volgens mij niet de juiste plaats is om iemand opnieuw in het gareel te brengen.”

Het arrest van het Grondwettelijk Hof kon minister Geens in elk geval missen als kiespijn. Terwijl hij de overbevolking in de gevangenissen probeert aan te pakken met maatregelen zoals het versneld penitenhun tiair verlof voor kleine straffen of het alternerend verlof, moet hij na de aanslag in Luik het toekennen van verlof voor sommige gedetineerden juist strenger maken. Om de vrees van het brede publiek voor de vervroegde vrijlating van recidivisten de kop in te drukken, wil hij de strafwet wijzigen en die recidivisten tenminste twee derde van hun straf laten uitzitten. “De laatste tijd worden wel meer maatregelen teruggeschroefd”, zegt Luyckx. “Ik vrees dat dit de overbevolking in gevangenissen niet ten goede zal komen.”