Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Zeven Vlamingen besmet met meningokokken W
Alle 14-jarigen in Nederland uitgenodigd om te worden ingeënt na toename sterfgevallen
In Nederland krijgen alle 14-jarigen een uitnodiging in de bus om zich te laten inenten tegen meningokokken type W, bacteriën die levensgevaarlijke infecties kunnen veroorzaken. Sinds begin 2017 zijn al 29 mensen overleden. Daarom wordt nu snel ingegrepen. En wat bij ons?
Wat zijn meningokokken?
De meningokok is een bacterie die meestal onschuldig is – de meeste mensen zijn drager zonder ziek te zijn – maar uitzonderlijk ernstige infecties kan veroorzaken, zoals hersenvliesontsteking of bloedvergiftiging.
Besmettingen gebeuren via druppeltjes speeksel bij hoesten, niezen of praten en kunnen worden behandeld met antibiotica, maar omdat het ziekteverloop soms heel snel is, kan een infectie fataal zijn. Er bestaat een aantal typen meningokokken, waaronder de mogelijk gevaarlijke types A, B, C, W en Y.
Wat is er in Nederland aan de hand?
Daar is het aantal gevallen van besmetting met meningokokken W in opmars. “Een bepaalde variant is overgekomen uit Zuid-Amerika en heeft zich in de jaren 2011 en 2012 in Engeland verspreid, waarna het aantal infecties in 2015-2016 in Nederland is beginnen toenemen”, legt professor Herman Goossens uit, bacterioloog aan de Universiteit Antwerpen.
In 2015 zijn er in Nederland negen besmettingen geteld, in 2017 waren er dat tachtig, en dit jaar staat de teller al op 78. In 2016 stierven er zes mensen aan de gevolgen van besmetting, vorig jaar elf en dit jaar al achttien.
Daarom heeft de Nederlandse overheid eerder dit jaar al beslist om een vaccin tegen type W mee op te nemen in het vaccinatieprogramma voor baby’s van 14 maanden. En de komende weken wor-
Herman Goossens
bacterioloog
den 130.000 14-jarigen opgeroepen om zich te laten inenten. Volgend jaar krijgen 860.000 jongeren tussen 14 en 18 jaar dezelfde uitnodiging.
Waarom precies tieners?
“Meningokokken komen voornamelijk in de keel van kinderen, adolescenten en ouderen voor, maar adolescenten worden vaak het eerst ziek”, zegt Herman Goossens. “Een toename bij hen wijst meestal op een nieuwe variant, waartegen in de populatie nog geen natuurlijke bescherming is opgebouwd. Dat gebeurt geleidelijk. Na een nieuwe besmettingsgolf duurt het toch vaak tien, vijftien jaar voor het aantal gevallen weer daalt. Elke generatie om de twintig, dertig jaar - kent een nieuwe golf. Die kun je sneller indijken door de adolescenten in te enten.”
Nederland is dichtbij. Waarom wordt bij ons niet ingegrepen?
“Dat is nog niet nodig, maar we volgen het wel op de voet op”, zegt Goossens. Dit jaar waren er in België elf besmettingen met meningokokken W, waarvan zeven in Vlaanderen. Eén iemand, een oudere, is overleden.
Vaker komen momenteel meningokokken B voor, met dit jaar 42 gevallen, waarvan 21 in Vlaanderen. Van meningokokken Y zijn er in België 22 gevallen bekend.
Meningokokken C, waartegen al sinds 2001 standaard wordt ingeënt, komen nauwelijks nog voor. Mogelijk komt de Hoge Gezondheidsraad met het advies om ook te gaan vaccineren tegen meningokokken A, W en Y. Maar dat hangt af van de evolutie van het aantal gevallen.
En als ik ongerust ben als mijn kinderen ziek worden?
“De kans dat het iets banaals is, is veel groter dan dat het een meningokokkeninfectie is”, zegt Goossens. “Bepaalde types meningokokkeninfecties, zoals type B, zijn herkenbaar aan de typische roodblauwe vlekjes, en komen vaker voor na griep. Type W is moeilijker te herkennen, en begint vaak met diarree en braken, maar het kan ook na longontsteking. Attent zijn is goed, maar paniek is niet nodig.” Er is een vaccin tegen type B beschikbaar, net als tegen het type W, gecombineerd met A en Y. Dat is verkrijgbaar bij de apotheek op voorschrift van een arts.
‘‘Dit type is moeilijker te herkennen, en begint vaak met diarree en braken.’’