Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Europa zoekt oplossing voor bloedluizen in Geels proefbedrijf
Fipronilcrisis brengt onderzoek in stroomversnelling
Het internationaal gereputeerde Proefbedrijf Pluimveehouderij in Geel is erin geslaagd om acht internationale onderzoeksinstellingen te verenigen in één groot onderzoek naar de bestrijding van bloedluizen in de kippenstal. “De Fipronilcrisis was de trigger voor dit onderzoek”, zegt directeur Johan Zoons.
90% van de kippenstallen in Noordwest-Europa kampt met bloedluizen. De bestrijding ervan met chemische middelen is al langer verboden. Maar in 2017, toen in eieren sporen van het bloedluisbestrijdingsmiddel Fipronil werden gevonden, werd duidelijk dat dit verbod vaak werd omzeild. De Fipronilcrisis kostte de sector in ons land ruim 21 miljoen euro, in Nederland 75 miljoen.
Bloedluizen vormen een bedreiging voor het welzijn van de kippen. In tegenstelling tot wat de naam doet uitschijnen, zijn het geen luizen, maar mijten. Die zuigen ’s nachts het bloed uit de kippen, waardoor ze geen eieren meer leggen en soms sterven.
“In Geel zoeken we al twintig jaar naar duurzame bestrijdingsmethodes”, zegt provinciaal gedeputeerde voor Landbouw Ludwig Caluwé (CD&V). “Maar we vinden niets dat de bloedluizen verdelgt. Daarom gaan we nu voor een andere aanpak.”
Bloedluizen onderdrukken
Die aanpak moet de luizenpopulatie onderdrukken. Nathalie Sleeckx, die het onderzoek leidt, legt uit. “We brengen diverse strategieën die elders al zijn uitgeprobeerd bij elkaar. Door de sterkste methodes te combineren, zoeken we naar een manier om de bloedluizen op de meest efficiënte manier te onderdrukken.”
De inzet van roofmijten die de eitjes van bloedluizen eten, is slechts een van de methodes die worden gehanteerd. “Er zijn maar weinig alternatieven voor de chemische bestrijding. Daarom hebben we eerst onderzocht hoe het beestje in elkaar zit, want veel kennis over die
Nathalie Sleeckx Hoofd onderzoek MiteControl
parasieten hadden we nog niet.”
“We zijn erin geslaagd om acht internationale onderzoeksinstellingen in één groot, ambitieus Interreg-project te verenigen. In een eerste fase gaan we in labo’s op zoek naar de beste combinatiestrategieen, daarna testen we deze uit in het proefbedrijf en uiteindelijk schakelen we ook pluimveehouders in Vlaanderen, Frankrijk en GrootBrittannië in. Het Interreg-project MiteControl duurt vier jaar, maar we menen dat we de eerste resultaten al kunnen presenteren na de huidige legronde in het proefbedrijf, die in maart 2020 eindigt.”
De strategieën die de onderzoekers uittesten, zijn bestemd voor de pluimveesector. “De kennis die we opbouwen, delen we met de nationale en internationale pluimveesector”, zegt Ludwig Caluwé.
De kip bij u thuis is hier dus niet mee geholpen. “Sommige zaken, zoals elektrische zitstokken, zijn niet bestemd voor het kippenhok bij u thuis”, zegt Johan Zoons. “Maar ik ben er zeker van dat we ook iets kunnen vinden dat in het particuliere kippenhok kan worden toegepast. Ik denk dan aan voederadditieven.”
Internationale uitstraling
Dat het onderzoek zich grotendeels in Geel afspeelt, hoeft niet te verbazen. “Het provinciale Proefbedrijf Pluimveehouderij is het enige praktijkonderzoekscentrum voor pluimvee in Vlaanderen en heeft een internationale uitstraling”, weet Ludwig Caluwé. “Het heeft een hoogtechnologische infrastructuur voor leg- en vleeskippen, geschikt om onderzoeksresultaten en nieuwe technologieën op grote schaal te testen.”
“De Fipronilcrisis heeft ons duidelijk gemaakt dat er geen mirakeloplossingen bestaan. Hier creëren we een unieke transnationale samenwerking om de bloedluizen toch op de meest efficiënte manier te kunnen bestrijden.”
‘‘Er zijn maar weinig alternatieven voor chemische bestrijding.’’