Het is niet omdat de pil gratis is, dat ze ook wordt gebruikt

Onafhankelijke Ziekenfondsen bestuderen anticonceptiegebruik bij meisjes en jonge vrouwen

Meisjes die recht hebben op verhoogde tegemoetkoming - en dus weinig of niets betalen voor voorgeschreven anticonceptie, nemen juist minder vaak de pil dan wie dat recht niet heeft. Dat blijkt uit een studie van Onafhankelijke Ziekenfondsen.

meisjes en jonge vrouwen in ons land krijgen vanuit de verplichte ziekteverzekering tot 21 jaar een extra terugbetaling van drie euro per maand voor anticonceptie op voorschrift - de pil, pleisters of een spiraal bijvoorbeeld. Daarnaast zijn er ziekenfondsen die ook na 21 jaar een extra tegemoetkoming geven. Dat maakt anticonceptie heel goedkoop, soms zelfs gratis, waarmee de overheid ongewenste zwangerschappen wil voorkomen.

Het gebruik van anticonceptie stijgt met de leeftijd, naarmate ze meer seksueel actief worden dus: een op de twintig meisjes van 14 jaar, de helft van de 18-jarigen, bijna twee op de drie bij de 20-jarigen. Maar er is wel een verschil naargelang de socio-economische status van meisjes en jonge vrouwen, blijkt nu uit een studie van vijf Onafhankelijke Ziekenfondsen met in totaal twee miljoen leden. Zij die recht hebben op verhoogde tegemoetkoming (RVV) gebruiken minder vaak voorgeschreven anticonceptie dan zij die dat recht niet hebben. Wie recht heeft op RVV, betaalt minder voor gezondheidszorg en heeft ook andere financiële voordelen. Het zijn vaak mensen met een leefloon of OCMW-steun, invaliditeit, of eenoudergezinnen. Ze betalen bijvoorbeeld 1 euro voor een consultatie bij de dokter en minder remgeld voor medicatie. Maar dat ze de pil of een ander middel dus gratis kunnen krijgen, wil niet zeggen dat ze die ook gebruiken.

Drempel of eigen keuze?

Bij Onafhankelijke Ziekenfondsen hebben ze het over meisjes en jonge vrouwen uit “kwetsbare milieus”. “Onze gegevens lijken er op te wijAlle

zen dat zij minder voorgeschreven anticonceptie gebruiken (over condoomgebruik gaat dit niet, red.) en meer risico lopen om zwanger te worden”, zegt Murielle Lona, “2,2% van de jonge vrouwen met het RVVstatuut werd in 2016 zwanger, tegenover 0,7% zonder het statuut. Jonge vrouwen met RVV laten ook minder vaak een geplande abortus uitvoeren.”

Waarom jonge vrouwen met RVV minder anticonceptie gebruiken, ondanks het feit dat er geen financiele drempel is, weten de Onafhankelijke Ziekenfondsen niet. Volgens Katrien Vermeire van Sensoa, het Vlaams expertisecentrum voor seksuele gezondheid, kunnen er verscheidene redenen zijn: “Er kunnen andere dan financiële drempels zijn om aan die anticonceptie te geraken, een zwangerschap kan een manier zijn om uit een situatie te geraken, of het kan juist een bewuste keuze zijn om jong aan kinderen te beginnen.”

De Onafhankelijke Ziekenfondsen wijzen met hun studie nu op het belang van een goede seksuele opvoeding, thuis en op school. En specifiek pleiten ze voor die “kwetsbare” doelgroep op het versterken van het vermogen om gezondheidsinformatie op te zoeken en te begrijpen.