Gazet van Antwerpen Stad en Rand
“Steel de creditcard van je ouders!”
“Je kan betalen met de gestolen creditcard van je ouders. Je kan betalen met de PayPal van je ouders.” De populaire Vlaamse YouTuber Acid roept zijn minderjarige fans op om zijn truien te kopen, zelfs als ma of pa ze niet willen betalen. Een duidelijke overtreding van de wet, zo oordeelt de JEP. Maar tot nog toe grijpt niemand in.
De 19-jarige Nathan Vandergunst, op YouTube bekend als Acid, weet hoe hij zijn merchandising – vijfhonderd truien voor 30 euro per stuk – moet verkopen. Zijn YouTube-kanaal heeft bijna 400.000 abonnees. In zijn video’s zie je hem gamen en ‘pranks’ uithalen.
Maar vorige week kreeg hij een tik op de vingers van de Jury voor Ethische Praktijken inzake reclame (JEP). Die vindt dat Vandergunst “kinderen ertoe aanzet om het geadverteerde product te kopen’’ en dat hij beweert dat “het bezitten van de trui een kind sociale voordelen zal geven ten opzichte van andere kinderen”. Wat niet mag.
Klacht
De JEP heeft zich nog nooit uitgesproken over reclame door zogenoemde influencers. “Er was nog nooit een klacht”, zegt voorzitter Piet Moons.
Nu plots wel. De klacht kwam van onderzoekster Valerie Verdoodt van de CITIP-groep aan de KU Leuven. Zij deed dat in het kader van haar doctoraat over nieuwe vormen van reclame gericht op kinderen.
“Momenteel kijkt niemand in België toe op wat er bij die vloggers gebeurt”, zegt Verdoodt. “Acid en andere vloggers zetten kinderen voortdurend aan om bepaalde producten te kopen.”
De JEP vraagt Acid om de reclame te wijzigen of weg te halen, maar gisteravond stond het filmpje nog steeds online. De YouTuber zegt wel dat hij zijn les geleerd heeft. “De volgende keer zal ik niet zeggen dat ze mijn trui móéten kopen, ik zal zeggen dat ze die mógen kopen.” Hij vindt dat andere YouTubers veel verder gaan, en beweert dat zijn fans 16 tot 18 jaar zijn.
Nochtans valt zijn tactiek onder ‘agressieve handelspraktijken’, aldus de FOD Economie. Daartegen kan worden opgetreden. “Maar we kregen nog geen enkele melding”, zegt woordvoerder Chantal De Pauw.
Dat klopt niet: Valerie Verdoodt contacteerde het meldpunt van de FOD in mei, maar werd doorverwezen naar de JEP. En die kan enkel berispen.