Vaak afwezig door kinderwens? Ontslag!

Expertisecentrum vraagt betere bescherming voor vrouwen die ivf-behandeling combineren met werk

Er is dringend nood aan een betere wettelijke bescherming voor vrouwen die hun job moeten combineren met een vruchtbaarheidsbehandeling. Dat zegt het Kinderwens Expertisenetwerk. Het schaart zich achter een wetsvoorstel om vrouwen al van vóór hun zwangerschap te beschermen tegen ontslag.

“Alles deed ik eraan om de behandeling goed te combineren met mijn job”, zegt Elke Honshoven (38) uit Geetbets. Zij probeerde jarenlang tevergeefs via ivf zwanger te raken en werkte destijds als corrector voor een uitgeverij. “Iedere poging gaat gepaard met een hormonenkuur. Tijdens die kuur moet je een paar weken lang om de twee à drie dagen naar de kliniek”, zegt Elke.

“Ik moest toen om halfnegen op het werk zijn, dus regelde ik telkens een afspraak in de kliniek om 7u. Ik begon ook al met werken in de wachtzaal en haastte me nadien naar kantoor. Uitzonderlijk was ik eens een halfuur te laat, maar eigenlijk werkte ik op die dagen méér dan op gewone dagen. Toch hield mijn bazin me de hele tijd in het oog. Ze verplichtte me haar meteen te bellen zodra ik aan mijn bureau zat.”

Wantrouwen dus, in plaats van begrip. De situatie van Elke is geen uitzondering. Ongeveer één op de veertien zwangerschappen (of bijna 4.700 per jaar) komt in Vlaanderen tot stand via medisch begeleide voortplanting. Een aandeel dat de komende jaren nog zal groeien. In-vitrofertilisatie is altijd een mentaal en fysiek belastende behandeling en de slaagkansen zijn beperkt (zo’n 20%). Veel vrouwen hebben verschillende pogingen nodig, het gemiddelde traject duurt twee jaar.

Controles en complicaties

De impact van die behandeling op het werk kan groot zijn, zo blijkt uit onderzoek van professor arbeidsgeneeskunde Lode Godderis (KU Leuven) en Kinderwens Expertisenetwerk, waarvan Godderis samen met Shanti Van Genechten de medeoprichter is. Daarvoor zijn tien vrouwen uitgebreid geïnterviewd. Zij geven aan zich moeilijker te concentreren, ze zijn minder productief en vaker onverwacht of langdurig afwezig door controles of complicaties.

In principe moeten ze daarvoor geen vakantiedagen opnemen, het gaat om medische behandelingen waarvoor ze een doktersattest krijgen. Toch beschouwen werkgevers de afwezigheden soms als onrechtmatig. Elk jaar opnieuw raakt een pak vrouwen in ons land zo hun werk kwijt. Ofwel omdat de combinatie te zwaar wordt, ofwel omdat ze buiten worden gewerkt.

Met een bijeenkomst in het federaal parlement vandaag hoopt het Kinderwens Expertisenetwerk druk te zetten op politici. Enerzijds pleit het centrum voor meer sensibilisering van werkgevers. Anderzijds moet er dringend een betere wettelijke bescherming komen. Zwangere vrouwen zijn in de Arbeidswet expliciet beschermd tegen ontslag. Dat zou ook moeten gelden voor wie een ivf-behandeling ondergaat, vindt het centrum, dat zich schaart achter een wetsvoorstel dat Waals parlementslid Catherine Fonck (CDH) daarover eerder indiende.

Er is op dit moment al een bescherming via de antidiscriminatiewetgeving, maar die is te beperkt, bevestigt het Instituut voor Gelijkheid van Vrouwen en Mannen, dat geregeld klachten binnenkrijgt van vrouwen die zich benadeeld voelen.

Ander werk

Ontslagen werd Elke niet, ze zocht na het zoveelste conflict zelf ander werk. Ze betreurt vooral het extra leed waar ze door moest, in een sowieso al heel moeilijke periode. “Na mijn tweede cyclus kreeg ik een buitenbaarmoederlijke zwangerschap en moest ik onder het mes”, zegt ze.

“Het eerste wat ik dacht was: shit, dat durf ik op het werk nooit te vertellen. Na de operatie was ik twee weken thuis met ziekteverlof, maar ook toen bleef ik werken. Toch kreeg ik op het einde van het jaar te horen dat opslag er niet in zat. Te veel afwezig, zei mijn bazin. Ik voelde me echt ellendig. Ik lag in die periode vaker wakker van mijn situatie op kantoor dan van het feit dat het ons maar niet lukte kinderen te krijgen.”

Elke Honshoven

‘‘Op het einde van het jaar kreeg ik te horen dat opslag er niet in zat. Te veel afwezig, zei mijn bazin.’’

www.kinderwens.org

FOTO WIM KEMPENAERS