Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Trump dwingt NAVO-akkoord af
Europese landen gaan meer investeren in defensie
De Amerikaanse president Donald Trump heeft zich op de eerste dag van de NAVO-top in Brussel van zijn meest onvoorspelbare kant laten zien. ’s Ochtends haalde hij uit naar het “compleet door Rusland gecontroleerde” Duitsland. Later op de dag klonk het: “We hebben een geweldige relatie met Duitsland.” Verrassing nummer twee: Trump vroeg de NAVO-lidstaten om hun defensie-uitgaven op te krikken tot 4% van het bbp en toch ondertekende hij de overeenkomst dat de NAVO-landen tegen 2024 2% van hun bbp aan defensie moeten uitgeven. Verrassing nummer drie: Trump haalde ’s avonds weer uit naar Duitsland: “Waarvoor dient de NAVO als Duitsland miljarden betaalt aan Rusland voor gas en energie? Alle landen moeten NU 2% van het bbp betalen, en niet tegen 2025.”
Wat was voorspeld en gevreesd, is op de eerste dag van de NAVOtop in Brussel uitgekomen. De bijeenkomst stond in het teken van één man: de Amerikaanse president Donald Trump. Al van bij het ontbijt haalde Trump ongemeen hard uit naar Duitsland, dat hij een “gijzelaar van Rusland” noemde. Maar in de loop van de dag kalmeerde Trump. Hij had zelfs lovende woorden over voor de Duitse bondskanselier Angela Merkel en de Franse president Emmanuel Macron.
Een obligatoir fotomoment. Dat was de bedoeling van het ontbijt van de Amerikaanse president Donald Trump en Jens Stoltenberg, secretaris-generaal van de NAVO. Maar op de onvoorspelbare Trump-show ligt niets op voorhand vast. De Amerikaan maakte van de gelegenheid gebruik om snoeihard uit te halen naar Duitsland, dat volgens hem “compleet gecontroleerd” wordt door Rusland. “Duitsland is een gevangene van Rusland”, zei hij.
Doorn in Trumps oog is de toekomstige gasleiding Nord Stream 2, die Russisch gas direct naar Duitsland en de rest van Europa moet brengen. “Wij beschermen Duitsland, maar uiteindelijk wordt de Duitse energietoevoer voor bijna 70% gecontroleerd door Rusland. Ik denk dat dit zeer ongepast is. Dit had nooit mogen gebeuren.”
Ook de te lage defensie-uitgaven kregen opnieuw een veeg uit de pan. “Duitsland is een rijk land. Het is oneerlijk tegenover de Amerikaanse belastingbetaler dat de Duitsers zo weinig uitgeven.”
Stoltenberg probeerde nog wat tegengas te geven, maar werd telkens onderbroken door een onverzettelijke Trump. De Amerikaanse delegatie, met onder anderen minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo, zat er zichtbaar ongemakkelijk bij en hulde zich in stilzwijgen.
Later op de dag zorgde de Amerikaanse president opnieuw voor ophef door de NAVO-lidstaten achter gesloten deuren te vragen om hun defensie-uitgaven op te krikken tot 4% van het bbp. Ter info: op dit moment komen slechts vijf van de 29 lidstaten aan
de vooropgestelde 2%. Maar daarna toonde de onberekenbare president een ander gezicht. Tijdens een bilateraal on-
derhoud met de Duitse bondskanselier Angela Merkel was er plots geen vuiltje aan de lucht meer te bespeuren. “We hebben een erg goede relatie met de bondskanselier en we hebben een geweldige relatie met Duitsland”, aldus Trump.
Even later volgde een opvallend ontspannen gesprek met de Franse president Emmanuel Macron. “Hij doet geweldig werk en we hebben een fantastische relatie met de Fransen”, klonk het op zijn Trumps. Vragen over zijn opmerkingen van eerder die ochtend ontweek hij.
Ook daarna verbaasde hij sommigen door zijn handtekening mee onder de slotverklaring te zetten: een document waarin geen sprake is van die doelstelling van 4%.
Voor eerste minister Charles Michel (MR) is dit een duidelijk teken dat alleen wat op papier staat van tel is. “Er is een soort obsessie over wat Donald Trump zou zeggen of over zijn houding. Maar wat telt zijn de feiten”, zei hij, verwijzend naar de slotverklaring.
Meer dan cash
Michel kwam ook terug op de sneren van Trump naar de defensie-uitgaven van de andere NAVO-landen. “Ik ben níét aangesproken door hem over de uitgaven”, zei hij.
Michel stipte ook aan dat de Belgische bijdrage “meer is dan cash”, doelend op de operationele bijdrage van het Belgische leger aan NAVO-operaties. “En we hebben sowieso niet op Trump gewacht voor de beslissing om meer uit te geven aan defensie.”
Al duurde het niet lang voor Trump opnieuw uithaalde naar Duitsland, ditmaal via een tweet: “Waarvoor dient de NAVO als Duitsland miljarden betaalt aan Rusland voor gas en energie? Alle landen moeten NU 2% van het bbp betalen, en niet tegen 2025.”