Vervang vliegtuigen door snelle treinen

We vliegen met zijn allen te veel. Tegen dit tempo zal het aantal passagiers in 2030 verdubbelen naar maar liefst 7,8 miljard mensen. Een al bijna even hallucinant cijfer is dat de luchtvaartindustrie tegen die tijd tweeduizend miljoen ton C02 zal uitstoten. Ofwel vijf keer zoveel als nu het geval is. Dat dit bijzonder schadelijk is voor het milieu, zal geen punt van discussie meer zijn. En anders zijn er voldoende wetenschappelijke onderzoeken die aantonen dat de gevolgen van veelvuldig vliegen gelijkstaan aan moord op ons klimaat. Toegegeven, het is geen fijne boodschap. Zeker niet op minder dan een week van de zomervakantie. Een periode waarin veel mensen op vakantie vertrekken. Niet zelden met het vliegtuig. Want dat is niet alleen een snelle manier op een zonnige bestemming te geraken. Het is vaak nog goedkoop ook.

En daar wringt het schoentje. We stappen tegenwoordig allemaal even vlot op een vliegtuig als op een trein. Het kost immers bijna niets, waardoor een lang weekend in Barcelona even vanzelfsprekend is als een weekendje aan zee. Aan mensen vragen om bewuster te kiezen hoe ze zich verplaatsen, kan een deel van de oplossing zijn. Maar het zal toch vooral de Europese politiek zijn die het tij kan en moet doen keren. Door eindelijk een keer werk te maken van een fijnmazig en betaalbaar netwerk van hogesnelheidstreinen doorheen Europa. Nu al is een trip van pakweg het centrum Brussel naar het hartje Marseille niet tijdrovender over het spoor dan door de lucht. Duurder. Dat wel. Maar dat is slechts een kwestie van de juiste prioriteiten. Als er een economisch model is dat toelaat dat vliegen steeds goedkoper wordt, geldt dat ook voor het spoor. Veel hangt af van de bereidheid van Europa om over de landsgrenzen samen te werken aan snelle spoorverbindingen. Het hangt dus vooral af van goede wil. Of is het politieke moed? Daarmee is het probleem natuurlijk nog niet opgelost. Want we vliegen ook steeds vaker over lange afstanden. Kilometers die niet of nauwelijks te overbruggen zijn via het spoor.

Het voorstel dat Eef Dehaye, professor transport en mobiliteit aan de KU Leuven, in onze krant doet, is misschien wel de enige mogelijkheid om het probleem minstens beheersbaar te houden. Ze stelt voor om de werkelijke kost van een vlucht, dus ook de becijferde schade aan het milieu, in de tickets door te rekenen. Dat betekent dat vliegen minstens 20% duurder wordt dan nu het geval is. Geen prettig vooruitzicht voor mensen die veel en graag vliegen. Maar het zal ons allemaal misschien twee keer doen nadenken voor we een vlucht boeken.