Gazet van Antwerpen Stad en Rand
“Als ik niet schrijf, zit ik toch maar naar het water te staren”
Pieter Aspe opvallend autobiografisch in nieuwe reeks rond gepensioneerde commissaris
Met het eerste boek uit zijn nieuwe thrillerreeks schiet Pieter Aspe (65) in amper één week tijd meteen naar de koppositie van de boekentoptien. Lezend Vlaanderen draagt Aspe nog altijd een warm hart toe, maar de schrijver wordt daar tegenwoordig iets minder blij van dan vroeger. “Ik schrijf nu om iets om handen te hebben.”
“Weet je hoe het restaurant heette waar ik voor het laatst samen met Bernadette heb gegeten?”, vraagt Pieter Aspe tijdens ons gesprek in zijn nieuwe appartement in Brugge. “Terminus.”
Twee jaar geleden verloor Aspe zijn vrouw, Bernadette Vandenbroucke, aan kanker. De zwarte periode waar de gevierde misdaadschrijver doorheen moest, is dan misschien voorbij, we krijgen het gevoel dat het nooit nog zal zijn zoals vroeger. “Nee, ik ben niet gevlucht uit Blankenberge (waar hij met Bernadette woonde, red). Noem het een verandering. In Brugge zit ik dichter bij mijn kinderen en kleinkinderen en bij De Loge waar ik samen met cartoonist Marec een ontmoetingsplek heb ingericht. Toen Bernadette er nog was, had ik al eens overwogen terug te keren naar Brugge. Ik heb het wel gezien in Blankenberge. In de winter is het daar een behoorlijk eenzame plek, zeker nu ik alleen ben.” Om het alleen zijn te breken is Aspe opnieuw gaan schrijven. “Mijn motivatie is nu anders. Ik hoef met de nieuwe reeks geen tweede carrière op te bouwen. Ik heb er al een. Het is kwestie van íéts te doen.”
Witte ruimtepakken
Toch zegt Aspe dat hij al enkele jaren met het idee speelde om een andere richting in te slaan. “Zo rond boek 35 kreeg ik het gevoel dat het op was. De decors, de plots. Bovendien loop ik in mijn laatste romans behoorlijk achter op de realiteit. Bij een moord krijgen rechercheurs tegenwoordig nauwelijks meer te doen dan een verdachte te verhoren en buurtonderzoek te regelen. Al de rest is overgenomen door de technische recherche. Soms mogen speurders niet eens meer op de plaats delict komen, dat is nu het terrein van de mannen in witte ruimtepakken. Toch ben ik nog doorgegaan omdat Bernadette zei: maak er veertig van. Dan is het mooi rond. (Het wordt even stil, red.) Aan nummer veertig ben ik strikt genomen nooit geraakt. Toen Bernadette overleed, was ik aan 39 – Exit – bezig. Het boek dat ik nooit heb afgemaakt. En dat zal ik
Pieter Aspe Auteur
“Ik denk niet dat ik ooit nog iemand zal ontmoeten zoals Bernadette. Om één keer de lotto te winnen, moet je al veel geluk hebben. Twee keer is onmogelijk.”
“Voortaan werkt Van In in opdracht van mensen die een beroep doen op zijn expertise. Dat is volkomen realistisch. Het gebeurt wel vaker dat gepensioneerde politiemensen opgeroepen worden.”
ook niet meer doen. Nummer veertig (De Butlerknop, red.) heb ik uiteindelijk toch nog geschreven, om het rond te maken, zoals Bernadette zei. Maar toen zat ik daar. Wat nu?”
Het is dus Van In - Episode 1 geworden. Van In is geen commissaris meer, hij is met pensioen. Toch raakt hij opnieuw betrokken bij een zaak. “Veel mensen zeiden: ‘je gaat Van In toch niet laten vallen?’ Dus zette ik een reeks op waarin Van In alleen is en niet meer bij de politie. Voortaan werkt hij in opdracht van mensen die een beroep doen op zijn expertise. Dat is trouwens volkomen realistisch. Het gebeurt wel vaker dat gepensioneerde politiemensen opgeroepen worden voor een opdracht.”
Opluchting
Wat meteen opvalt in de manier waarop Aspe zijn ‘nieuwe’ Van In neerzet, is de autobiografische inslag. Aspe geeft grif toe dat de passages waarin hij beschrijft hoe Van In zijn vrouw Hannelore en de kinderen mist, rechtstreeks terug te voeren zijn op zijn eigen gemis. “Er zitten behoorlijk wat autobiografische elementen in dit boek, voor wie ze herkent natuurlijk”, aldus Aspe, die evenwel ontkent dat schrijven over zijn verlies hem oplucht. “Opluchten is een groot woord. Het houdt je bezig. Het is een beetje zoals in de mythe van Orpheus die zijn overleden geliefde Eurydice uit de onderwereld mag meenemen op voorwaarde dat hij niet omkijkt. Dat doe ik een beetje. Als ik niet schrijf, zit ik toch maar naar het water te staren.”
In Van In - Episode 1 ontmoet de gepensioneerde commissaris twee vrouwen en er ontspint zich een soort spel van aantrekken en afstoten. Ook autobiografisch? Aspe trekt zijn schouders op: “Ik ben niet op zoek naar een vrouw, maar er is af en toe wel eens een klik. Als ik dan zeg ‘dit is een goede vriendin’, dan wordt daar ‘dit is mijn vriendin’ van gemaakt. Een groot verschil. En een relatie, wat is dat? Eens samen gaan eten en wat lief doen tegen elkaar? Trouwens, ik denk nooit nog iemand te ontmoeten zoals Bernadette. Om één keer de lotto te winnen, moet je al veel geluk hebben. Twee keer is onmogelijk.”
Prins Laurent
Er valt opnieuw een lange stilte, Aspe staart voor zich uit. We brengen het gesprek dan maar op prins Laurent. Met naam komt hij niet in de roman voor, maar in prins Ludovic die wegens gênante strapatsen zijn dotatie ziet afkalven, kun je nauwelijks iemand anders zien. “Ik heb met prins Laurent gebeld”, zegt Aspe monkelend. “Ik kreeg zijn antwoordapparaat en heb een berichtje nagelaten. Of hij me iets kon vertellen over de Orde van het Gulden Vlies. Ik kreeg nooit antwoord en heb hem dan maar de rol in mijn boek gegeven.” In Aspes verhaal is prins Ludovic lid van de Orde van het Gulden Vlies, een katholiek geïnspireerde ridderorde die al sinds 1430 bestaat. “Vandaag is de Orde een soort exclusieve, uiterst conservatieve serviceclub voor hogere adel en rijke mensen met banden in de financiële wereld. Of prins Laurent lid is, weet ik niet, maar hij heeft er wel de status voor.” De plotlijn rond de Orde wordt in Van In - Episode 1 niet helemaal afgerond en Aspe weet nog niet of hij er in zijn tweede boek op terugkomt. “Episode 2 zal voor 2019 zijn. Ik mik op één boek per jaar. In het volgende duik ik de drugswereld in en natuurlijk zal ik gaandeweg meer onthullen over wat er met de verdwenen Hannelore en de kinderen is gebeurd. Maar om het hele verhaal te kennen, zal je moeten wachten tot Episode 10.” JO DE RUYCK
Van In - Episode 1, Pieter Aspe, Manteau, 320p, 22,5 euro