“Extremisme zit in elk van ons”

Paolo ‘Priemgetallen’ Giordano komt naar de Boekenbeurs met nieuwe roman DE HEMEL VERSLINDEN

P| DE BEZIGE BIJ | 496P | 24,99 EURO aolo Giordano (35) groeide een kleine tien jaar geleden uit tot een fenomeen. De Italiaanse natuurkundige slaagde erin met zijn debuutroman De Eenzaamheid van de Priemgetallen een miljoenenpubliek te bekoren. “Tijd om dát hoofdstuk af te sluiten.” Hoewel. “Er bestaat wel een link tussen mijn nieuwe roman en mijn debuut”, aldus Giordano, die dit weekend een van de toppers is op de 82ste Boekenbeurs in Antwerp Expo.

Paolo Giordano is niet het soort Italiaan van veel bella figura-misbaar. Wel integendeel, elk woord legt hij zorgvuldig op de weegschaal. “Ik ben dan ook een man van het noorden, uit een voorstad van Turijn”, zegt hij haast verontschuldigend. “Maar tegelijk heb ik een band opgebouwd met de streek rond Puglia, in het zuiden van Italië. Al vijftien jaar reis ik geregeld naar de streek rond het dorpje Speziale. Niet toevallig speelt mijn roman daar. Italië is een land van contrasten, het meest zichtbaar is de kloof tussen noord en zuid. Generaties lang trekken jongeren van het achtergestelde zuiden naar het rijke noorden. In mijn boek keer ik de zaken om. Mijn hoofdpersonage Teresa hoopt in Puglia de invulling van

haar leven te vinden.”

In De Hemel Verslinden brengt Teresa haar zomervakantie door in Speziale. De tiener op de rand van de volwassenheid verveelt er zich tot ze drie jongens betrapt. Ze stoeien in het zwembad van haar tante en gefascineerd zoekt ze uit waar ze vandaan komen. Ze blijken in een masseria te wonen, een landhuis waar ene Cesare een religieuze gemeenschap runt. “De passage met het zwembad is cruciaal”, aldus Giordano. “Teresa ziet de jongens iets verbodens doen en dat brengt mij terug naar mijn jaren als adolescent. Ik zag hoe anderen gekke toeren uithaalden, maar ik deed daar niet aan mee. Ik was een brave jongen. In die zin is De Hemel Verslinden omgekeerd autobiografisch. Mijn personages doen wat ik toen miste: volop in het leven staan. Veel jonge mensen worstelen daar tegenwoordig mee. Dat gevoel van hét te missen. Dat wou ik exploreren in mijn roman.

Wordt dat gevoel niet versterkt door de sociale media?

Absoluut. Ik heb me er altijd ver vandaan gehouden. Pas onlangs ben ik op Instagram gegaan. Iedereen kwam me vertellen dat je daar als schrijver met een nieuw boek niet omheen kunt. Nee, de sociale media zijn een sluipend gif. Hoezeer mensen ook zichzelf proberen te zijn, dat medium forceert je om je aardiger en interessanter voor te doen dan je bent. Ik haat dat. Als je alles gelooft wat je op de sociale media ziet, ga je je miserabel voelen in je eigen leventje.

Daar staat tegenover dat een van uw personages over zijn vriendengroep zegt: “alleen wij bestaan”. De arrogantie van de jeugd?

Als je jong bent, moet je hongerig in het leven bijten. Maar je moet weten dat het slecht kan aflopen. In het beste geval krijg je vat op de wereld. Als het fout gaat, verlies je je grenzen uit het oog. Deze jongens steken alle grenzen over in hun queeste naar het leven dat ze denken te moeten leiden. Uiteindelijk weet alleen Teresa zich onder controle te houden. Daar verwijst de titel van mijn boek naar. Dit gaat over de overmoed, zelfs hoogmoed eigen aan de jeugd.

Is uw boek een waarschuwing richting extremisme?

Beslist. Ik laat zien hoe je stap voor stap in extremen vervalt. Extremisme is wereldwijd een groot probleem. Zodra er iets gebeurt, krijg je een polarisering van meningen. Discussie bestaat niet meer, er wordt alleen nog geschreeuwd en getwitterd. En iedereen loopt het gevaar een fanaticus te worden. Blijkbaar zit de neiging tot extremisme in ons aller DNA.

Wie extremisme zegt, denkt er tegenwoordig ‘religieus’ bij. Religie speelt een belangrijke rol in het boek. Waar staat u ergens?

Tussenin (grinnikt). Ik kom uit een niet-religieuze familie. Als baby ben ik niet gedoopt en dat was in de jaren 80 uitzonder- lijk in Italië. Op school was ik altijd het ongedoopte buitenbeentje en precies dat maakte me nieuwsgierig naar die godsdienst van mijn leeftijdsgenoten. Mijn manier van rebelleren tegen mijn vader was dat ik me liet dopen toen ik 13 was. Ik was enkele jaren katholiek en toen las ik een boek dat alles veranderde. Ik ging niet meer naar de kerk en begon natuurkunde te studeren, de meest atheïstische richting aan de universiteit. Na jaren in de fysica realiseerde ik me dat wetenschap een geloof op zich werd. Als schrijver liet ik de wetenschap achter me en begon me opnieuw te verdiepen in religie. Mijn tumultueuze relatie met godsdienst heeft zijn weg gevonden naar dit boek.

Van werden in België en Nederland ruim een half miljoen exemplaren verkocht. Na al die jaren bent u nog altijd de schrijver van die ene roman. Vervelend?

“Individualisme wordt stilaan een scheldwoord. Voor al wie dat naar zijn hoofd geslingerd krijgt, is dit nieuwe boek.”

Ik krijg er weleens genoeg van. Na bijna tien jaar is het tijd om die bladzijde om te slaan. Om mijn tweede en derde boek zat een wikkel met daarop ‘Van de auteur van De Eenzaamheid van de Priemgetallen’. Soms denk ik dat er om mijn grafsteen een lint zal zitten met die tekst erop (lacht). De Hemel Verslinden is een nieuwe start.

En toch zijn er connecties tussen de twee romans.

Ja, in de zin dat mijn personages het tegenovergestelde doen. In Priemgetallen imploderen ze. De kreupele Alice en de hoogbegaafde Mattia cijferen zichzelf weg. In dit boek treden Teresa, Tommaso, Nicola en Bern naar buiten. Ze storten zich op het leven, ook al loopt het met hen niet goed af.

Maar in beide boeken gaat het over jonge mensen die buiten het normale vallen. Houdt u van buitenbeentjes?

Ze trekken me aan; omdat ik er als schrijver ook eentje ben. Het is belangrijk outsiders een stem te geven in een wereld waarin conventionaliteit een absolute waarde is geworden. Er was een tijd dat ‘anders-zijn’ als evident werd beschouwd. Nu is dat niet meer zo. Individualisme wordt stilaan een scheldwoord. Voor al wie dat naar zijn hoofd geslingerd krijgt, is dit boek. Het kan zeer eenzaam worden, als je geen verhalen hebt waarin iemand je vertelt dat anderszijn oké is.

FOTO RR Paolo Giordano.