Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Mes in de rug van City in Londen
Het Brexit-plan van Brits premier Theresa May maakt niemand blij
“Dit is een zware klap voor de financiële sector en de zakenwereld. Het zal leiden tot minder jobs, minder belastingen en minder economische groei.” Catherine McGuinness, beleidsdirecteur van de City in Londen, wikte haar woorden niet. De financiële sector – een van de motoren van de Britse economie – dreigt een belangrijk slachtoffer te worden van het Brexit-plan dat de Britse regering gisteren publiceerde. In een document van 98 pagina’s schetst Theresa May de “toekomstige relatie tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie”.
Het witboek spoort met de beslissingen die waren bekendgeraakt na het topoverleg, een week geleden, en die hebben geleid tot het ontslag van minister voor Brexit-zaken David Davis en minister van Buitenlandse Zaken Boris Johnson.
Voor het verkeer van goederen wil het VK in een vrijhandelszone met de EU blijven. Daaraan wordt een ingewikkeld plan gekoppeld waardoor het VK de facto lid blijft van de douane-unie en toch vrijhandelsakkoorden kan sluiten met andere landen. Als een product het VK binnenkomt, dan heft het VK het Britse importtarief als het voor het VK bestemd is en het EU-tarief als het naar de EU gaat. Tussen de EU en het VK gelden geen invoertarieven. Dat plan moet een oplossing bieden voor de grens tussen Ierland en NoordIerland.
Meer drempels Voor diensten gaat het VK voor een “lossere relatie”
met de EU en dat maakt de City bijzonder ongerust. Aanvankelijk had May beloofd dat de Britse banken onbeperkt toegang konden behouden tot de Europese markt. Ze schermde met het systeem van het “financiële paspoort”, waardoor instellingen aan beide zijden van het Kanaal elkaars regels erkennen. Maar Europa hield die boot af en nu moet ook May toegeven dat het niet zal lukken. “Er zullen meer drempels komen.” Dat dreigt grote gevolgen te hebben voor de hele Britse economie. De dienstensector is goed voor maar liefst 80% van de economie.
Ook het vrij verkeer van personen gaat op de schop, maar May doet de deur niet helemaal dicht. EU-burgers zullen wel degelijk makkelijk toegang krijgen tot de Britse arbeidsmarkt, tenminste als ze hooggeschoold zijn. Dat is ook nodig. Zonder hen loopt bijvoorbeeld de National Health Service helemaal vast. Ook Europese toeristen kunnen visumvrij naar het VK reizen, net als zakenlui op korte trips en jongeren die er willen studeren.
Het VK wil ook lid blijven van de Europese agentschappen die de luchtvaart, de geneesmiddelen en de chemische producten reNog gelen. Omdat Londen op al deze gebieden de Europese regels blijft volgen, accepteert het ook het gezag van het Europees Hof van Justitie.
Trump
Deze toegevingen zijn olie op het vuur voor de harde Brexiteers. Zij kregen gisteren steun uit verwachte hoek. De Amerikaanse president, Donald Trump, die in Londen aankwam voor een vierdaags bezoek, kreeg op de NAVOpersconferentie ook vragen over de Brexit-plannen van May. Coherent was het antwoord van de president niet, maar hij zei wel dat de Brexit-plannen die nu op tafel liggen niet lijken overeen te stemmen met het oorspronkelijke idee van het referendum.
De vraag blijft of de harde Brexiteers sterk genoeg zijn om May echt in de problemen te brengen. Voorlopig blijft het bij verbaal geweld, maar achter de schermen worden de messen
gewet.
belangrijker is de vraag of Europa met dit plan kan leven. Volgende week begint een nieuwe ronde onderhandelingen. Die zullen aan Britse kant voor het eerst geleid worden door Dominic Raab, de opvolger van David Davis. Hij is een overtuigd Brexiteer. In het Lagerhuis legde hij gisteren de bal meteen in het kamp van Europa.
Compromissen
“Het is nu aan de EU om te antwoorden.” Raab beklemtoonde dat hij de onderhandelingen ingaat in een geest van pragmatisme en dat hij bereid is tot compromissen. “Ik hoop dat de EU onze voorstellen in dezelfde geest bekijkt.”
In de officiële reacties blijft Europa voorzichtig. Hoofdonderhandelaar Michel Barnier zal het witboek bestuderen, maar hij wees er meteen op dat hij gebonden is aan enkele rode lijnen. De Europese lidstaten blijven erbij dat er geen aparte regels kunnen zijn voor goederen, diensten en personen.
Daarom heerst er in Brussel weinig optimisme. “Zonder meer Britse toegevingen is de kans op een Brexit-deal in oktober nul komma nul”, zegt een hoge bron. “Maar is Theresa May daartoe bereid? En, nog belangrijker, is ze er politiek toe in staat? De druk van de harde Brexiteers zal zeker toenemen en met Boris Johnson hebben ze nu een leider buiten de regering.”
Barnier herinnerde er de Britten gisteren fijntjes aan dat de EU hen al een “ambitieus” vrijhandelsakkoord heeft voorgesteld, inclusief nauwe samenwerking op veiligheidsvlak.
Catherine McGuinness
Beleidsdirecteur City
“Dit is een zware klap voor de financiële sector en de zakenwereld. Het zal leiden tot minder jobs, minder belastingen en minder economische groei.”