Daar zijn die Duivelse portretrechten weer

De Rode Duivels hebben nog geen bal getrapt op dit WK, maar toch is er weer een schisma tussen spelers en KBVB. Met enkele internationals is er nog steeds geen akkoord over de portretrechten, terwijl de voetbalbond het tegendeel beweerde.

Wat is het probleem deze keer?

Met minstens twee spelers heeft de KBVB geen deal over het gebruik van hun portretrechten. Het gaat zeker om Dries Mertens en Toby Alderweireld. Over nog twee andere sleutelspelers wordt eveneens geclaimd dat er nog geen ondertekend akkoord is, al zijn niet alle betrokkenen

daar eenduidig over.

Wat zijn portretrechten?

Dat is het recht om hun gezicht te gebruiken voor commerciële acties: van blikjes, glazen, T-shirts tot reclamefilmpjes en affiches. In het geval van Dries Mertens blijken die rechten in het bezit te zijn van Napoli. Om Mertens dus uit te spelen in de publiciteitscampagnes van de officiële sponsors van de Rode Duivels, moet er dus gepraat worden met zijn club. Met Napoli bestaat vandaag echter geen akkoord, net zomin als er een

ondertekende deal is met Alderweireld. Is het toe- val dat sommige internationals daardoor minder vaak opduiken in de campagnes?

Wat zegt de voetbalbond?

Het eigenaardige is dat eerste ondervoorzitter Mehdi Bayat gisteren tijdens een persconferentie - die niet eens over die portretrechten ging - spontaan het onderwerp aansneed. Om vervolgens zelfs te claimen dat “alles met iedereen in orde was.” Toen dat foute informatie bleek te zijn en uitlekte dat er met Mertens nog geen deal was, werd dat zonder schroom toegegeven. De KBVB wil niet voor de “amateuristische bond” van jaren geleden worden versleten, maar nu blijkt dat Mertens niet de enige is met wie nog geen ondertekende overeenkomst bestaat.

Kan dit de ploeg beïnvloeden?

Blijkbaar werd Mertens toegebeten dat hij maar van de teamfoto moest blijven, als hij dan toch niet wilde tekenen. Zo hard werd het uiteindelijk niet gespeeld en volgens de bondscoach heeft het zelfs geen effect. “Dit zou geen afleiding mogen zijn”, zegt Martinez. “Het is al twee jaar aan de

gang. Er zijn goede gesprekken gevoerd. Alleen zitten bepaalde spelers in een moeilijk parket. Niet door de nationale ploeg, maar door hun persoonlijke situatie op clubniveau. Dit is een nieuw matrassenverhaal, iets wat niet veel betekenis heeft. Spelers zijn gefocust op de wereldbeker. Op een ander tornooi zou het misschien kunnen afleiden, maar hier? Geloof me vrij: de jongens snakken ernaar om op het veld voor elkaar te vechten.”

Van wanneer dateert deze heibel?

De miserie begon in de nasleep van de vorige wereldbeker in Brazilië, een tornooi waar de KBVB de financiële blunders opstapelde. Na onderhandelingen met Vincent Kompany werd een stille vennootschap gecreëerd, die door de bond werd beheerd. Achteraf bleek dat spelers hun geld van die portretrechten niet kregen. De zaak smeulde zelfs na tot aan het vorige EK. Tijdens dat tornooi bleken vier spelers nog steeds niet vergoed. Vorig jaar werd beslist de stille vennootschap te schrappen en nieuwe akkoorden te smeden.

Worden de Rode Duivels rijk van die portretrechten?

Neen, helemaal niet. De te verdelen pot is zo klein dat het niet eens om tienduizenden euro’s gaat. Dat er lange tijd geen akkoord kan worden gevonden, is een princiepskwestie. Enerzijds wordt de voetbalbond door sommige spelers aangewreven dat ze de portretrechten onvoldoende exploiteren. Ook de exclusiviteit die bepaalde sponsors eisen, is hen een doorn in het oog. Tegelijkertijd kan niet iedereen zich vinden in het juridische luik dat de KBVB voorstelde. Pas eind maart wordt een akkoord bereikt met het merendeel van de spelers nadat drie vertegenwoordigers van enkele belangrijke spelers aan tafel met Mehdi Bayat gingen.

Kan dit de voetbalbond geld kosten?

“Ja”, zegt advocaat Jeff Keustermans, specialist in mediarecht. “Als de beheerder van de portretrechten vindt dat er onrechtmatig gebruik is gemaakt van iemands gelaat, dan kan die naar de rechter stappen. Kim Clijsters heeft dat ooit gedaan na verspreiding van T-shirts zonder haar toestemming. De schadevergoeding staat dan gelijk met wat anders had moeten worden betaald om gebruik te mogen maken van die portretrechten.”

Bij de KBVB maken ze zich daar niet druk om. De kans dat het tot een rechtszaak komt, wordt eerder klein geacht.