Geen domheid, maar sluwe berekening

De arrogantie van vliegtuigmaatschappij Ryanair heeft een nieuw hoogtepunt bereikt. Nadat het Ierse bedrijf jarenlang heeft geweigerd om vakbonden te erkennen, weigert de firma nu ook schadevergoedingen te betalen aan passagiers die gisteren en vandaag niet tijdig op hun bestemming geraken omdat het cabinepersoneel staakt. Nochtans heeft het Europees Hof van Justitie in het verleden al duidelijk gemaakt dat passagiers een schadevergoeding van 250 tot 600 euro (afhankelijk van de afstand van de vlucht en de vertraging) moeten krijgen als hun vlucht minder dan twee weken voor hun afreis wordt geannuleerd én als de alternatieve vlucht die wordt voorgesteld minimaal twee uur later aankomt dan de geannuleerde vlucht.

Ryanair veegt die rechtspraak van tafel. Dat doet de maatschappij wellicht niet uit domheid, maar wel uit sluwe berekening. Als Ryanair op voorhand aankondigt dat het niet betaalt, zullen minder passagiers de moeite doen om een schadeclaim in te dienen. Hoe minder schadeclaims de Ierse lagekostenmaatschappij moet betalen, hoe goedkoper ze van deze netelige situatie afkomt. Het is zeer de vraag of passagiers het gedrag van Ryanair zullen blijven pikken. Zeker omdat het bedrijf doodleuk meldt dat het niet wil ingaan op de eisen van de werknemers en er daardoor dus ook in het najaar stakingen zullen zijn.

De eisen van het personeel zijn nochtans zeer redelijk. De personeelsleden willen bijvoorbeeld niet alleen worden betaald voor de vlieguren, maar ook voor de uren waarin ze het vliegtuig schoonmaken en de passagiers verwelkomen. Dat lijkt de logica zelve, maar Ryanair eist dat dit allemaal gratis gebeurt. Personeelsleden moeten ook hun eigen uniform bij Ryanair betalen. Veel gekker moet het niet worden.

Het bedrijf denkt dat het zich alles kan permitteren, zolang het maar de goedkoopste blijft. Als mensen van achter hun computer een vliegticket willen kopen, tellen vooral de centen, luidt de redenering. Maar daarin lijken de Ieren zich schromelijk te vergissen. Door vluchten te schrappen en de passagiers onheus te behandelen, speelt de maatschappij het vertrouwen van veel klanten kwijt. De nieuwe reputatie van de Ieren is samen te vatten in een oneliner: goedkoop, maar onbetrouwbaar. Die kwalijke uitstraling vertaalt zich nu al in de cijfers. De nettowinst van het bedrijf is in het tweede kwartaal van dit jaar door de stakingen met 20% gedaald.

In de komende maanden zal Ryanair zijn eigen personeel en de klanten beter moeten behandelen. In ruil daarvoor zal het de ticketprijzen een beetje moeten laten stijgen. Dat is een prima zaak. Zo betalen passagiers een eerlijkere prijs voor de luchtvervuiling die ze veroorzaken én wordt halve slavenarbeid een pak moeilijker gemaakt.