Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Pessimisme over Brexit-deal
Britse regering steunt akkoord, maar grote weerstand in parlement
De Britse regering sprak gisteravond haar steun uit voor het Brexitakkoord van premier Theresa May. Maar de kans dat ze in december ook groen licht krijgt van het Britse Lagerhuis lijkt zeer klein. Zowel bij veel conservatieve partijgenoten als bij parlementsleden van oppositiepartijen is de kritiek op het akkoord bikkelhard. Als het niet goedgekeurd geraakt, komt het scenario van de harde Brexit dichtbij. Dan wordt onder meer de export van Vlaamse bedrijven naar het Verenigd Koninkrijk fors duurder. Volgens een nieuwe studie van kredietverzekeraar Atradius zou de Belgische economie bij een harde Brexit met meer dan een miljard euro krimpen. België is de derde grootste verliezer in de EU, na
Ierland en het Verenigd Koninkrijk.
De Brexit-deal is nog niet afgeschoten. Dat is het enige goede nieuws voor de Britse premier Theresa May. Om haar eigen regering achter het voorakkoord met de Europese Unie te scharen, had ze meer tijd nodig dan ze had voorzien. Ondertussen wetten de Brexiteers in het parlement de messen. May hoopte in de komende weken de deal snel door het parlement te jagen, maar moest gisteren vaststellen dat ze daar niet meer over een meerderheid beschikt.
Hoogstens een drietal uur. Zolang zou het duren voor Theresa May haar regering zou hebben overtuigd van de inhoud van de Brexit-deal. Van sommige ministers, in een vorig leven hevige voorstanders van een ‘zuivere’ Brexit, was nochtans geweten dat ze lang zouden tegenspartelen. Toch zou de Britse premier volgens haar omgeving al om 18u Europese tijd de pers te woord staan, een deadline die uiteindelijk niet werd gehaald. Naarmate de uren wegtikten, groeide ook buiten de regering het protest. Er is sprake van een motie van wantrouwen die Theresa May vandaag zal moeten trotseren in het Lagerhuis, een zeldzame tactiek in de Britse politiek. De verwachting dat enkele, minder belangrij- ke, ministers zouden ontslag nemen en dat daarmee de kous zou af zijn, bleef uit. In de plaats probeerden de voorstanders van een harde Brexit, met behulp van enkele zwaargewichten onder de Conservatieven die niet in de regering zitten, om May aan de kant te schuiven.
Onaanvaardbaar
Dat zij bij de technische onderhandelingen met Brussel de hele tijd haar kaarten dicht tegen zich aan was blijven houden, hielp ook niet om de gemoederen te bedaren. “We hebben niets van de tekst gezien, maar er is op voorhand zoveel gelekt dat we genoeg weten”, zei ex-minister van Buitenlandse Zaken Boris Johnson. “De tekst is onaanvaardbaar.”
Alleen de ministers van wie ze het meeste tegenstand verwachtte, kregen gisterochtend voor aanvang van de speciale ministerraad al een glimp van de Brexit-deal. In bilaterale gesprekken trachtte May hen om te praten alvorens met zijn allen rond de tafel te gaan. In eerste instantie leverde dat dus niet veel op. Maar iets na achten verscheen May dan toch op de drempel van haar ambtswoning. “Dit was geen gemakkelijke beslissing”, zei ze. “Maar ik heb ze genomen in het belang van het land en ik ben klaar om ze te duiden in het parle- ment.” Na haar ‘overwinningsnederlaag’ in de verkiezingen die ze vorig jaar zelf vervroegd had, en de onmacht om de Europese Commissie tot toegevingen te dwingen, overleefde May gisteren dus haar zoveelste crisis. Deze keer moet ze het echte gevecht wel nog aangaan: dat met de Brexiteers in het Lagerhuis. Sowieso heeft haar Conservative Party geen meerderheid in het parlement. Tel daarbij nog een dertigtal medestanders van Johnson, die zich zullen blijven verzetten, en May heeft al heel veel andere partijen nodig om de deal te steunen. De Noord-Ierse Unionisten van de DUP steunen normaal het regeerbeleid, maar ook hun steun is nu hoogst onzeker. Als er een zachte grens komt met Ierland, zoals in het voorakkoord staat, dan moeten de Noord-Ieren zich immers aan meer Europese regels blijven houden dan de rest van het Verenigd Koninkrijk en komen ze onder zware invloed van de Ieren. Op de Schotse nationalisten moet May al evenmin rekenen, tenzij dan misschien om zich af te scheuren. “Wat nu op tafel ligt, is de ergst mogelijke uitkomst voor Schotland”, sprak de Schotse premier Nicola Sturgeon.