Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Het kruitvat van de wereld
Vier grote actoren spelen rondje zwartepieten na droneaanval op olieraffinaderij
Na de droneaanval van zaterdag op twee installaties van staatsoliereus Aramco in de Saudische provincie Bugya, is een rondje zwartepieten begonnen over de verantwoordelijke van de aanslag. Zowel de Houthi-rebellen, die de aanslag opeisen, als de Iraniërs die de aanslag ontkennen, worden niet geloofd. Zeker is dat dit nieuwste hoofdstuk voor het kruitvat van de wereld een lange aanloop kent.
Saudi-Arabië
“Saudi-Arabië staat in conflict met Iran over de vraag wie de grootmacht wordt in de regio”, zegt David Criekemans, professor internationale politiek (UAntwerpen). “Het land staat op dit moment op economisch vlak nog sterk, maar de vraag is: zal dat zo blijven? Er wordt wel steeds meer olie gebruikt, wat in het voordeel is van Saudi-Arabië. Maar tegelijk wordt aardgas steeds belangrijker. Toevallig is in Iran heel wat van die grondstof aanwezig in de bodem. Waardoor de macht weleens kan verschuiven richting Iran.” Ook de strijd tussen de soennieten (Saudi-Arabië) en de sjiieten (Iran), stromingen binnen de islam, kan als een belangrijke oorzaak van de rivaliteit gezien worden. Beide stromingen beweren de ware islam te bedrijven.
Iran
“Iran is de zogezegde lachende derde van de grote conflicten van de voorbije jaren. Hun regionale macht neemt toe in het MiddenOosten. Wat Saudi-Arabië wil tegenhouden. Zo proberen de Saudi’s de Amerikanen voor hun kar te spannen tegen de zogenaamde destabiliserende factor in de regio”, zegt Criekemans. Iran is zelf uit het nucleair akkoord gestapt en is begonnen met het testen van korte- en middellangeafstandsraketten. Iran spreekt elke betrokkenheid bij de aanval op de olieraffinaderijen van afgelopen zaterdag tegen.
Verenigde Staten Volgens professor Criekemans heeft de position switch in het Witte
Huis, tussen Barack Obama en Donald Trump, de relaties van de VS in het Midden-Oosten omgedraaid. “Obama stond een pak minder positief tegenover SaudiArabië, wegens hun financiering van soennitische radicale bewegingen. Trump heeft een andere visie. Hij wil vooral vrienden zijn met Israël, wat meteen ook een anti-Iraanse houding meebrengt. Het is niet voor niks dat de Saudi’s meteen na Trumps aanstelling een grote wapendeal sloten van bijna 100 miljard euro.”
Afgelopen weekend beschuldigde de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Mike Pompeo, Iran ervan achter de droneaanval op Saudi-Arabië te zitten. Trump dreigt met vergelding. “De VS staan klaar, maar we wachten op bevestiging en willen horen van Saudi-Arabië wie zij voor de aanval verantwoordelijk houden en onder welke omstandigheden we verdere stappen moeten ondernemen.” Tegelijk wil Trump nog altijd de Iraans president Hassan Rohani ontmoeten in New York.
Jemen
Jemen is het armste land van het Midden-Oosten. Sinds 2015 woedt er een burgeroorlog tussen de regering (met steun van SaudiArabië) en de Houthi-rebellen (met steun van Iran). Die rebellen eisten de aanval in Saudi-Arabië op. Hun woordvoerder verklaarde dat de groepering tien drones gebruikte voor de aanslag op de olieraffinaderij. “Deze aanvallen zijn ons recht en we waarschuwen de Saudi’s dat onze doelwitten zullen uitbreiden. We verzekeren het Saudische regime dat we een lange arm hebben en op elk moment, op elke gewenste plaats kunnen toeslaan.” Het is niet de eerste aanval door de rebellen op Saudi-Arabië, dat een bondgenoot is van de Jemenitische regering. De Houthi’s eisen dat Saudi-Arabië een einde maakt aan de agressie tegen hen in Jemen.