Wat als de sirenes weldra zwijgen

Sms, mail en gesproken berichten vervangen alarmsirenes nucleaire en chemische bedrijven

Een keer per half jaar loeien in ons land de sirenes, als test om ons te waarschuwen bij een nucleaire of chemische ramp. Maar daar komt binnenkort een einde aan. Yves Stevens van het federaal Crisiscentrum blikt terug en vooruit.

WAT ZIJN SEVESO-SIRENES?

“Sinds zo’n twintig jaar staan er in het hele land zo’n 570 sirenes, dit in de buurt van nucleaire sites en de gevaarlijkste chemische bedrijven. De overheid wilde een moderne manier om haar bevolking te waarschuwen tegen onheil. Het gaat om luidsprekers bovenop scholen, bedrijven, allerlei masten, enzovoort”, stelt Stevens.

De sirenes zelf kunnen een luide toon verspreiden. Er kunnen ook korte gesproken boodschappen worden omgeroepen.

“In de provincie Antwerpen staan er 159 sirenes, voornamelijk rond de petrochemische bedrijven in de haven en ook rond nucleaire installaties zoals in Mol en Dessel. Ook de kerncentrale van Doel heeft sirenes in de buurt.”

‘Seveso’ zelf is de naam van een stad in Noord-Italië, waar in 1976 een grote milieuramp plaatsvond. Die ramp heeft alleszins tot heel wat nieuwe Europese veiligheidsregels gezorgd.

ZIJN DE SIRENES OOIT INGEZET?

“Nee, ze zijn nooit ingezet voor een reële noodsituatie. Wel blijven we ze regelmatig testen. Iedereen weet wel dat ze per drie maanden luidop worden getest, maar minder gekend is dat ze ook twee keer per dag stil worden getest”, vervolgt hij. “We doen als het ware een check of de installaties bereikt kunnen worden en dus gebruiksklaar zijn. Als er een alarm is, dan zal vaak de boodschap zijn om binnenshuis te gaan schuilen, ramen en deuren dicht te houden. Vanaf dan is het ook goed andere media te volgen.”

WAT GAAT ERMEE GEBEUREN?

De sirenes staan ter discussie. Het onderhoud kost jaarlijks zo’n 410.000 euro en er zijn heel wat modernere communicatiemiddelen. “Sowieso konden we vroeger maar een beperkt deel van de bevolking informeren. En ook de verstaanbaarheid van de boodschappen was problematisch, bijvoorbeeld door de windrichting. Maar we evolueren mee met de tijd en voeren nu Be-Alert in”, aldus de woordvoerder.

Er is sprake van dat de sirenes eind dit jaar zouden worden uitgeschakeld, maar recent ver- klaarde minister van Binnenlandse Zaken Jam Jambon (N-VA) wel nog dat ze niet zouden verdwijnen vooraleer het alternatieve Be-Alert-systeem volledig werkt.

WAT IS BE-ALERT?

De opvolger van de sirenes is Be-Alert. Gebruikers die zich registreren kunnen in een noodgeval een gesproken boodschap, een sms of een e-mail ontvangen. “Een andere mogelijkheid is dat we gsm-operatoren vragen alle gsm’s rond bepaalde zendmasten

een sms te sturen”, vervolgt Stevens. “Dat gebeurde recent nog op de Gentse Feesten. Ook buitenlanders krijgen die berichten automatisch.”

WAT MET MENSEN ZONDER TELEFOON OF E-MAIL?

“We gaan ervan uit dat mensen solidair zijn en ook elkaar mee zullen informeren, maar er kunnen ook nog steeds wagens die omroepen de baan op. Daarnaast bekijken we ook of we in de toekomst bijvoorbeeld gemeentelijke infoborden ook snel noodberichten kunnen laten weergeven”, besluit hij.