Gazet van Antwerpen Stad en Rand
“De tijgermug is in aantocht”
68 waarnemingen dit jaar, van volwassen muggen tot eitjes
De tijgermug krijgt allicht voet aan de grond in ons land. Afgelopen zomer werden er gespot op meerdere plaatsen, waaronder in de Waaslandhaven. De exotische mug komt vooral via het autoverkeer uit onze buurlanden bij ons binnen. De kans dat het beestje zich hier zal vestigen, is hoog. De tijgermug is alleen gevaarlijk als ze virussen overdraagt, maar die kans is miniem.
Tussen mei en september 2018 ontdekten wetenschappers van het Instituut voor Tropische Geneeskunde in Antwerpen (ITG) 68 tijgermuggen – wetenschappelijke naam: Aedes albopictus – in ons land. De tropische muggen, afkomstig uit Azië, kwamen voor op vijf verschillende plaatsen, waaronder in de Waaslandhaven. De kleine, zwart-wit gestreepte steekmug kan virussen zoals de tropische infectieziekte knokkelkoorts (ook bekend als dengue), en het chikungunya-virus overdragen.
Opvallend: de laatste keer dat de mug in ons land voorkwam, was in 2016. “2018 was een warm jaar, wat ongetwijfeld een verklaring
kan zijn voor het feit dat er dit jaar meer gevonden zijn”, zegt biologe van het ITG Isra Deblauwe. “Maar ook toeval speelt. Het zou kunnen dat er dit jaar meer containers afkomstig uit tropische landen onze havens binnenkwamen. Maar de voornaamste reden is het feit dat de tijgermuggen zich het laatste jaar op verschillende plaatsen in onze buurlanden, zoals Frankrijk en Duitsland, gevestigd hebben.”
“Nog nooit in België gevestigd”
Via het autoverkeer vanuit de buurlanden komen de tijgermuggen zo België binnen, en dat is een ‘nieuwe’ manier van import. De 68 tijgermuggen die aangetroffen werden, kwamen in verschillende stadia voor: 24 volwassen muggen, acht larven en 36 eitjes.
De
gevonden muggen werden Isra Deblauwe
Biologe ITG bestrijd, en het ITG gelooft dat het insect zich niet zal vestigen in ons land. “Daarvoor is de gevonden populatie momenteel te klein. Toch hebben we geen zekerheid, het zou nog altijd kunnen dat de tijgermuggen ergens eitjes hebben gelegd. Maar dan zouden die ook nog moeten overwinteren, en die kans is klein. In ons land hebben tijgermuggen zich nog nooit kunnen vestigen.”
Maar dat dat ooit zal gebeuren, denkt Deblauwe wel. “De kans dat ze zich zullen vestigen, neemt alleen maar toe. In Frankrijk, Duitsland, Italië en zelfs in Nederland is het al zover. De bestrijding en intensieve monitoring blijft daarom van groot belang.
Tuincentra, en snelwegparkings
Daar zijn de wetenschappers volop mee bezig. Op 23 risicoplaatsen in ons land, waaronder in de havens van Antwerpen en Gent en aan snelwegparkings, maar ook bij tuincentra en in luchthavens, plaatsten de medewerkers van het MEMO (het Monitoring van Exotische Steekmuggen in België-project) verschillende vallen. Op basis van CO2 en andere lokstoffen worden de tijgermuggen gevangen. Isra Deblauwe staat in voor de dagelijkse coördinatie van het MEMO-project.
“Het is cruciaal om deze gestructureerde monitoring voort te zetten, om op tijd in kaart te kunnen brengen waar de exotische steekmuggen voorkomen. Zo kunnen we ze beter bestrijden en hun vestiging in ons land zo lang mogelijk uitstellen.”
Voor het MEMO-project werkt het ITG samen met verschillende partners. Het loopt drie jaar, tot 2020, maar zou volgens Deblauwe een permanent project moeten worden. “Dat hangt uiteraard af van de financiering van de overheden”, klinkt het.
Virussen
De aanwezigheid van de steekmug betekent niet dat er meer kans is op virusuitbraken in ons land. “De muggen zelf vormen geen gevaar, maar ze kunnen wel virussen van mens op mens overdragen. Hiervoor moet de tijgermug eerst een besmet persoon steken, om het virus te kunnen overdragen op een andere persoon. Om overdracht van het virus mogelijk te maken, moeten het virus en de exoot dan nog eens op hetzelfde moment op dezelfde plaats aanwezig zijn. Die kans is miniem in ons land, dus er is voorlopig geen enkele reden tot paniek.”
‘‘De kans dat ze zich hier zullen vestigen, neemt alleen maar toe. In Frankrijk, Duitsland, Italië en zelfs in Nederland is het al zover.’’