Gazet van Antwerpen Stad en Rand
20 jaar geleden werd Jean-Marie Pfaff trainer van KV Oostende
Twintig jaar geleden werd Jean-Marie Pfaff dankzij shampoomerk trainer van Oostende
De spelers van toen kunnen er een boek over schrijven. Exact twintig jaar geleden werd Jean-Marie Pfaff trainer van KV Oostende. Met dank aan Marc Coucke zwaaide de beste en sympathiekste oud-doelman van het land er net geen honderd dagen de plak. “Zwaaien kon hij als geen ander, ja. Maar op het vlak van voetbal was het een drama.”
Het is woensdag 28 oktober 1998 wanneer Eddy Vergeylen in het Thermae Palace Hotel in de hoofden van pers en publiek kijkt. “Ik zie jullie al denken: nu zijn ze bij KV Oostende heeltergans zot geworden.”
Dat denken ze inderdaad. Naast de flamboyante voorzitter zit een 44-jarige oud-doelman, de gel glimmend in zijn blonde krullen, sponsor Aliplast geborduurd op zijn kraag. Jean-Marie Pfaff is de nieuwe trainer van rode lantaarn KVO. Jean-Marie Pfaff, trainer?! Acht jaar nadat de held van Beveren, Bayern München en het WK 1986 zijn (hand)schoenen aan de haak heeft gehangen, is hij toch fulltime BV
en koning van de acte de présence?
“Ja, kijk”, blikt Vergeylen terug. “JeanMarie had me gezegd dat hij ons wilde helpen. Hij zou sponsors aanbrengen en de pr verzorgen. Daar had ik niks op tegen. Maar wat later zei hij: Voorzitter, ik kan toch niet de pr doen voor een ploeg die altijd
verliest? Ik zal zelf wel trainer worden! Ik heb dat dan voorgelegd aan de beheerraad.”
In die beheerraad: sponsors Aimé Desimpel en Marc Coucke, die klagen over een gebrek aan publiciteit. Ze zijn enthousiast over het plan-Pfaff. “Coucke zei:
Ja, ja, ge moet dat doen! Hij juichte dat echt toe, want zo kon Bodysol meer in beeld komen.”
Pfaff heeft net aan alle eerste- en tweedeklassers in België, Nederland, Frankrijk, Duitsland, Engeland, Zwitserland en Japan via een fax laten weten dat hij trainer wil worden. Hij zwaait met zijn Heizeldiploma, maar het is dus een shampoomerk dat hem in het zadel helpt. Denis van Wijk wordt ondanks de promotie ontslagen, een vedette komt in de plaats. “Luc Devroe, onze sportief manager, was tegen. Maar ja, kijk, als je laatste staat, doe je soms gekke dingen.”
Kartonnen dozen
De spelers trekken grote ogen die eerste dag. De toen 23-jarige Björn Smits weet het nog goed. “Ik dacht: wat is dát hier allemaal? We moesten overleven en dan komen ze met Pfaff af. Een icoon als keeper, maar als trainer had hij nog niks bewezen. Hij kwam daar aan in een trainingspak van Bayern. En in de kleedkamer lag op ieders stoeltje een T-shirt van Aliplast en een bundeltje gehandtekende foto’s van zichzelf. Deel maar uit, da’s voor de
familie, zei hij. Op training werd meteen duidelijk dat zijn aanstelling een mediastunt was. Alle camera’s mochten mee het veld op, zelfs Duitse en Australische tv-stations waren aanwezig. Jean-Marie toonde zich een echte showman, al hoorde hij dat woord niet graag.”
Pfaff duldt geen hoongelach en wil als trainer au sérieux genomen worden. Maar dat bemoeilijkt hij zelf door zich vooral met randzaken bezig te houden en zijn droogmachine te introduceren. Smits: “Dat was een groot rek, een goeie 1 meter 80 hoog, waarin je je schoenen aan een kapstok hing. Door die schoenen werd dan warme lucht geblazen, maar als je ze terugkreeg, waren dat kartonnen dozen. Echt een schande.”
Toenmalig aanvoerder Johnny Nierynck bevestigt. “Tussen twee trainingen was dat fantastisch, dan kon je je natte schoenen even laten drogen. Maar van Jean-Marie moesten we ze ook ’s avonds in die machine hangen. De dag erop waren ze natuurlijk keihard. Ik zei hem: Coach, het is wel de bedoeling dat iemand die schoenen er na twee uur afhaalt.
Maar hij wilde niet luisteren.”
Van Pfaff krijgen de spelers ook een radio in de kleedkamer, dat wordt wel enthousiast
“Zwaaien naar de mensen kon hij als geen ander. Maar op het vlak van voetbal was Jean-Marie een drama.” Omer Dejonghe Ploegafgevaardigde Oostende
onthaald. Hij voorziet ook elke ochtend koffie, ’s vrijdag is er voor iedereen rijstvlaai en fruittaart. Nierynck: “En op de bus zette hij films van Rocky op. Om ons agressiever te maken.”
Applaus in de Boccaccio
Op dag vier debuteert Pfaff in het Limburgse Lommel. El Simpatico wordt warm onthaald, maar KVO verliest met 3-0. De week erop komt Anderlecht op bezoek en zit het Albertparkstadion met 7.900 fans plots bomvol.
“We hadden driemaal zoveel eters”, aldus Vergeylen. KVO verliest opnieuw, dit keer met 0-2. Maar de sponsors zijn content. Zeker Coucke, want Bodysol prijkt op Pfaffs trainingsjas.
“En Jean-Marie maar heen en weer lopen voor zijn dug-out. Coucke zou extra betalen telkens als Bodysol in beeld kwam.” (lacht)
Neen, Pfaff steekt zich niet weg. “Het draaide niet, maar hij liep met de borst vooruit, de mouwen opgestroopt”, zegt Nierynck. Zelfs na de 3-0-nederlaag op Standard. “Hij wilde per se dat we nog meegingen naar zijn dancing, de Boccaccio. Zetten ze daar de muziek stil, worden we voorgesteld met de hele ploeg. Iedereen gaf applaus, maar vooral voor Jean-Marie. Ik voelde mij nog 20 centimeter groot. We hadden net verloren en stonden laatste, we werden meer uitgelachen dan iets anders. Maar oké, we dronken wel de hele nacht voor niks.”
Hoewel Oostende krap bij kas zit, versterkt het zich nog. Edmilson (senior), Laurent Dauwe en vlak voor de winterstop al Stefan Van Riel komen Pfaff helpen. Hij kan wel wat hulp gebruiken, blijkt op training.
“Jean-Marie wilde alles doen zoals bij Bayern”, vertelt Van Riel. “Hij had een kleine blocnote van Bayern, met daarin loopoefeningen van bij Bayern. Alleen hadden wij noch de fysiek, noch de middelen van Bayern. Hij zette eens een oefening uit, maar had er geen rekening mee gehouden dat het veld bij Bayern twintig keer groter was dan bij KVO. Hij kwam vijftien meter te kort en moest zijn oefening herzien.”
De nieuwe Ludo Coeck
Ook Omer Dejonghe, de ploegafgevaardigde, kijkt soms raar op. “Hij wilde de spelers eens leren omhalen. Maar hoe vaak kom je dat tegen in een match? Neen, zwaaien naar de mensen kon hij als geen ander. Maar op het vlak van voetbal was Jean-Marie een drama.”
“Op tactisch vlak maakte hij ons inderdaad niet wijzer”, zegt Nierynck. “Hij focuste op inzet, karakter, loopvermogen. Hij wilde ons Duitser maken.”
Daarvoor dient ook de winterstage in Oudenburg. Van Riel: “Elke dag moesten we om half zeven opstaan om onmogelijke tijden te lopen. Dan nog om half elf op het strand trainen en om half drie op het veld. ’s Avonds vroeg Jean-Marie om nog een stapke in de wereld te zetten. Ik zei: Neen, sorry jong.
Dauwe en ik konden geen pap meer zeggen. Smits: “Bij Edmilson kwam alles er zelfs letterlijk uit.”
In de spelersgroep ontstaat steeds meer wrevel. “Na zes weken kende hij nog altijd niet alle namen”, zegt Nierynck. Dat specifieke probleem lost hij wel nog handig op. Smits: “Hij vergeleek ons altijd met vedetten van vroeger. Gij zijt ne Ludo Coeck, zei hij tegen mij. En tegen Sidney Lammens: Gij zijt
ne Vandereycken. Maar op de duur werd daar natuurlijk mee gelachen. Hij belde soms ook uit het niks, de dag van de match. Björn, niet nerveus zijn, vandaag gaan we winnen. Jow, salu, hè! Hilarisch eigenlijk, maar als jonge gast had ik moeite met dat soort dingen. Het was niet meer serieus.”
Pfaff heeft enkele aanvaringen met Roger Lukaku, wordt zelf vier weken geschorst na een ruzie met de ref, en na elf matchen is zijn schrale oogst een 6 op 33. Begin februari is het tijd voor actie.
Nierynck: “Ik ben toen naar het bestuur gestapt om te zeggen dat het zo niet verder kon. Het bestuur zei: Oké, we gaan stemmen.”
18 stemmen anti-Pfaff
In het Thermae Palace krijgt elke speler een balpen en een papiertje, waarop hij ‘ja’ of ‘nee’ moet schrijven. De vraag luidt: Sta je nog
achter de trainer? De stemming verloopt anoniem. En het resultaat is unaniem. 18-0, in het nadeel van Pfaff. 98 dagen na zijn komst is zijn lot is bezegeld. Hij wordt ingelicht door Vergeylen en voelt zich verraden, maar daags nadien leidt hij wel nog de training, alsof er niks aan de hand is. Tot Nierynck zijn bureau binnenstapt. “Ik heb hem gezegd: Sorry Jean-Marie. Je was een heel goeie speler, maar ik vind je geen goeie trainer. Toon mij het tegendeel, en ik ben de eerste om je te feliciteren. Maar het zal niet bij KVO zijn.”
Het zou nergens zijn. Pfaff duikt nog op als commercieel directeur bij Turnhout en RWDM, maar focust vanaf 2002 vol op… De
Pfaffs. Heeltergans zijn ding, vindt ook
Vergeylen.
“Maar als voorzitter heb ik me de keuze voor Jean-Marie nooit beklaagd”, zegt hij. “Het was niet zijn schuld dat we dat seizoen degradeerden, er was gewoon te weinig kwaliteit. Hij deed zijn best, was altijd correct. Én: ik heb hem nooit veel moeten betalen.”
Pfaff verdiende inderdaad een habbekrats: 90.000 frank per maand. De winstpremie van 50.000 frank hebben ze hem ook maar één keer moeten geven. En zijn droogmachine nam hij mee terug naar Brasschaat.
“Hij gaf ons meteen een bundeltje foto’s van zichzelf. Om uit te delen aan de familie.” Björn Smits Gewezen speler Oostende