Gazet van Antwerpen Stad en Rand
“Treinbegeleiders zijn meer en meer de pispaal”
Treinbegeleidster Yolande De Meester getuigt over toenemende agressie tegen treinpersoneel
In 2017 telde de NMBS bijna 400.000 reizigers die geen geldig vervoersbewijs konden voorleggen. De NMBS vervoert 800.000 reizigers per dag.
Yolande De Meester Treinbegeleidster ‘‘Wij zijn de pispaal. Wat wij zeggen wordt niet meer aanvaard.’’
Het trein- en stationspersoneel van de NMBS is steeds vaker het slachtoffer van agressie. Met de campagne #Stop- AgressiesNMBS wil de ver- voersmaatschappij reizigers sensibiliseren. “Beledigingen en fysiek geweld, dat weegt op een mens”, zegt treinbegeleidster Yolande De Meester.
Yolande De Meester uit Aalter, al 26 jaar treinbegeleidster bij de NMBS, is een van de gezichten in de campagne #StopAgressiesNMBS. In 2017 is het aantal gevallen van agressie tegen treinen stationspersoneel opnieuw gestegen (een stijging van 11 procent vergeleken met 2016) en ook in 2018 zet die trend zich verder. Nochtans was er in de drie jaren daarvoor wel een duidelijke daling te merken.
“Meestal gaat het om verbale agressie”, zegt Yolande. “De oneindige discussies met reizi- gers die niet over een geldig vervoersbewijs beschikken, waar heel vaak beledigingen aan te pas komen. Maar ook als we vragen aan reizigers om hun voeten van de bank te doen, hun luide muziek stiller te zetten of om zich met hun plooifiets te verplaatsen omdat ze te veel plaats innemen, krijgen we heel wat beledigingen naar ons hoofd geslingerd. Na 26 jaar heb ik onze job zien evolueren. Vroeger kregen we een vriendelijke goeiendag, nu stappen reizigers al roepend de trein op. Wij zijn de pispaal en wat wij zeggen wordt niet meer aanvaard.”
In vier op de tien gevallen van agressie mondt het uit in fysiek geweld. Ook Yolande heeft daar al mee te maken gehad. “Op de trein van Denderleeuw naar BrusselZuid ben ik door drie mannen fysiek aangevallen”, zegt ze. “Ze hadden geen geldig vervoersbewijs. Ze duwden me in een hoek en weigerden te betalen. Ik heb me kunnen loswringen en de ordediensten kunnen contacteren, maar was wel een aantal dagen arbeidsongeschikt. Sindsdien probeer ik me sneller van de situatie te verwijderen en de ordediensten erbij te halen, en zeker geen olie op het vuur te gooien. De aanwezigheid van Securail stelt me wel gerust. Met mijn ervaring heb ik ook geleerd om dat te relativeren, maar voor veel jongere collega’s heeft dat een heel zware impact. Het is een eer om het gezicht te zijn van deze campagne, maar ik doe dit niet uit eigenbelang. Ik doe dit vooral voor mijn 2.500 collega’s die elke dag met volle overtuiging aan hun werkdag beginnen.”
Niet altijd kommer en kwel
“Het is zeker niet altijd kommer en kwel”, benadrukt Yolande. “We komen dagelijks met duizenden mensen in contact. Van de meeste mensen krijgen we respect voor wat we doen. Toch is de agressie
bij andere reizigers een dagelijkse realiteit en dat terwijl we gewoon proberen onze job goed te doen.” De sensibiliseringscampagne
maakt deel uit van een bredere aanpak van de NMBS om agressie te stoppen en gebeurt ook in navolging van acties die het treinpersoneel twee maanden geleden zelf opstartte. “Sinds 2007 beschikken we over een masterplan met meer dan vijftig anti-agressiemaatregelen”, zegt Koen Kerckaert, directeur Transport bij de NMBS. “Dat plan hebben we versterkt met concrete acties. Op de latere treinen zijn maandelijks meer dan 150 bijkomende ploegen van onze veiligheidsdienst Securail aanwezig. Sinds 1 november kunnen we ook overtreders efficiënter bestraffen met administratieve boetes die kunnen oplopen tot 500 euro. Er zijn ook opleidingen voor personeel en een nauwere samenwerking met politie en gerecht. Ook door de onlineverkoop van treintickets eenvoudiger te maken en te stimuleren, hopen we de negatieve trend van agressie om te buigen.”
Handdruk op scherm
De voorbije twee weken konden reizigers in een van vijf grote treinstations in ons land een handdruk plaatsen op een interactief scherm om er de agressie (een gebarsten raam voor het gezicht van een treinbegeleider) te doen “verdwijnen”. Ruim 2.000 passanten gingen daarop in.
Reizigersorganisatie TreinTramBus steunt de campagne. “Ze is nodig”, zegt coördinator Peter Thoelen. “De inzet van de treinbegeleiders dient ook om overlast voor andere reizigers te verminderen. Wij hebben op dit moment geen soortgelijke proactieve campagnes lopen, maar het is zinvol om daar in de toekomst wel over na te denken.”