Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Crisis dreigt tussen Trump en Democraten
Justitieminister Jeff Sessions ontslagen om het Ruslandonderzoek te boycotten
Het ontslag van minister van Justitie Jeff Sessions en zijn vervanging door zijn kabinetschef, die veel dichter bij president Trump staat, zou wel eens kunnen uitdraaien op een constitutionele crisis in de Verenigde Staten, zo vrezen niet alleen de Democraten die bij de midtermverkiezingen de meerderheid haalden in het Huis van Afgevaardigden, maar ook vooraanstaande Republikeinse senatoren. Ontslag en vervanging hebben immers alles te maken met het Ruslandonderzoek van speciaal aanklager Robert Mueller.
begint en eindigt met Rusland en de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2016.
Vorig jaar concludeerden de geheime diensten van de VS dat Rusland zich wel degelijk gemengd had in de verkiezingscampagne met de bedoeling Donald Trump te helpen president te worden.
Jeff Sessions, als minister van Justitie de toezichthouder op die onderzoeken, wekte de woede van de president op toen hij in maart 2017 zichzelf wraakte, omdat hij tijdens de kiescampagne contact had gehad met de Russische ambassadeur.
‘‘
Irritatie
Het toezicht kwam daardoor terecht bij adjunct-minister van Justitie Rod Rosenstein. Die besloot het onderzoek naar eventuele banden tussen Rusland en de Trump-campagne toe te vertrouwen aan een speciaal aanklager met vrijwel onbeperkte bevoegdheden.
Robert Mueller, gewezen directeur van het FBI en Republikein, staat hoog in aanzien in Washington. Omringd door een team van uitstekende juristen breidde hij zijn onderzoek stelselmatig uit en stelde al een hele reeks (oud-)me- dewerkers van Trump in staat van beschuldiging. De bekendste is Trumps gewezen campagnemanager Paul Manafort die al veroordeeld is tot jaren gevangenisstraf.
President Trump kon het voorbije jaar zijn irritatie over het Mueller-onderzoek moeilijk verbergen, zeker naarmate de onderzoekers steeds dichter bij zijn persoonlijke financiën kwamen en nauwe medewerkers op de rooster legden. Trump had het over een ‘heksenjacht’. Maar hij kon moeilijk Mueller zelf ontslaan, omdat dat de bevoegdheid was van viceminister Rod Rosenstein.
Nu hij Jeff Sessions ontslagen heeft vervalt die regeling. De waarnemend minister van Justitie, Matthew Whitaker, heeft het toezicht over het onderzoek van Mueller overgenomen. En hij zit helemaal op de lijn van Trump.
Whitaker heeft al gezegd en geschreven dat Mueller zijn onderzoeksterrein te ver heeft uitgebreid en van de privézaken van de president moet afblijven. Hij heeft zelfs al gesuggereerd het onderzoek dood te laten bloeden door de geldkraan dicht te draaien. Daarom wordt vanuit het Democratische kamp geëist dat ook hij zichzelf moet wraken.
Sisser?
Als Whitaker Mueller ontslaat, zal dat leiden tot een oorlog tussen de president en het Huis van Afgevaardigden, zo waarschuAlles wen de Democraten. Ook enkele vooraanstaande Republikeinen, onder wie gewezen presidentskandidaat Mitt Romney, hebben Trump al gezegd van het Muelleronderzoek af te blijven.
Ondertussen werkt de speciale aanklager in alle discretie verder. Volgens sommigen heeft Mueller wat nu gebeurt al lang voorzien en ligt zijn rapport wellicht al klaar. Anderen vrezen dat de hele zaak op een sisser kan aflopen. Het verslag van een speciaal onderzoeker hoeft immers niet gepubliceerd te worden, en het is bekend dat Mueller van oordeel is dat een president tijdens zijn ambtstermijn niet in staat van beschuldiging gesteld kan worden.