Gazet van Antwerpen Stad en Rand
De prijs van verzoening of zes jaar “bibberen en beven”
Na drie weken informatiegesprekken ligt de bal nu bij Antwerps burgemeester Bart De Wever (N-VA)
Kwamen de afgelopen weken een of meerdere keren op de koffie bij Bart De Wever in zijn tijdelijke kantoor in de Hofstraat: sp.a, CD&V, Groen, Vlaams Belang, Open Vld en PVDA. De PVDA’ers en VB’ers werden geen tweede keer uitgenodigd.
Twee willen, twee zien het niet zitten en één hult zich in stilzwijgen, maar is er zeker bij. Dat is de stand van zaken drie weken na de gemeenteraadsverkiezingen in Antwerpen. Waar de coalitiegesprekken gaan eindigen, is een groot vraagteken. Iedereen kijkt nu naar burgemeester Bart De Wever.
Op de avond van de gemeenteraadsverkiezingen kon burgemeester Bart De Wever (N-VA) zich op de borst kloppen: N-VA verloor een kleine 2%, maar hield met 23 zetels stand als grootste partij van Antwerpen. Maar zijn coalitie verloor wel twee zetels en strandde op 28 zetels van de 55 gemeenteraadszitjes. Dat is een zeer nipte meerderheid. Het verlies kwam op conto van coalitiepartner CD&V, die van vijf naar drie zetels terugviel. Open Vld hield stand op twee zetels. De Wever heeft met zijn favoriete Zweedse coalitie dan nog wel een meerderheid, maar het maakt de oefening voor hem niet gemakkelijker. CD&V en Open Vld zullen waarschijnlijk elk minstens één schepen leveren. Dat waren er nu twee voor CD&V en één voor Open Vld. Het Antwerpse schepencollege bestaat naast de burgemeester uit acht schepenen. Alleen neemt het soortelijk gewicht van de kleinere coalitie-
partner toe door de krappe meerderheid. Als één van hen dwars ligt, is er geen meerderheid meer. De Wever huivert ervan dat hij dan moet terugvallen op het Vlaams Belang om hem te depanneren met hun ‘gentlemen’s agreement’. Hij zal dus sneller toegevingen moeten doen aan de liberalen en de christendemocraten.
De kans dat deze partijen geregeld hun been gaan stijf houden, is niet uitgesloten. Veel kiezers vinden dat hun partij de afgelopen zes jaar onvoldoende uit de verf kwam. Mochten ze al het zachtere gezicht zijn van dit stadsbestuur, dan werd het steeds bedolven onder de harde communicatie van de grote coalitiepartner N-VA.
Bibberen en beven
CD&V en Open Vld zullen harde garanties vragen om de huidige coalitie verder te zetten. CD&V-lijsttrekker Kris Peeters liet duidelijk verstaan dat zijn partij het sociaal gelaat van het nieuwe stadsbestuur wil zijn. Dat betekent het loslaten van het plafond van het aandeel sociale woningen in Antwerpen en het stopzetten van de privatisering of het vermarkten van het sociaal beleid. Open Vld wil dan weer bereikbare politie, een vervoersbedrijf om de mobiliteit in Antwerpen los te trekken en een andere toon van communicatie door de burgemeester. Bovendien zullen ze als onmisbare partners zich in de loop van de legislatuur ook meer laten horen, om zo de interne kritiek dat ze onzichtbaar zijn te counteren. De nieuwe generatie bij Open Vld en CD&V is meer combattief dan hun voorgangers. Bovendien zijn de christendemocraten eerder centrumlinks dan centrumrechts. Schepen Caroline Bastiaens en Kamerlid Nahima Lanjri zijn uitgesproken mandatarissen van Beweging.net. “Het wordt zes jaar bibberen en beven”, voorspelde De Wever al op de verkiezingsavond.
Verzoeningsbestuur
De kans dat het tot een verzoeningsbestuur komt in Antwerpen, met N-VA en Groen, lijkt nog steeds klein. Zo’n coalitie is goed voor 34 van de 55 zetels in de gemeenteraad. Uit de communicatie van Groen-lijsttrekker Wouter Van Besien deze afgelopen drie
weken valt op geen enkele moment af te leiden dat er ook maar enige intentie is om de kloof tussen zijn partij en die van De Wever te dichten.
En hetzelfde valt eigenlijk te zeggen over de positie van sp.a. De partij riep dan geen veto uit tegen een coalitie met N-VA, maar sp.a-lijsttrekster Jinnih Beels blijft wel herhalen dat de verschillen enorm groot zijn. Ze ziet zichzelf vanaf op 1 januari op de oppositiebanken zitten.
Toch gaan er bij beide partijen stemmen op om een coalitie met N-VA een kans te geven. De oppositiekuur is bij sommige sp.a’ers slecht verteerd. Zij zien bevestiging in het teleurstellend resultaat bij de verkiezingen van hun partij. Bij Groen waren er mensen die het moeilijk hadden met het veto tegenover N-VA. Zij verwijzen naar de samenwerking met de partij van De Wever in de districten.
Verregaande voorstellen
Hoe langer de onduidelijkheid blijft over welke richting De Wever nu uit wil, zullen de stemmen tot deelname binnen sp.a en Groen luider gaan klinken. De burgemeester kan het Van Besien en Beels nog moeilijker maken door verregaande voorstellen op tafel te leggen om een verzoeningsbestuur mogelijk te maken.
Als het niet lukt met Groen, heeft De Wever op politiek vlak nog steeds gewonnen. Bij kritiek van Groen vanop de oppositiebanken kan hij de partij steeds onder de neus wrijven dat ze weigerden om met hem een bestuur te vormen. Bovendien hoopt hij dan ook om een intern verdeelde oppositiepartij voor zich te hebben. Een strategie die ook opgaat voor sp.a.
De vraag die iedereen zich nu stelt, is hoe lang de burgemeester de kaarten nog tegen zijn borst gaat houden. Gaat hij zelf bekendmaken dat hij zonder Groen verdergaat of laat hij deze ‘eer’ aan Van Besien? Houdt hij sp.a aan de onderhandelingstafel om een coalitie te sluiten met CD&V of Open Vld? Of dienen de socialisten om zijn huidige coalitiepartners onder druk te zetten en te laten beloven dat ze zich zes jaar koest gaan houden in een Zweedse coalitie?
De Wever neemt zijn tijd en op dit moment geven de andere partijen het hem ook. Toch wordt verwacht dat hij volgende week meer duidelijkheid gaat verschaffen over de richting die hij uit wil met de Antwerpse coalitie. Het is dan uitkijken bij welke punten hij water bij de wijn doet en waar hij het been stijf houdt.
CD&V en Open Vld zullen harde garanties vragen om de huidige coalitie verder te zetten.