Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Voetbal of scouts? Stuur uw kinderen eens op filosofiekamp
Op filosofeerkamp met kinderen van 9 tot 12 jaar
Zijn dromen echt? Weet een goudvis dat hij zwemt? Wanneer mag je liegen? Rond deze en andere vragen dachten meisjes en jongens van 9 tot 12 jaar een hele week na in Wijnegem. Een filosofeerkamp voor kinderen. Het is eens wat anders dan voetballen, paardrijden of dansen. “Ik heb helemaal geen hoofdpijn. Integendeel. Nadenken is leuk”, vertelt Sien Van de Velde (9), de jongste ‘filosofe’, achteraf.
“Ik heb een missie”, vertelt Katrin Laureyssens (42) van De Denkkaravaan, zelf moeder van drie. “Ik zet de kinderen aan het denken, maar vertrek vanuit hun eigen leefwereld en verwondering. Filosoferen klinkt zwaarder dan het is. Wees gerust; Aristoteles, Socrates, noch Nietzsche komen aan bod in mijn workshops.” Soms volstaat een eenvoudige prikkel om de hersencellen in beweging en de tongen los te krijgen. Katrin Laureyssens: “Ik leg bijvoorbeeld al eens een paperclip in het midden en vraag vervolgens waarvoor dat ding gebruikt kan worden. Bij de jongste kinderen passeren dan soms wel zeventig toepassingen de revue. Hoe ouder de deelnemers, hoe meer ze slechts met nog maar één antwoord voor de dag komen: een paperclip dient om papier bijeen te houden. Ik probeer hen dan te doen inzien dat je niet altijd voor het meest verwachte, logische antwoord hoeft te kiezen. Het is een attitude, een vaardigheid, die we jammer genoeg meestal verliezen met opgroeien.”
Met de hulp van fotokaarten, vragen en creatieve opdrachten zette Katrin de voorbije week weer een tiental kinderen aan het denken. Sien Van de Velde (9) uit Wijnegem wist niet goed waar ze aan begon, maar weet intussen wat filosoferen is. Ze vindt het zelfs leuk. “Nadenken over vragen waarop het antwoord niet eenvoudig is”, geeft ze haar eigen rake definitie. “Wat was er eerst: de kip of het ei? Ik weet het ook niet hoor, maar vond het wel plezant om de verschillende mogelijkheden te overlopen met de andere kinderen.” “Deze week heb ik gewerkt rond drie thema’s: de waarheid, geluk en winnen of verliezen”, vertelt Katrin. “Bij dat laatste thema ben ik vertrokken van een hele reeks winnaars: de Amerikaanse president Donald Trump, de Rode Duivels, een medaillewinnaar op de Paralympische Spekorte len,… Maar wie was nu eigenlijk de grootste winnaar van allemaal en waarom?”
Actieve burgers
Maar er is meer. “Door te luisteren en praten met elkaar, voelen kinderen hoe het is om samen te leven. Ze horen en respecteren verschillende meningen, nemen verantwoordelijkheid voor wat wordt gezegd en dat maakt van hen actieve burgers”, aldus Katrin. “En filosoferen geeft kinderen ook gewoon een goed gevoel. Om vragen te stellen, verwonderd en nieuwsgierig te zijn. Hun zelfvertrouwen groeit doordat er geluisterd wordt naar hun inbreng.”
Tot slot: Katrin leert kinderen hoe ze denken, niet wat ze moeten denken. “Iets van een andere kant bekijken, daar worden ze vanzelf grote denkers van”, aldus de kampleidster. “Ik zou dan ook heel graag zien dat ook scholen een beroep op De Denkkaravaan zouden doen. Natuurlijk voert iedere juf of meester wel een kringgesprek. Maar filosoferen gaat toch nog een stapje verder. Dat vergt een aantal technieken en specifieke aanpak. Ik ben er zeker van dat veel leerlingen en leerkrachten baat zouden hebben bij een uurtje filosoferen per maand, ter afwisseling van de gewone lessen. Waarom hiervoor geen plaats maken in het leerplan?”
Deze week is er nog een filosofeerkamp in Borgerhout (’t Werkhuys). www.denkkaravaan.be
Katrin Laureyssens De Denkkaravaan “Ik zet de kinderen aan het denken, maar vertrek vanuit hun eigen leefwereld en verwondering.”