Gazet van Antwerpen Stad en Rand
“Stad heeft eetbaar groen nodig”
Provincie en universiteit werken stappenplan voor stadslandbouw uit
Volkstuinen, samentuintjes en pluktuinen: in de stad duikt overal stadslandbouw op. De provincie gaf daarom de opdracht aan de Universiteit Antwerpen om de mogelijkheden voor stadslandbouw in kaart te brengen.
De meerwaarde van stadslandbouw valt niet te onderschatten, weet onderzoeker Thomas Kuyper van de Universiteit Antwerpen. “Stadslandbouw, dat betekent groen, voedselproductie, ontspanning, gezondheid, educatie, bescherming van open ruimte, biodiversiteit en ontmoeting. Op sociaal, ecologisch en economisch vlak haal je hier voordelen uit”, legt Kuyper uit. “Bovendien toont recent onderzoek aan dat gemeenschapstuinen in steden meer CO2 opnemen en beter beschermen tegen overstromingen dan de bossen en graslanden errond.”
De vraag is dan wel groot, de beschikbare ruimte is schaars en staat onder druk. “Antwerpen is een erg verharde stad. We moeten systematisch gaan kijken naar plaatsen die we kunnen ontharden”, zegt Ludwig Caluwé, gedeputeerde voor Landbouw (CD&V). “Als een stad sociale, ecologische en economische verhalen kan samenbrengen op één stuk grond, dan kan ze op die beperkte ruimte een grote meerwaarde realiseren.”
Toch weten lokale besturen vaak niet hoe ze met stadslandbouw moeten beginnen. “Want stadslandbouw kent vele vormen en elke ruimte vraagt een andere aanpak”, zegt Caluwé. Bovendien wordt er bij de invulling van publieke ruimtes vaak enkel gedacht aan siergroen. “Terwijl het ook mogelijk is om eetbaar groen te voorzien.”
De provincie Antwerpen vroeg daarom aan de Universiteit Antwerpen om de kansen voor stadslandbouw in kaart te brengen. Iets waar onderzoeker Thomas Kuyper aan werkt. Het resultaat moet een leidraad worden waarmee steden en gemeenten aan de slag kunnen gaan.
“Een stappenplan”, legt Kuyper uit. “Welke invulling moet een bepaalde ruimte krijgen? Afhankelijk daarvan breng je de juiste mensen bij elkaar en kijk je hoe je de buurt erbij kan betrek- ken. Lokale besturen moeten grond aanbieden, begeleiding organiseren en subsidies voorzien.”
Landbouw rond provinciehuis
Het provinciebestuur geeft het goede voorbeeld. Wanneer het nieuwe provinciehuis in de Koningin Elisabethlei in gebruik wordt genomen, komt er een groene long van 23.000 vierkante meter die publiek toegankelijk is. “We
bekijken of een gedeelte van deze tuin kan worden gebruikt voor stadslandbouw. En waarom dan het stappenplan dat de Universiteit Antwerpen aan het uitwerken is niet gebruiken?” De provincie bekijkt ook waar in Antwerpen mogelijkheden zijn tot stadslandbouw. “Want als provincie zijn we eigenaar van heel wat gronden.”
Thomas Kuyper Universiteit Antwerpen “Gemeenschapstuinen binnen steden nemen meer CO2 op dan bossen en grasland rond die steden.”