Gazet van Antwerpen Stad en Rand
’s Nachts is Amsterdam een hellhole
“Amsterdam verandert in de nacht in een jungle zonder wetten.” Dat is de bikkelharde conclusie van de stedelijke ombudsman van de stad, Arre Zuurmond. Na overspoeld te zijn door klachten van bewoners besloot hij zelf tijdelijk op de drukste plek te gaan wonen, de befaamde Wallen. Wat hij daar zag tartte alle verbeelding: overlast, straatraces, geweld. Drugs en crimineel geld regeren “terwijl de politie machteloos toekijkt”.
De Wallen en het Leidse plein, stipt Zuurmond aan als grootste probleembuurten. Maar zeker in de zomerse weekendnachten waaiert de overlast uit over zowat heel de binnenstad, zegt de ombudsman. Het centrumgebied wordt ’s nachts een “urban jungle waar crimineel geld leidend is, en het gezag niet langer aanwezig.” Vanuit zijn tijdelijke woning op de Wallen, zag Zuurmond dat agenten niet meer ingrijpen. Hij liet op het Leidseplein drie camera’s plaatsen. Het resultaat: 900 onbestrafte overtredingen in een nacht. Vanaf twee uur heerst er “rechteloosheid”, zei hij in de Nederlandse media. “De drugshandel, vooral de openheid waarmee dat gebeurt, is zorgwekkend. Scootertjes racen tegen het verkeer in of door het voetgangersgebied. Er wordt geschreeuwd. Gestolen. Geürineerd op straat, ge- poept ook. Er is geweld. Er wordt niet opgetreden. Je kan tegen een combi van de mobiele eenheid plassen, zonder dat je er wordt op aangesproken.” Op de Wallen is de toestand rampzalig, door de drukte. Criminelen hebben vrij spel. Politie kan er tussen 22u en 1u zelfs op de fiets niet ingrijpen. Net als ambulances en brandweerwagens worden ze door niemand doorgelaten. De straat regeert, de stoerste roepers op kop. Zuurman deed een experiment en sprak mensen aan op wangedrag. Bij de tweede keer, toen hij een jongen op een vuilnisbak wees nadat die wat op de grond had gegooid, stopte het experiment. “Hé ouwe grijze met je kutkop. Waarom leef je nog? Wil je dood?,” was de reactie.
Oud zeer De verbale agressiviteit, vaak aangespoord door alcohol en cocaïne, is enorm en slaat snel om in geweld.
De problemen in de binnenstad zijn niet nieuw. Ondanks initiatieven die tien jaar geleden startten om het centrum veiliger te maken, verslechtert de situatie. Sinds 2016 worden zestien stadswachten ingezet die GAS-boetes uitschrijven tegen wangedrag. Ze komen niet altijd meer tussenbeide nadat ze herhaaldelijk zijn aangevallen. De druk van het toerisme verergert de toestand, maar de alarmerende situatie is zeker niet alleen aan hen toe te schrijven. De lokale horeca zit op een goudmijn, de overlast is hun zaak niet. Als er met duizenden euro’s cash in winkels wordt betaald, en iedereen weet dat het crimineel geld is, ziet men daar geen graten in, stelde de ombudsman vast.
De nieuwe burgemeester Femke Halsema bezocht de binnenstad dit weekend en vraagt meer agenten. Maar de stadskrant Het Parool merkte op dat extra politie alleen de situatie niet meer kan verhelpen. Er zijn meer regels, meer controle nodig, maar dat druist in tegen het motto van de Amsterdammers: “vrijheid, blijheid”. Voorgestelde maatregelen zoals een hotelstop, beperkingen op Airbnb, strengere horecaregels, een tijdelijk alcoholverbod, een wietpas of zelfs het controleren van gebruikers van harddrugs stuiten op verzet. Zelfs al levert de vrijheid nog weinig blijheid op.
Arre Zuurmond Ombudsman Amsterdam “Je kan tegen een combi van de mobiele eenheid plassen zonder dat je er wordt op aangesproken.”