Gazet van Antwerpen Stad en Rand
“Milo is niet controversieel. Hij is misbegrepen”
Baas van NTGent: geniale regisseur of onverbeterlijke provocateur?
Hij liet minderjarigen de zaak-Dutroux naspelen, zocht Syriëstrijders met acteerambities en laat in Lam Gods, zijn eerste theaterstuk voor NTGent, kinderen getuige zijn van een naakte vrijpartij. Waar hij komt, doet theatermaker Milo Rau (41) stof opwaaien. Sommigen noemen hem controversieel, volgens anderen is Rau geniaal en misbegrepen.
Milo Rau is een begrip in het theater. Meer dan vijftig producties op zijn cv, geroemd als “één van de meest invloedrijke en ambitieuze theatermakers van deze tijd” en een prijzenkast vol internationale onderscheidingen. Toch zorgde de eerste kennismaking tussen Rau en het Vlaamse publiek voor opschudding. De Zwitser, pas gestart als artistiek leider van NTGent, zocht begin dit jaar met een zoekertje in de krant naar Syriëstrijders die wilden meespelen in Lam Gods, zijn eerste stuk voor het Gentse toneelhuis. Vorige week zorgde de avant-première voor een nieuwe heisa. Op het podium spelen een naakte man en vrouw als Adam en Eva een expliciete vrijscène, omringd door kinderen. “Met toestemming van de ouders”, klonk de repliek.
Ook afgelopen zaterdag liet Rau zich opmerken: in Gent werkte hij mee aan een optocht door de binnenstad, waar sperma en eicellen werden rondgedragen. Een initiatief van collega Chokri Ben Chikha die het DNA van Vlaamse kunstenaars wil exposeren. Rau ‘doneerde’ zijn zaad en riep alle vrouwelijke artiesten op om hun eicellen te schenken.
Gevoelige Belgen
Rau flirt wel vaker met controverse. In 2015 liet hij de Dutroux-affaire naspelen door een cast die enkel uit kinderen bestond. Een speech van massamoordenaar Anders Breivik verwerkte hij tot theater, de Russische overheid nam aanstoot aan een stuk over het Pussy Riot-proces en begin dit jaar reconstrueerde Rau de moord op een homoseksuele moslim in Luik. “Ik heb ervaring met controverse, maar ik blijf ervan schrikken”, vertelde Rau in De Afspraak. “Ik deed al verschil- lende projecten rond teruggekeerde jihadi’s in Brussel, maar nu pas krijg ik commentaar. Jullie land is getroffen door aanslagen, dat begrijp ik. Maar ik wist niet dat België zo lichtgevoelig is.”
Om maar te zeggen, Milo Rau is een onconventionele regisseur. Als opvolger van de bekritiseerde Johan Simons haalde NTGent hem nochtans binnen om met een schone lei te beginnen. “Ik wil theater opentrekken naar alle milieus”, zegt Rau. “Theater is te bourgeois, lokt enkel hoogopgeleiden die Tsjechov lezen. Dat wil ik doorbreken.”
Rau kiest voor de onverbloemde realiteit: seks, geweld en conflict. “Maar Milo werkt ook met de schoonheid van het leven”, zegt acteur Frank Focketyn, die een hoofdrol speelt in Lam Gods. “Wanneer hij kinderen naar een vrijend koppel laat kijken, is dat niet pornografisch. Ze zien net iets moois: pure tederheid. Daar hoef je geen provocatie achter te zoeken.”
Zondebok
Al denken sommigen daar anders over. Kunstfilosoof Frank Vande Veire verwijt Rau een overdreven zin voor realisme en noemt hem eenzijdig en simplistisch. “Milo is to the point, ja”, zegt Focketyn. “Is dat erg? Mensen zien liever een mooie leugen dan de lelijke waarheid. Milo kiest altijd voor dat laatste. Sinds de eerste repetities leerde ik Milo kennen als een eerlijke man met een groot hart. Hij zoekt geen controverse, de rest van de wereld doet dat wél. Plots is Milo daarvan de zondebok. Best toepasselijk, bij een toneelstuk over het Lam Gods.”
“Vergeet niet, het schilderij Het
Lam Gods van de gebroeders Van Eyck (waarop het stuk is gebaseerd,
red.) was in de 15de eeuw ook controversieel”, aldus Focketyn. “Vandaag zien we het als een meesterwerk. Dat zal bij Milo’s theaterstuk niet anders zijn. Het feit dat de internationale pers massaal komt kijken, zegt alles over zijn talent. Eigenlijk moet de hele wereld dit zien. Voor de schoonheid. Willen ze sensatie, dan gaan ze maar naar een seksbioscoop.” DENNIS VAN GOETHEM
Frank Focketyn Acteur ‘‘Mensen zien liever een mooie leugen dan de lelijke waarheid. Milo kiest altijd voor dat laatste.’’