“Dit is een WK, geen speeltuin”

Is volgens KUL-professor Werner Helsen méér dan terecht want...

Een heel seizoen lang lag de VAR in België onder vuur, en nu krijgt de videoref ook op het WK bakken kritiek. De wedstrijden van maandagavond waren de druppel. “Ze zijn de pedalen kwijt”, windt ex-ref Serge Gumienny er geen doekjes om. Ook Werner Helsen, de prof die mee aan de basis lag van de invoering van de VAR op het WK, is niet te spreken over de vele fouten.

Overmorgen, op de eerste rustdag van dit WK, organiseert de FIFA een persconferentie. Daar komt ongetwijfeld ook de arbitrage aan bod. “Ik hoop vooral dat ze hun fouten toegeven”, stelt KULprofessor Werner Helsen. Helsen overhandigde destijds een onderzoek van 804 wedstrijden in twintig landen met Video Assistant Refs aan de IFAB (International Football Association Board), wat uiteindelijk de aanzet voor de FIFA was om op het WK de videoref te introduceren. Uit al die analyses bleek dat in negen procent van de wedstrijden de VAR een bepalende invloed had en dat slechts in vijf procent van de wedstrijden een flagrante fout níét werd gecorrigeerd. De FIFA gaf over dit WK (nog) geen cijfers vrij, maar het is duidelijk dat zowel die negen als die vijf procent in Rusland wordt overschreden. Zo werden van de 22 strafschoppen - nu al het hoogste aantal ooit op een WK - er niet minder dan negen gegeven op aangeven of correctie van de VAR. En die beslissingen waren vaak bepalend voor het eindresultaat.

Maar vaak werd ook niet ingegrepen waar dat wel moest. En dat ondanks de 64 camera’s die in elk stadion hangen. “Maar ik denk dat er nog steeds meer juiste dan foute beslissingen zijn genomen”, zegt Helsen. “Dat moeten we toejuichen. Maar het neemt niet weg dat het aantal foute beslissingen absoluut onaanvaardbaar is. Naar wat ik heb gehoord, zijn er geen technologische problemen geweest. Het moet dus om menselijke fouten gaan. Of de VAR heeft de fase niet gezien, of heeft ze verkeerd geïnterpreteerd, of er werd te laat gecommuniceerd. Hoe dan ook: dat is telkens ontoelaatbaar, net omdat die fases vaak resultaatbepalend waren. En dan heb ik het niet alleen over strafschoppen en buitenspelfases, maar ook over gele en rode kaarten.”

Waren de discussies afgelopen seizoen in België nog enigszins te begrijpen - er werd te weinig op getraind en het was uiteindelijk een experiment - op dit niveau kunnen die fouten volgens Helsen niet meer getolereerd worden. “Dit is een WK, geen speeltuin. En de videorefs werden doorgedreven opgeleid. Nogmaals: ik hoop dat ze vrijdag de fouten toegeven. En laten we bidden dat ze in de volgende rondes - wedstrijden op leven en dood - niet meer voorkomen.”

Tot slot: de Nederlandse analist Maarten Wijffels vindt dat omwille van de vaak voorkomende verwarring - de wedstrijden duurden gemiddeld 107 seconden langer dan de groepsduels in 2014 - de VAR gewoon afgeschaft moet worden. “Omdat de authentieke beleving van het vieren van een doelpunt wegvalt. Van vreugde ga je plots naar nervositeit. En als dan na twee minuten checken het sein komt dat je doelpunt toch geldig is, is de magie al lang weg.”

FOTO BELGAIMAGE Niet alleen in de Belgische competitie, ook op het WK in Rusland ligt de VAR onder vuur.