Gazet van Antwerpen Stad en Rand
“Alsof je met een tandenstoker tegen een olifant vecht”
25 doden Meer dan 100 vermisten Bijna 7.000 huizen verwoest Minstens 300.000 mensen geëvacueerd
Honderdduizenden Amerikanen zijn op de vlucht voor de zwaarste bosbranden ooit in Californië. Er vielen al zeker 25 doden en meer dan honderd mensen zijn vermist. Het vuur legde een hele stad in de as en dwong ook de sterren uit hun chique huizen in Malibu. “Dit kan nog twee weken duren, we hopen dat de wind snel gaat liggen”, klinkt het bij de brandweer.
De burgemeester van het stadje Paradise probeert er na het inferno de moed in te houden. “Niet alles is weg”, zegt Jody Jones. “10% van de huizen staat er wél nog. De K-Mart ook, en twee van de drie kruideniers zijn ook gespaard gebleven.” Maar als je het van de andere kant bekijkt, zie je dat Paradise gitzwart kleurt. Er zijn 23 doden geteld in de omgeving, waardoor Camp Fire de op drie na dodelijkste bosbrand ooit in de staat is. Tientallen andere inwoners van de stad – die 26.000 burgers telt, vergelijkbaar met een stad als Maaseik – zijn nog vermist. Duizenden gebouwen zijn ingestort: de McDonald’s, hotels, tankstations … De stad is onherkenbaar vernield.
Vluchten door de vlammen
De bosbrand had Paradise verrast. Camp Fire breidde vorige donderdag uit met een snelheid van tachtig voetbalvelden per minuut. Alle inwoners moesten het gebied verlaten: ze deden dat in bussen, met de motor, met de auto. Er stonden files, mensen reden gewoon door de vlammen. Een 65-jarige vrouw liep uit haar wagen, richting een beekje, om aan de vlammen te ontkomen. “In het water heb ik mijn haar natgemaakt, zodat het niet in brand zou schieten.”
De dodelijke slachtoffers werden gevonden in hun auto’s of huizen: zij waren niet op tijd weggeraakt. Een man bleef bij zijn 90-jarige moeder omdat ze niet wou vertrekken. Met een tuinslang probeerde hij de vlammen op afstand te houden. “Alsof je met een tandenstoker tegen een olifant vecht”, vertelt Brad Weldon. Hij had geluk: zijn huis doorstond het vuur.
Ondanks de enorme schade wil de burgemeester snel beginnen aan de heropbouw: “Dit is zo’n mooi stadje, “let’s make Paradise Paradise again”.
De bosbranden – Camp Fire in het noorden en Woolsey Fire in de buurt van Los Angeles – dwongen afgelopen weekend meer dan 300.000 Amerikanen uit hun huis. In Thousand Oaks, waar donderdag een schutter twaalf doden had gemaakt, moesten de inwoners daags nadien al terugkeren naar het ontmoetingscentrum. Niet om te rouwen, zoals ze dat na de schietpartij hadden gedaan, maar om te schuilen. In die streek zijn nog eens twee doden gevallen door het vuur.
Sterren niet gespaard Ook de sterren in het chique Malibu zijn op de vlucht. Will Smith postte een filmpje op
Instagram van hoe de vlammen en rook zijn huis naderden: “Dit is niet veilig meer.” Onder anderen Lady Gaga en regisseur Guillermo Del Torro volgden dat voorbeeld. Gisteren bleek dat de huizen van Caitlin Jenner en Gaga nipt gevrijwaard zijn gebleven. Voor het huis van Jenner heeft het maar enkele meters gescheeld. Brandweermannen maakten tijdens het weekend ook gebruik van de zwembaden van de grote villa’s. Heli’s pompten het water op om het vuur mee te blussen.
Hoe de branden exact zijn ontstaan, is nog onduidelijk. De rol van elektriciteitsmaatschappij PG&E wordt onderzocht, want rond de tijd dat Camp Fire uitbrak, zijn problemen gemeld bij dat bedrijf, waardoor een brand ontstond. PG&E had in de dagen voor de brand aangekondigd dat er uit voorzorg stroomonderbrekingen zouden kunnen zijn. Uiteindelijk voerde het geen van die onderbrekingen uit.
Feit is wel dat Californië extreem vatbaar is voor bosbranden. Verrassend genoeg heeft dat te maken met de bestrijding ervan in de vorige eeuw. Net omdat er zo veel bosbranden geblust werden, is er veel hout blijven staan dat anders in kleinere brandjes verdwenen zou zijn, zeggen Amerikaanse experts. Voeg daarbij aanhoudende droogte, de klimaatopwarming en de Santa Ana: een hevige, kurkdroge wind die de branden aanwakkert. Zo komt het dat de hele staat eigenlijk een enorme luciferdoos is die door de minste vonk in brand kan schieten.
Het is nu afwachten hoe de wind het spel verder zal spelen: zaterdag ging hij even liggen, maar gisteren waren er opnieuw zware rukwinden, wat het werk van de brandweer opnieuw erg moeilijk maakt.