‘Nieuwe’ organen worden steeds ouder

Gemiddelde leeftijd Belgische donor gestegen tot 55 jaar

Bijna tweehonderd Belgen hebben in de eerste helft van dit jaar een orgaan afgestaan na hun overlijden. Dat is het hoogste aantal in jaren. De gemiddelde donor wordt wel steeds ouder. Intussen is bijna vier op de tien al een 60-plusser. Slecht nieuws dus voor wie met een donororgaan moet voortleven? Experts stellen echter gerust: “We selecteren strenger dan ooit.”

“In de jaren negentig was de gemiddelde leeftijd van een donor

25 à 30 jaar. Nu is die 55 jaar over alle organen heen”, zegt professor Dirk Van Raemdonck, hoofd van het transplantatiecentrum van het UZ Leuven. Uit cijfers van de Belgische Transplantatie Vereniging blijkt dat vorig jaar bijna

80% van de donororganen ouder was dan 40 jaar en vier op de tien zelfs ouder dan 60.

Minder dodelijke ongevallen

“Er zijn door strengere veiligheidsvoorschriften nu eenmaal minder jonge mensen die sterven in een ongeval, voornamelijk in het verkeer of op het werk”, zegt Van Raemdonck. “Daar kan je natuurlijk niet tegen zijn. Het heeft ervoor gezorgd dat we nu meer op oudere donoren moeten rekenen, maar de leeftijd zegt lang niet alles over de kwaliteit van een orgaan.”

Een zestiger die nooit rookte, kan betere longen hebben dan iemand van 35 die elke dag twintig sigaretten opstak. Al is het gemiddelde orgaan van een senior natuurlijk meer versleten dan dat van een twintiger. “Een oudere donor heeft vaker overgewicht, slagaderverkalking of diabetes. Daarom selecteren we zeer streng. Bij iemand van 20 halen we meestal alle acht bruikbare organen weg, bij iemand van 80 waarschijnlijk alleen de lever.” Die is het best bestand tegen de jaren.

Wachtlijsten

Dat dokters zo streng selecteren, vloekt met de lange wachtlijsten. Eind juli stonden daar 1.200 mensen op, de meesten wachten op een nieuwe nier. Is een iets minder goed orgaan niet beter dan geen? Soms wel, zegt Luc Colenbie, transplantatiecoördinator in het UZ Gent. Met name als de patiënt in levensgevaar is. “Maar we gaan uiteraard nooit iemand transplanteren zonder dat die er beter van wordt. We zoeken ook steeds naar een zo klein mogelijk leeftijdsverschil.” Belgische patiënten komen de leeftijd van hun nieuw orgaan niet te weten. “Orgaandonatie gebeurt anoniem in ons land”, zegt professor Van Raemdonck. “We leggen op voorhand uit dat de leeftijd van donoren varieert van pakweg 18 tot 77 jaar. Maar eenmaal het zover is, geven we de exacte leeftijd niet mee.” De anonimiteit moet vermijden dat de familie van de overleden donor na de transplantatie de ontvanger

controleert of een compensatie eist. “De meeste patiënten begrijpen dat.”

Luc Colenbie UZ Gent

“We zoeken altijd naar een zo klein mogelijk leeftijdsverschil tussen donor en ontvanger.”

FOTO INGE KINNET Transplantatiecoördinator Luc Colenbie zorgt ervoor dat een orgaantransplantatie alleen maar doorgaat als de patiënt er beter van wordt. Hij raadt iedereen ook aan zich te registreren als donor.