Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Antwerpse Zoo zamelt 195 kilo illegaal ivoor in
Bezoekers staan verrassend veel beeldjes af voor vernietiging
Bezoekers van de Antwerpse Zoo en Planckendael (195 kilo) en Pairi Daiza (75 kilo) hebben in amper drie maanden tijd 270 kilo ivoor binnengebracht om te laten vernietigen. De dierentuinen en Volksgezondheid hadden in de campagne ‘Laat je (slag)tanden zien’ opgeroepen om ivoren voorwerpen te komen deponeren, om zo te voorkomen dat die stukken ooit nog illegaal verhandeld kunnen worden en om een statement te maken tegen de illegale handel. De initiatiefnemers zijn zelf verrast door de grote hoeveelheid die werd ingeleverd. Van beeldjes en halssnoeren, tot hele slagtanden: de binnengebrachte voorwerpen zijn heel divers.
De campagne ‘Laat je (slag)tanden zien’ had als belangrijkste doel om te sensibiliseren, maar honderden mensen hebben ook daadwerkelijk hun ivoor ingeleverd om te laten vernietigen. Ondanks een soms emotionele band met de beeldjes, armbanden of andere objecten.
Bij de Zoo Antwerpen en in Planckendael werd sinds het begin van de campagne op 15 mei 195 kilo ivoor binnengebracht, bij Pairi Daiza nog eens 75 kilo. “Wij waren zelf verrast door die hoeveelheid”, vertelt Peggy Vancorenland van de Koninklijke Maatschappij voor Dierkunde Antwerpen (KMDA). “In eerste instantie wilden we de mensen aan het denken zetten. Dat er nu zo veel ivoor is ingezameld is een goede zaak. Dat kan al niet meer op de zwarte markt belanden.”
De campagne was een initiatief van de cel CITES van de FOD Volksgezondheid, dat waakt over de duurzame handel in dieren, planten en afgeleide producten. Mensen konden hun illegale ivoor deponeren in containers die waren opgesteld in de dierentuinen. “In de Zoo was dat op het binnenplein, dat ’s nachts kan worden afgesloten. In Planckendael was dat in de dierentuin zelf. De containers zijn ook geregeld leeggemaakt”, vertelt Peggy Vancorenland. “We wilden uiteraard voorkomen dat er objecten uit die containers zouden kunnen verdwijnen. Als de actie zondag afsluit, worden alle dozen ook verzegeld.”
Volledige slagtanden
Behalve beeldjes, armbanden, lepels, vorken, messen, borstels, spiegels en nagelvijlen uit ivoor, werden er ook volledige slagtanden binnengebracht. In Planckendael waren dat er een stuk of tien, in de Zoo ongeveer vijftien. Eén daarvan werd door een medewerker van de Kringwinkel afgeleverd aan een medewerker. “Zij hadden ook over de campagne gehoord. Ze vroegen zich af of die eventueel nog geëxposeerd zou kunnen worden, maar dat is niet de bedoeling. Al het ivoor wordt vernietigd door een gespecialiseerd bedrijf in afvalverwerking. Het ivoor wordt verpulverd en verkoold.”
De Zoo kreeg de vraag of dat restmateriaal beschikbaar kon worden gesteld voor de restauratie van schilderijen, maar ook dat gebeurt niet. “Het is juist de bedoeling dat dit ivoor geen nieuwe bestemming krijgt.”
Emotioneel moment
Gaby De Backer (67) uit Ranst was een van de bezoekers die ivoren objecten kwam inleveren. “Ik had nog een armband en servetring in de kast liggen, die ik gekregen had van een tante die in Congo woonde. Op de kostschool heb ik die servetring altijd gebruikt en we hadden zelf mijn kostschoolnummer 67K erin gekrast. Het was een emotioneel moment toen ik de armband en de servetring in de container gooide. Dat was toch een deel van mijn jeugd. Tegelijk ben ik blij dat ik een bijdrage heb kunnen leveren aan de illegale handel in ivoor.”
Ook heel wat andere voorwerpen moeten een emotionele waarde hebben gehad, vermoedt Peggy Vancorenland. “Veel objecten waren zorgvuldig ingepakt in bubbelplastic of papier, terwijl dat eigenlijk niet nodig is, want het wordt allemaal vernietigd.”
Geld voor bescherming
Zowel de dierentuinen als de FOD Volksgezondheid doen inspanningen om de olifanten die er nog zijn te beschermen. In totaal werd er 120.000 euro toegekend aan het Afrikaanse Olifanten Fonds van de Verenigde Naties. Virunga Park in Congo kreeg 100.000 euro.
Ook de dierentuinen investeren in programma’s die de olifanten beschermen. Zo worden er in India bijvoorbeeld corridors gemaakt tussen de dorpen en de leefgebieden van de olifanten, om te voorkomen dat ze met elkaar in conflict komen.
Gaby De Backer Leverde ivoor in
“Ik had die armband en servetring van een tante gekregen, en altijd gebruikt op de kostschool. Het was een emotioneel moment toen ik die in de container gooide.”