Wanneer voetbal kunst wordt

Ahilan Ratnamohan maakt dansvoorstelling met Aziatische voetballers

Zelf kwam hij ooit naar Europa om profvoetballer te worden, maar uiteindelijk scoorde Ahilan Ratnamohan in de theaterwereld. Nu zet de in Australië opgegroeide Sri Lankaan het Zuid-Aziatische voetbal centraal in Mercenary, een voorstelling in de Monty die voetbalbewegingen in danstaal omzet.

Ahilan Ratnamohan (33) woont in Antwerpen. Met de Sri Lankaan afspreken, kan op de Dageraadplaats in hartje Zurenborg, zijn nieuwe thuis. Want de theatermaker die vanuit kultuurfaktorij Monty opereert, groeide op in Australië. Zijn droom was om het als profvoetballer waar te maken in Europa. Dat draaide dus anders uit.

“De grootste kans die ik kreeg, was een test bij Malmö FF in Zweden. Het was prachtig om daar te mogen trainen voor een week. Dat was in 2006, ik was toen 21 jaar. Na een passage bij een kleine Duitse club keerde ik terug naar Australië. Daar kwam theater meer in beeld. Misschien pik ik het voetbal zelf hier nog wel eens op. Ik heb in café Zeezicht een foto zien hangen van de voetbalploeg, wie weet?”

Qatar

Over naar het theater, de kunstvorm die hem naar België bracht. “Ik was als theatermaker geïnteresseerd in het verhaal van Afrikaanse voetballers die het in Europa willen maken. Mijn vrouw was een Belgische. Daarom was het voor mij logisch om dat project hier op te starten, al was het nooit mijn doel om hier te blijven. Maar de reacties op mijn eerste stuk Michael Essien, I want to play as you waren zo goed dat we zijn gebleven. Intussen zijn we al vijf jaar later en is er Mercenary.”

Die voorstelling, een samenwerking met de Egyptisch-Italiaanse muzikant Mutamassik, zou oorspronkelijk een aanklacht worden tegen de uitbuiting van Nepalese gastarbeiders in Qatar, waar het WK voetbal in 2022 plaatsvindt. “Ik ben twee maanden op reis geweest,

‘‘Aziatische voetballers hebben het nog moeilijker dan de Afrikanen om het waar te maken. Dat heb ik zelf in Australië meegemaakt. Ik kreeg vaak de vraag waarom ik geen cricket ging spelen.’’

trok naar Nepal en Qatar. Maar ik ontdekte een genuanceerd verhaal en vond het fout om alleen maar kritiek te leveren op Qatar. Akkoord, er vindt uitbuiting plaats. Maar wie buit wie uit? Dat is een ingewikkeld verhaal.”

Daarom gooide hij de boeg om. “Als choreograaf werk ik nu samen met Aziatische voetballers. Die hebben het nog moeilijker dan de Afrikanen om het hier waar te maken. Dat heb ik zelf in Australië meegemaakt. Ik kreeg vaak de vraag waarom ik geen cricket ging spelen.”

Noerejev van de grasmat

“Ik heb het vooral over voetballers uit Bangladesh, Thailand en de Filipijnen. Deze Zuid-Aziaten worstelen allemaal met hetzelfde probleem: we mogen allemaal nastreven om pakweg dokter te worden, maar voetballen? Ik ken een Filipijnse voetballer met ongelooflijk veel talent. Maar hij kan zijn droom niet waarmaken door zijn thuissituatie. Dat gegeven leek me uiteindelijk interessanter dan te focussen op Qatar.”

Voetbal en dans gaan wel vaker samen. Johan Cruijff werd ooit de Noerejev van de grasmat genoemd. “Maar ik toon ook de lelijke kant van het voetbal. Niet zozeer de agressie, maar het monotone; voetballers die zich als robots moeten gedragen. En de macht en de politiek achter de schermen. Ik zou het te oppervlakkig vinden om alleen maar de pure schoonheid van voetbal te laten zien.”

FOTO KOEN BROOS FOTO WALTER SAENEN Uit Mercenary: “Ik toon ook de lelijke kant van het voetbal.” Ahilan Ratnamohan met zijn dochter Rayuela op de Dageraadplaats: “Misschien pik ik het voetbal zelf hier nog wel eens op.”