Gazet van Antwerpen Stad en Rand
“Het is veel makkelijker zo, ik hoef niet meer te sorteren”
Zero waste shop Robuust ziet bewustzijn omtrent afval toenemen en plant tweede filiaal te openen
Vier jaar geleden opende Savina Istas (29) in de Reyndersstraat in Antwerpen Robuust, de eerste verpakkingsvrije winkel in België. “Gelukkig zijn mensen zich intussen bewuster geworden van wat het massale gebruik van plastic met de aarde doet”, zegt Savina Istas. De jonge zaakvoerster plant een tweede Robuust-shop in Antwerpen te openen.
Per kop produceren we ieder jaar 490 kilo afval. Het grootste deel hiervan is verpakkingsmateriaal. En hoewel er heel wat afval wordt gerecycleerd – in België 700.000 ton in 2017, aldus Fost Plus – belandt er nog heel veel plastic op straat of in de natuur. Niet verwonderlijk als u weet dat we in België alleen al per jaar 1 miljard plastic zakjes gebruiken, zo’n 98 per persoon.
De beelden van de plasticsoep in de oceanen zijn hallucinant. Op dit moment dobbert er 150 miljoen ton plastic rond en daar komt elk jaar tot 13 miljoen ton bij. Nu al sterven er ieder jaar 100.000 zoogdieren en 1 miljoen zeevogels door plastic.
De Antwerpse Savina Istas is na haar opleiding verpleegkunde
Savina Istas
Zaakvoerster Robuust Duurzaamheidswetenschappen in Maastricht gaan studeren. Intussen is duurzaamheid haar levensvisie geworden. Met de opening van zero waste shop Robuust nam ze vier jaar geleden een behoorlijk risico. Het idee om met lege flesjes en bokalen te gaan shoppen en die te laten vullen, was toen nog onbekend. “Robuust was de eerste zero waste shop in België, in Europa de derde”, vertelt ze. “Op Europees niveau zijn er ondertussen een tweehonderdtal initiatieven, in België ongeveer vijftien winkels.”
Bulk is ingeburgerd
In Robuust vindt u alles wat u van een kruidenier mag verwachten. Van pasta en rijst tot deodorant en wasproducten. Alle producten zijn biologisch en worden enkel in bulk verkocht. “Het concept bulk is nu ingeburgerd, maar vier jaar geleden vonden vrienden het toch maar een gek idee toen ik aankondigde met een verpakkingsvrije shop te starten”, zegt Savina Istas. Als kind was ze dol op dieren en de natuur, maar het is toch vooral haar vrijwilligerswerk in de ontwikkelingshulp dat haar ecologisch bewustzijn heeft aangescherpt.
“Eigenlijk is mijn passie voor duurzaamheid uit frustratie gegroeid”, vertelt ze. “We produceren elk wekelijks 9,4 kilo afval. Ik vond het persoonlijk verschrikkelijk om elke week zo’n gigantische vuilniszak op het trottoir te zetten. Maar in Haïti, waar ik na de aardbeving in 2010 ontwikkelingswerk deed, zag ik met eigen ogen hoe tonnen afval in een put vlak naast het vluchtelingenkamp werden gedumpt. Dat heeft me wakkergeschud. Ik geef geen kritiek, want die Haïtianen kunnen moeilijk anders. Wij hebben wél de keuze. Pre-cycleren met andere woorden, waardoor je de noodzaak van recycleren vermijdt.”
In Robuust shoppen de klanten met lege bokalen, flesjes of katoenen zakjes. Zo ook Lee-An Garbor. De Canadese woont al 26 jaar in Antwerpen en is vaste klant bij Robuust. “Toen Savina haar winkeltje opende, was ik gecharmeerd door het idee”, zegt ze. “Ik heb ook al wel geshopt in natuur- en dieetwinkels, maar daar vond ik het aanbod bulk niet uitgebreid genoeg. Of ik altijd al zo ecologisch bewust ben geweest? Absoluut niet, ik was meer het luie type. Mijn kinderen, die hier ook komen shoppen, hebben me overtuigd.”
Voor Savina en haar medewerkers betekent het zero waste-concept extra werk, voor de klanten net minder. “Veel van onze producten worden in grote zakken van 25 kilogram aangeleverd, zwaar sleurwerk dus”, zegt Savina Istas. “Ook de silo’s en schepbakken met rijst, pasta, granen en kruiden moeten constant worden aangevuld. Maar dat doen we met plezier. Robuust zet per week een, soms twee, vuilniszakken op het trottoir, een groot verschil met onze buren.”
Klant Lee-An Garbor: “Ik vind het fantastisch en vooral gemakkelijker. Vroeger stak ik veel meer tijd in het sorteren van mijn afval en het uitspoelen van blikken en bokalen. Nu brengt het op. En omdat ik in bulk koop, verspil ik minder. Net omdat ik beter nadenk over hoeveel ik in mijn zakjes en potjes doe. Duurder? Niet duurder dan bioproducten in andere winkels.”
In vier jaar tijd is het bewustzijn over de grote hoeveelheid plastic die in de natuur belandt gegroeid. Deze zomer nog besliste de regering plastic kassazakjes vanaf 2019 te verbieden en op evenementen mogen vanaf dan alleen nog herbruikbare bekers worden verdeeld. En Europa legt vanaf 2022 een totaal verbod op plastic bestek, borden, rietjes en wattenstaafjes. “Allemaal belangrijke stappen”, zegt Savina Istas. “De nood is dan ook hoog en het is hoopgevend dat steeds meer mensen dat beseffen. Steeds meer klanten spreken me erover aan en vertellen fier welke inspanningen ze doen. Dat zelfs ook supermarkten met de verkoop in bulk beginnen, is nog een bewijs dat het leeft. We overwegen dan ook om een tweede Robuust-shop in Antwerpen te openen, weliswaar in franchise.”
“Verbod op plasticzakjes is een belangrijke stap in de strijd tegen de plasticsoep.”
www.berobuust.com