Toen ons turf nog miljarden waard was

Fiets- en wandelroutes flitsen deelnemers terug in de tijd

Het grensoverschrijdende project ‘Beleef de Verdwenen Venen’ moet de geschiedenis van vijf eeuwen turfnijverheid laten herleven. Er worden 34 veenpalen tentoongesteld en er zijn fietsen wandelroutes.

Met een act van De Legendejagers, een Nederlandse groep vrijwilligers die mensen laat kennismaken met vroegere tijden, werd het grensoverschrijdende project voorgesteld. Het Coördinatiepunt Landschapsbeheer bij Brabants Landschap en Regionaal Landschap de Voorkempen werkten samen met heel veel partners uit West-Brabant en de Noorderkempen samen om de geschiedenis van vijf eeuwen turfwinning onder de aandacht te brengen.

Vijf eeuwen lang bepaalde veen mee de geschiedenis van de driehoek Antwerpen-WillemstadGeertruidenberg. In de periode 1264-1750 werden miljoenen kubieke meters veen afgegraven om als brandstof te dienen voor de streek, maar vooral voor steden zoals Gent, Brugge en Antwerpen. Omgerekend naar de huidige energieprijzen had het veen een waarde van 17 tot 29 miljard euro. Deze episode in de geschiedenis van dit gebied is bij veel mensen in de Noorderkempen en daarbuiten nog onbekend.

“Door een groots opgezette expositie met 39 veenpalen kan het publiek nu te voet en op de fiets deze veengeschiedenis beleven met vijf fietsroutes en drie wandelroutes, die werden opgenomen in de turfbelevingsbox”, zegt Karel Breugelmans van Toerisme Wuustwezel. “De veldexpositie is ook nog eens een gedichtenroute, met in de palen uitgefreesde korte poëtische teksten van de Belgische dichter Geert De Kockere.”

De turfbelevingsbox is te koop bij de VVV’s in de regio.

Toren

De Noorderkempen tellen twee ankerpunten. Aan het kruispunt van de Kraaienberg en de Kievitstraat in Essen ligt een mooi plekje waar bezoekers prachtige houtsculpturen van een turfsteker, een turfdrager en een turfboot kunnen bewonderen. In Wuustwezel, in de buurt van De Maatjes, prijkt de Klot, een toren in de vorm van op elkaar gepakte turflagen. Dit belevingspunt bestaat ook uit een veenpaal die aangeeft hoeveel turf werd afgegraven en een evocatie van de ‘doodendraad’ uit de Eerste Wereldoorlog. Het is ook een rustpunt voor de fietsroute.

Karel Breugelmans

Toerisme Wuustwezel

‘‘Met deze expo kunnen de mensen deze geschiedenis ontdekken via 39 veenpalen.’’

FOTO NEEL VERMEIREN De Legendejagers uit Nederland brachten een evocatie van de turfstekers.