Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Van de kaart, maar niet uitgeroeid
Koerden en Amerikanen zetten eindstrijd in tegen ISIS
Strijders onder leiding van de Koerden hebben in Syrië het finale offensief tegen ISIS ingezet. Een overwinning zou het einde inluiden van het kalifaat dat ISIS vier jaar geleden heeft uitgeroepen in Syrië en Irak. Toch noemen waarnemers het onwaarschijnlijk dat met het laatste ISIS-bolwerk ook de terreurorganisatie volledig is uitgeroeid.
“De VS zullen snel 100 procent van het ISIS-territorium in Syrië controleren.” Het was klare taal van Donald Trump op Twitter gisteren. Volgens de Amerikaanse president zal het niet lang meer duren voor het laatste bolwerk van de jihadisten valt en er een einde komt aan de ISIS-terreur. Een coalitie onder leiding van de Koerden en met steun van de Amerikanen – de Syrische Democratische Strijdkrachten (SDF) – lanceerde zaterdag de eindstrijd “om de terroristen te elimineren”.
De strijd concentreert zich nu rond het dorp Baghouz in het oosten van het land. De afgelopen twee dagen nam de SDF daar 41 posities van ISIS in, maar de weerstand is groot. Landmijnen, sluipschutters en zelfmoordbommen bemoeilijken de vooruitgang van de SDF. Gisteren kwamen nog dertien ISIS-strijders en zes SDF-soldaten om het leven. Meer dan 20.000 burgers hebben het gebied intussen ontvlucht.
Veel werk heeft de coalitie wel niet meer, want ISIS zou al 99,5 procent van zijn oorspronkelijke territorium kwijt zijn, sinds de uitroeping van het kalifaat in 2014 in Syrië en Irak. Het merendeel van de overblijvende jihadisten – zo’n 500 tot 600 – zit nu vast in een gebied van amper enkele vierkante kilometers.
Slapende cellen
Maar of er na de ‘eindstrijd’ daadwerkelijk een einde komt aan het ISIS-geweld is nog maar de vraag. De terroristen zitten nog her en der verscholen in de uitgestrekte Syrische woestijn, en slapende cellen claimden al verschillende dodelijke aanslagen in gebieden die nu al onder de controle van de SDF vallen.
Bovendien kondigde Donald Trump in december aan het merendeel van de Amerikaanse troepen te zullen terugtrekken uit Syrië. Een exacte timing gaf hij niet, maar het zou al voor binnen enkele weken zijn. Dat geeft ISIS mogelijk ruimte om te hergroeperen.
Zelfs hooggeplaatsten binnen de Trumpadministratie waarschuwen voor dat scenario. Eerst was er het rapport van de Amerikaanse inlichtingendiensten om het feestje van Trump te vergallen. “ISIS wil heropleven en voert nog duizenden strijders aan in Irak en Syrië”, zei de baas van de spionagedienst in de senaat. Een topgeneraal sloot zich daarbij aan: “ISIS blijft ook na een Amerikaanse terugtrekking een bedreiging”, klonk het. “De groep heeft nog steeds kopstukken, strijders en de middelen om een gevaarlijke opstand te creëren.”
Luchtbrug voor jihadisten
Ook Frankrijk vreest voor chaos na een Amerikaanse terugtrekking, en vooral dat de Koerden dan de controle over hun ISISgevangenen verliezen. Om te vermijden dat Franse jihadisten op vrije voeten komen en aanslagen plegen, wil de regeringMacron een luchtbrug om hen in Frankrijk te berechten. In België is vooralsnog geen sprake van zulke plannen. “De Belgische regering heeft beslist dat voor een terugkeer geen draagvlak is”, zegt minister van Justitie Koen Geens (CD&V).