Sasha Baron Cohen: even schaamteloos als Amerika zelf

‘Who Is America?’

Als Sasha Baron Cohen een comeback maakt, gaat dat niet ongemerkt voorbij. Zeven afleveringen lang probeert de Britse komiek, bekend van zijn typetjes Ali G en Borat, in Who Is America? te turen in de ziel van een getroebleerd land. Het levert schokkende en niet altijd grappige televisie op. Niet dat u nu steil achterover valt, maar: het gaat slecht met Amerika. Het land is hopeloos verscheurd, liberalen en conservatieven kunnen mekaars bloed drinken, en een luid brallende zot heeft het voor het zeggen in het Witte Huis. De ideale grond voor Britse komiek Sasha Baron Cohen om een nieuw programma in te zaaien.

Who Is America? heet het resultaat, waarin Sasha Baron Cohen – vermomd als enkele typetjes, uiteraard – realitysterren, politici en ‘gewone’ Amerikanen bezoekt, de ene al wat waterdichter dan de andere. Maar het succesrecept van Baron Cohen lijkt geregeld te haperen. Terwijl zijn typetjes de meest geschifte dingen declameren, krijgt de komiek niet altijd de reactie waar hij zo naar hengelt.

Seks met een dolfijn

Zijn uitspraken zouden nochtans iedere normale mens doen blozen: het typetje Nira Cain-N’Degeocello vertelt tijdens een etentje dat zijn menstruerende dochter bloedt op de Amerikaanse vlag, en dat zijn vrouw een buitenechtelijke relatie heeft met een dolfijn. Zijn gastheer en -vrouw, trotse Republikeinen uit Georgia, laten hem begaan, proberen te bemiddelen in zijn huwelijk, en eten beleefd – zij het licht gedegouteerd – verder. Na drie minuten van deze shockhumor ben je net als zij je eetlust kwijt.

Billy Wayne Ruddick Jr., de zwaarlijvige verspreider van rechtse samenzweringstheorieën in een rollator, werkt niet als typetje: de politici trappen er niet in, trappen het vroegtijdig af of zijn zelf zo getraind in het verkopen van dit soort onzin dat ze niet hoeven of willen tussen te komen.

Op zulke momenten valt Baron Cohen al te vaak terug op de platvloerse humor die hem eerder al succes bracht. Niks mis mee, maar wanneer je sheriff Joe Arpaio – een man die zijn gevangenissen trots ‘concentratiekampen’ noemt – voor de camera krijgt, verwachten wij meer vuurwerk. Als de Finse YouTuber OMGWhizzBoyOMG komt de komiek niet verder dan een flauwe insinuatie over een pijpbeurt van Donald Trump.

Wapens voor peuters

Wanneer Baron Cohen zijn geïnterviewden echter net genoeg lokaas toeschuift, happen ze wel toe op groteske wijze. Zoals wanneer hij voedselrecensent Bill Jilla zover krijgt om “mensenvlees” te eten van “een vegetarisch gevoede Chinese dissident” (“Wie heeft een mes nodig? Het smelt op mijn palet”, aldus de recensent.) Of dat iets zegt over Amerika, weten we nog zo niet. Het toont vooral dat sommige mensen bereid zijn om alles te zeggen en overal in mee te gaan, zolang ze op tv komen.

Het typetje dat het best slaagt in het ontlokken van extreme reacties, hebt u misschien al gezien in een of andere virale video: Erran Morad, Israëlisch veiligheidsexpert. Hij was degene die Amerikaanse congresleden ervoor liet pleiten om wapens aan peuters te geven (“Mijn zoontje was de eerste die het programma volgde, God hebbe zijn ziel”, zegt Cohen terwijl zijn gezichtsmasker als bij wonder in de plooi blijft zitten). Als Erran Morad liet Baron Cohen politicus Jason Spencer met zijn blote kont vooruit chargeren richting een ingebeelde IS-terrorist. Er is iets aan de clichématige aard van Morad – het vuistdikke Israëlische accent, de ranzige uitspraken – dat het allerslechtste aan zijn slachtoffers ontlokt. Plots stromen de vooroordelen over moslims, progressieven en zwarten vrijelijk.

Het is ook Morad die in de laatste aflevering toont wat Who Is America? had kunnen zijn. Na een selectieprocedure en training om undercover te gaan als liberaal, waarbij de drie kandidaten met dildo’s een Trumppop verkrachten, ‘infiltreert’ Morad samen met zijn slachtoffer Glenn een rally van een vrouwenbeweging in San Francisco. Wanneer Morad Glenn wijsmaakt dat hij een betoger – nee, een gevaarlijke terrorist – kan uitschakelen met de door hen aangebrachte minibom, aarzelt Glenn geen seconde. Een shockerend fragment, dat eerst onnozel, dan hilarisch, en ten slotte de schaamteloosheid voorbij is. Een beetje zoals Amerika zelf.

Who Is America?, alle afleveringen te bekijken op vrt.nu

NPO3, zondag, 22.50u

FOTO'S RR