Als afval geld wordt, zijn straten properder

Vandaag bespreken de Vlaamse ministers op een ‘superministerraad’ de invoering van statiegeld op blikjes en plastic flessen. De kans dat een akkoord wordt bereikt, is klein. Vlaams minister van Leefmilieu Joke Schauvliege (CD&V) wil het statiegeld invoeren, maar haar collegaministers van Open Vld en N-VA zijn tegen. Schauvliege heeft in deze regering geen al te beste reputatie. De boskaart die ze vorig jaar verspreidde stond vol fouten en joeg veel mensen schrik aan, omdat ze plots niet meer zouden mogen bouwen op hun bouwgrond. Vlaams minister-president Geert Bourgeois (N-VA) trok de boskaart in, maar tot op vandaag is er nog geen duidelijk alternatief. Ook op andere dossiers weegt Schauvliege volgens haar critici te licht om haar wil door te drukken.

In het geval van het statiegeld op plastic flessen en blikjes is die zwakke reputatie extra jammer, omdat de CD&V-minister hierin gelijk heeft. De maatregel moet er snel komen, omdat het onze straten properder zou maken. Joke Schauvliege wil een systeem invoeren dat nu al bestaat voor bierflesjes. Met de invoering van statiegeld zouden we in de winkel bijvoorbeeld 25 of 50 eurocent meer betalen per plastic fles of blik. Dat geld krijgen we terug als we de lege flessen weer naar de winkel brengen om ze te laten recycleren. Voor de consument is er dus geen meerkost. De winkels kunnen er zelfs profijt mee doen, omdat Schauvliege bereid is om Vlaanderen een deel van de kosten voor het statiegeld te laten betalen. Winkels moeten dus niet al het geld dat ze eerder van de consument hebben gekregen, uit eigen zak terugbetalen. Zo worden ze ertoe aangezet om mee te doen met het statiegeld.

Dat de overheid betaalt, hoeft niet erg te zijn voor onze staatskas. Vandaag betalen de Vlaamse gemeenten samen meer dan 100 miljoen euro per jaar om zwerfvuil op te halen. Volgens diverse studies zijn plastic flesjes en blikjes goed voor bijna de helft van dat zwerfvuil. Gemeenten zouden dus meer financiële ademruimte krijgen. Voorbeelden in het buitenland bewijzen dat statiegeld straten properder houdt. In alle Scandinavische landen is het systeem ingevoerd. Het is een van de redenen waarom Stockholm en Kopenhagen veel propere steden zijn dan Antwerpen. Als er dan toch iemand zo asociaal is om een plastic fles of blik op de grond te gooien, raapt iemand anders het op. Geld laat je niet liggen.