Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Uithaal van De Wever naar coalitie sp.a en PVDA zindert na
Volgens politicologen speelt strategie grote rol in sterke veroordeling door N-VA-voorzitter
N-VA-voorzitter Bart De Wever heeft gisteren bijzonder verontwaardigd gereageerd op de beslissing van sp.a om een coalitie te sluiten met PVDA in het OostVlaamse Zelzate. Maar waarom eigenlijk? Volgens politicologen is het van groot strategisch belang voor N-VA om van de extreemlinkse partij een paria te maken, net als Vlaams Belang.
De Wever bestempelde de coalitievorming in Zelzate gisteren als “het doorbreken van het cordon sanitaire”, maar dat is volgens politicoloog Dave Sinardet fout. “Het cordon is een duidelijke politieke afspraak die alle Vlaamse partijen in 1992 sloten om niet te besturen met het toenmalige Vlaams Blok, omdat die partij een racistisch programma had. Er is nooit zo’n afspraak gemaakt tegen extreemlinkse partijen.”
“Bovendien: als het cordon al doorbroken is, was het dat zes jaar geleden in Borgerhout ook al. Want de PVDA zit daar al jarenlang in een coalitie met sp.a en Groen (zie ook stuk hiernaast,
red.). Borgerhout telt vier keer meer inwoners dan Zelzate. De bevoegdheden en middelen op districtsniveau zijn wel kleiner dan op gemeenteniveau, maar als het dan toch over het politieke principe gaat, maakt het toch niet uit op welk niveau het is?”
Waar De Wever volgens Sinardet wel een punt heeft, is dat er gelijkenissen zijn tussen PVDA en Vlaams Belang. “Allebei hebben ze bepaalde autoritaire trekjes, en steunden ze niet zo democratische regimes uit het verleden of uit andere landen. De PVDA was in het verleden een openlijk maoïstische partij, en Mao was uiteraard verre van een democraat. Of dat nu nog van belang is? Die vraag kan je stellen, net zoals je die vraag kan stellen over Vlaams Belang na de veroordeling van die partij voor racisme. Zij hebben natuurlijk nog altijd Filip Dewinter, die nog altijd bezoekjes brengt aan bepaalde fascistische figuren. Bij PVDA had je recent wat controverse rond Venezuela.
Verscheidene uitspraken van belangrijke PDVA’ers gaven toch de indruk dat ze dat regime wel degelijk tot op zekere hoogte steunden of verdedigden.”
Verloren stemmen
Blijft de vraag of de uitspraken van De Wever toch niet vooral politiek-strategisch te begrijpen vallen. “De Wever en zijn N-VA zeggen al langer dat PVDA en Vlaams Belang één pot nat zijn”, zegt Sinardet. “Want ze vrezen dat als ze dat niet zeggen, de PVDA gaandeweg een respectabele partij wordt. En dat versterkt links, want dan is het makkelijker om linkse coalities te sluiten. Maar zolang PVDA een paria blijft, zijn stemmen voor die partij eigenlijk verloren stemmen voor links.”
“Daarom bleef De Wever daar in Antwerpen bijvoorbeeld op ha- meren: om te vermijden dat CD&V in de verleiding zou komen om een linkse coalitie te sluiten met Groen, sp.a en PVDA. Het is een poging om de patstelling die op rechts bestaat op links te repliceren, zodat PVDA-stemmen net als Vlaams Belang-stemmen worden geïsoleerd.”
Onvrede over cordon bij achterban
Ook professor Carl Devos denkt dat strategie een grote rol speelt in de uitspraken van De Wever. “Het cordon werkt rechts op de zenuwen omdat het hun coalitiemogelijkheden verkleint, terwijl links dat probleem niet heeft.”
Volgens Devos speelt er ook een persoonlijke aversie van de N-VAvoorzitter tegenover PVDA. “Ik kan begrijpen dat een conservatief als De Wever inhoudelijk nooit zou kunnen besturen met PVDA. Dat is zijn goed recht. Maar daarom is het ook een linkse coalitie, geen rechtse.”
“Maar het is een feit dat er al langer druk bestaat op de rechterzijde van N-VA om het bestaan van dat hele cordon te heroverwegen. Het ligt bijvoorbeeld heel moeilijk bij een deel van de N-VA-achterban dat De Wever niet wil meewerken aan een rechtse coalitie met Forza Ninove. Om daaruit te geraken, kan hij PVDA en Vlaams Belang gelijk stellen, en zeggen: ‘Als links het cordon mag doorbreken, mogen wij dat ook.’ Maar dat is eigenlijk laf. Dat is alsof je om te besturen met Vlaams Belang het excuus nodig hebt dat links met PVDA in zee gaat. Ik heb de moeite genomen om de twaalf pagina’s van het bestuursakkoord in Zelzate te lezen, en eerlijk gezegd zie ik nergens iets waardoor de rechtsstaat in gevaar komt. Dan zou het moediger zijn om gewoon eerlijk te zeggen dat je het cordon wil heroverwegen zonder dit als flauw excuus te gebruiken.”