Klimaatverandering: Antwerpen onder water

Koraalriffen en poolijs dreigen onherroepelijk verloren te gaan, maar twijfel niet: klimaatverandering is geen vervan-mijn-bedshow. In België zal het weer intenser worden, waarschuwen klimatologen. We gaan ons de voorbije zomer, met twee hittegolven en langdurige droogte, herinneren als een koele editie.

“We zullen te maken krijgen met meer extremen. De kans op intense hitte en droogte, zoals we deze zomer hebben ervaren, neemt alleen maar toe”, vertelt klimatoloog Nicole Van Lipzig (KU Leuven). Zij werkte mee aan een rapport van de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) dat de grootste uitdagingen voor deze eeuw opsomt. Dat zijn hitte, droogte, overstromingen en de stijging van de zeespiegel. “We hebben het deze zomer aan den lijve ondervonden”, zegt Van Lipzig. Ze hoopt dat het een wakeupcall was. “Dit is het begin. Er staat ons nog meer te wachten.”

Vandaag hebben we gemiddeld vier hittegolfdagen per jaar. Als de wereldwijde temperatuur boven de 3 graden stijgt, dan kan dat tegen eind deze eeuw oplopen tot liefst vijftig hittegolfdagen per jaar. De voorbije zomer was er voor het eerst aandacht voor een dreigend watertekort. “We denken dat er genoeg water is, maar dat is niet zo. Wij zijn kwetsbaar en niet goed voorbereid”, vertelde professor waterbouwkunde Patrick Willems (KU Leuven). Vandaag telt Vlaanderen gemiddeld 172 droge dagen in een jaar. In 2100 kan dat, in het meest extreme scenario, oplopen tot 236 dagen.

Wateroverlast

Niet alleen de droogte wordt extremer. We krijgen ook vaker, hoe contradictorisch dat ook mag klinken, te maken met wateroverlast. Als we niet ingrijpen, dan dreigen volgens de VMM gebieden die nu zelden overstromen eens om de tien jaar met wateroverlast te kampen. Onze winters worden natter en we krijgen meer hevige zomeronweders.

Door het smelten van het poolijs dreigen onze kustgebieden en delen van Antwerpen onder te lopen

(zie kaart). Natte voeten krijgen we in Oostende en Brugge niet per se. December vorig jaar is gestart met het ‘Complex Project Kustvisie’. Dat moet onze kust voorbereiden op 2100. Het departement Maritieme Toegang houdt daarbij, net als Nederland, rekening met een stijging van twee meter. “Maar in 2100 houdt het niet op”, waarschuwt klimatoloog Jean-Pascal Van Ypersele (UCL). “De zeespiegel blijft stijgen en zal dat dramatischer doen bij 2 graden dan bij 1,5. Tegen 2500 acht de VN een stijging van 6,5 meter mogelijk.”